نوشته‌ها

کشت سبزیجات بدون خاک با استفاده از اسپری

زیست آنلاین: کشاورزان قادر خواهند بود برای اولین بار سبزیجات را بدون خاک پرورش دهند. آن ها می توانند از اسپری مواد مغذی که توسط محققان دانشگاه بریستول تولید شده است استفاده کنند.

به گزارش زیست آنلاین، شرکت LettUS Grow که در زمینه فناوری های هوازی فعالیت می کند، یک مزرعه عمودی کوچک در بریستول دارد که با هدایت مواد مغذی مستقیم به ریشه سبزیجات، آن ها را بدون خاک پرورش می دهند.

آنها امیدوارند با تأمین 2 میلیون پوند بودجه برای صنعتی سازی پروژه خود، این فناوری را به مزارع سراسر کشور منتقل کنند.

مزارع دارای سیستم اتوماتیک کنترل دما، کنترل نور و تحویل مواد مغذی هستند. این سیستم همچنین داده های مربوط به محصولات زراعی را از مرحله کشتن بذر تا برداشت جمع آوری می کند. پرورش دهندگان می توانند برای بهبود عملکرد مزرعه خود از تحلیل این داده ها استفاده کنند.

این شرکت استدلال می کند که این مزارع سرپوشیده برای بهره برداری به زمین حاصلخیز و همچنین کود نیاز ندارند و منابع مواد غذایی پایدار، قابل پیش بینی و مقاوم در برابر آب و هوا در تمام طول سال را فراهم می کنند.

با این حال، کشاورزان و گروه های زیست محیطی می گویند با اینکه که این سیستم ها می توانند به کشاورزی کمک کنند، اما هرگز نمی توانند جایگزین کشاورزی سنتی شوند.

منبع: telegraph

بی توجهی مدیران به سیل سیستان ناشی از چیست

زیست آنلاین: مدیران پس از سامان‌دهی رودخانه‌ها چیزی برای مراسم افتتاح ندارند و به همین جهت به آن بی توجه ند!

به گزارش زیست آنلاین، هدایت فهمی، مدیر سابق منابع آب وزارت نیرو هم در گفت‌وگو با «شهروند» اعتقاد دارد که برخی متولیان آب در ایران در سال‌های گذشته به دنبال احداث سازه‌های بزرگی بوده‌اند که به چشم بیاید و روبانی قیچی و مراسمی برگزار کنند. او می‌گوید که این دسته از مدیران هرگز به دنبال کارهای اصولی و کم‌هزینه نبوده‌اند و به همین دلیل گاهی این ضعف‌ها چالش‌آفرین می‌شود.

راه برون‌رفت از وضع فعلی و ناکارآمدی‌ها در مقابله با سیلاب، تدوین و اجرای برنامه جامع خشکسالی و سامان‌دهی رودخانه است. این کارشناس منابع آب به «شهروند» می‌گوید: «با توجه به اینکه کشور ما درگیر خشکسالی بلند مدتی است که مدت آن تاکنون به 12‌سال رسیده است، توجه به حفاظت از رودخانه‌ها یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها در حوزه حفاظت از محیط‌زیست و منابع آبی کشور است.»

گرچه به مسأله سامان‌دهی رودخانه‌های کشور در تمام برنامه‌های توسعه اقتصادی- اجتماعی کشور پرداخته شده است، با وجود این، فهمی معتقد است اعتبارات اختصاص داده شده به این مسأله پاسخگوی مشکلات در این حوزه مهم نیست و می‌گوید: «متاسفانه این اعتبارات محدود نیز در بسیاری از سال‌ها به‌طور کامل تخصیص داده نمی‌شوند.»
او معتقد است به دلیل تغییرات اقلیمی، متوسط بارش کشور در سال‌های اخیر 10‌درصد و روان آب رودخانه‌ها 25‌درصد کاهش پیدا کرده است و می‌افزاید: «از این پس در طول‌سال روزهایی با هوای بسیار گرم و روزهایی با بارش سیلابی بیشتری را شاهد خواهیم بود. این پیش‌بینی‌ها می‌تواند بیانگر وضع نگران‌کننده در حوزه محیط‌زیست در آینده کشور باشد.»

با این همه فهمی معتقد است به دلیل اینکه مهندسی و سامان‌دهی رودخانه‌ها دارای نمود بیرونی نیست و مدیران پس از سامان‌دهی رودخانه‌ها چیزی برای مراسم افتتاح ندارند، تمایلی به توجه به سیاست‌گذاری در این حوزه ندارند.

مدیرکل سابق منابع آب وزارت نیرو دلیل توجه نکردن به تدوین برنامه جامع خشکسالی در طول برنامه چهارم توسعه و برخورد نکردن با ساخت‌وسازهای غیرمجاز را در حریم رودخانه‌ها در همین چارچوب ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «این روند باعث می‌شود که ما فرصت‌های خود را برای بازیابی منابع آبی کشور از دست بدهیم.» او همچنین می‌افزاید: «این حجم بارش ممکن است در کوتاه مدت برای کشاورزان مفید باشد، اما در بلند مدت به دلیل نداشتن برنامه‌ریزی جامع و بلند مدت در حوزه آب سفره‌های زیرزمینی کشور کوچک‌تر شده و به دلیل فرسایش خاک رودخانه‌های کشور کارکرد خود را از دست خواهد داد.» /ساحت زیست

گیاهخواری چه ربطی به توسعه پایدار دارد؟

امروزه بسیاری از مردم در سراسر جهان تحت تأثیر انواع آلودگی، جنگ، فقر، گرسنگی و تغییرات آب و هوایی قرار دارند. با در پیش گرفتن سبک زندگی گیاهخواری می‌توان به این مشکلات هولناک پایان داد. بله درست شنیدید؛ با گیاهخواری می‌توان به این مشکلات پایان داد و به توسعه پایدار رسید!

منظور از توسعه پایدار چیست؟!

توسعه پایدار (به انگلیسی: Sustainable Development) در هدف کلی خود به ایجاد تعادل بین توسعه و محیط زیست اشاره دارد.

در سال ۱۹۸۰ برای اولین بار واژه «توسعه پایدار» در گزارش اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست (IUCN) آمد. این اتحادیه این واژه را برای وضعیتی به کار برد که نشان می‌داد توسعه برای محیط زیست مضر نیست بلکه می‌تواند به کمک آن نیز بیاید. امروزه پایداری در توسعه فقط مربوط به جنبه‌های زیست محیطی نمی‌شود، بلکه جنبه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را نیز در بر می‌گیرد.

۱۷ آرمان توسعه پایدار برای دگرگونی جهان

۱۹۳ کشور جهان در سال ۲۰۱۵، در صحن علنی مجمع عمومی سازمان ملل متحد متعهد شدند که تا سال ۲۰۳۰ اهدافی در خصوص توسعه پایدار به سرانجام برسانند که با رسیدن به ‎آن‌ها قرار است جهان به جای بهتری برای زندگی کردن تبدیل شود.

اهداف توسعه پایا (به انگلیسی: Sustainable Development Goals) که به سند ۲۰۳۰ یونسکو (به انگلیسی: ۲۰۳۰ Agenda) نیز معروف است، دارای ۱۷ هدف می‌باشد که مربوط به آینده می‌شود. ما معتقدیم زمانی این ۱۷ هدف محقق می‌شوند که سازمان های مردم نهاد، سازمان های خصوصی و دولت ها با یکدیگر همکاری داشته باشند.

قطعاً نیازهای انسان‌ باید برطرف شود، اما نه به قیمت از بین رفتن منابع و فرصت های نسل آینده.

گیاهخواری کنید و به توسعه پایدار برسید!

بنابه گزارش منتشر شده توسط سازمان ملل متحد، بسیار حیاتی است که جوامع جهانی برای مقابله با بدترین تأثیرات ناشی از تغییرات اقلیمی (که به واسطه انتشار دی اکسید کربن، متان و دی اکسید نیتروژن ایجاد شده) سبک زندگی گیاهخواری را در پیش بگیرند. کارآمدترین روش برای نیل به اهداف مقدس توسعه پایدار از دیدگاه مجمع فعالان زیست محیطی گیاهخواری است، به طوری که تمامی مردم جهان را برای رسیدن به یک هدف بدون در نظر گرفتن سن، جنسیت، قومیت و مذهب متحد می‌کند.

ما در زیر ۸ دلیل آورده‌ایم که با استناد به آن‌ها می‌توان گفت گیاهخواری می‌تواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم باعث توسعه پایدار و افزایش امنیت (امنیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و…) در کشورهای جهان شود!

عامل اول توسعه پایدار: کاهش گرسنگی در جهان

قطعاً می‌توان گفت که هر چقدر میزان مصرف محصولات حیوانی افزایش یابد گرسنگی در جهان نیز افزایش خواهد یافت. در دامداری مدرن به علت جمعیت پر ازدحام حیوانات، آن‌ها به جای تغذیه از علف های خودرو از غلات و سویا استفاده می‌کنند، از این رو در کمترین زمان به بیشترین وزن خود می‌رسند. می‌توان گفت که نیمی از غلات دنیا توسط دام ها مصرف می‌شود، مثلاً میزان غلاتی که هر روزه به ۱ میلیون گاو خورانده می‌شود، برای سیر کردن شکم ۱۰ میلیون انسان گرسنه کافی است. همچنین باید بدانید تنها در آمریکا ۷۰ درصد غلات کشت شده به دام ها خورانده می‌شود که می‌تواند حدود ۸۰۰ ملیون نفر را در جهان سیر کند.

تا سال ۲۰۵۰ نیاز انسان‌ها به غذا حدود ۷۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد.

عامل دوم توسعه پایدار: جلوگیری از هدر رفت انرژی

همه مراحلی که برای تولید گوشت طی می‌شود از کشت محصولات خوراکی گرفته تا پرورش، حمل و نقل دام‌ها به کشتارگاه و بازار، دسته بندی، منجمد کردن و پخت گوشت، هزینه‌های سوختی هنگفتی دارد که از شنیدن آن‌ها تعجب می‌کنید. از این رو خوب است آگاه شویم که: به اندازه ۴ لیتر بنزین انرژی لازم است تا ۰٫۵ کیلوگرم گوشت گاو (گاوی که از غلات تغذیه می کند) تولید شود.

باید بدانید برای تأمین گوشت گاو یک خانواده ۴ نفره، به طور غیر مستقیم حدود هزار لیتر سوخت فسیلی مصرف می‌شود. به طور کلی برای تولید ۱ کالری انرژی از پروتئین حیوانی، ۲۸ کالری انرژی سوخت فسیلی و برای تولید ۱ کالری انرژی از پروتئین گیاهی فقط ۳.۳ کالری انرژی سوخت فسیلی استفاده می‌شود.

عامل سوم توسعه پایدار: مبارزه با جنگل زدایی

از ۱۹ سال پیش تا به امروز در هر دقیقه مساحتی  معادل پنجاه برابر یک زمین فوتبال از جنگل‌های آمازون به وسیله انسان ها نابود شده که به قطعیت می‌توان گفت حدود ۹۱ درصد نابودی این جنگل ها به دلیل افزایش تقاضای انسان به گوشت می‌باشد. اگر انسان‌ها به همین روال ادامه دهند در ۴۰ سال آینده تمام جنگل‌ها به کل از بین خواهند رفت.

در گذشته، جنگل‌ها حدود ۱۴ درصد سطح زمین را پوشش می‌دادند ولی امروزه تنها ۶ درصد زمین به وسیله جنگل ها پوشیده شده است.
غذای سالانه یک فرد همه چیزخوار از ۱۳۰۰۰ متر مربع زمین و یک فرد وگان از ۶۴۷ متر مربع زمین به دست می‌آید، در حقیقت یه شخص همه‌ چیزخوار مساوی است با ۱۹ شخص وگان.
حال سوال این است که چرا هیچ سازمان و دولتی در مقابل نظام دامداری نمی‌ایستد؟! جواب کاملاً مشخص است؛ صنعت دامداری همیشه با سرمایه گذاری های بسیار و جلب رضایت سیاستمداران و در مواقع نیاز با ایجاد ترس و اضطراب توانسته است کار خود را پیش ببرد. متأسفانه در برزیل در طول ۲۵ سال گذشته بیش از ۱۵۰۰ نفر از فعالان محیط زیست کشته شده و حدود ۲ هزار نفر از آن‌ها نیز تهدید به مرگ شده‌اند.

در پی آتش سوزی جنگل های ارسباران در سال ۹۸ حدود ۶۳۰ هکتار از مراتع آن نابود شد. پس از بررسی های فراوان مشخص شد که ۳ نفر برای بهره برداری از محیط به نفع خودشان (جهت چرای دام) دست به این کار ناشایست زده اند.

عامل چهارم توسعه پایدار: جلوگیری از گرمایش جهانی

نابودی جنگل‌ها و تالاب‌ها به گرمایش زمین شتاب بیشتری می‌بخشد. متأسفانه بشر به وسیله دامداری ۳۷ درصد گاز متان و ۶۵ درصد گاز منوکسید دی نیتروژن در جو زمین آزاد می‌کند که اثر گرمایشی گاز متان طی یک دوره بیست ساله، ۷۲ برابر گاز دی‌اکسیدکربن و اثر گرمایشی گاز منوکسید دی نیتروژن ۲۰۰ برابر گاز دی‌اکسید کربن می‌باشد.

هر ساله حدود ۶۰ میلیارد  حیوان (بدون در نظر گرفتن ماهی‌ها و حیوانات دریایی) برای تولید غذا پرورش داده و کشته می‌شوند. دامداری به گونه‌های مختلف به گرمایش جهانی شتاب بیشتری می‌بخشد.

برخی بر این باورند که اگر دامداری نباشد نیاز به کشاورزی افزایش خواهد یافت و گاز منوکسید دی نیتروژن بسیاری در هوا آزاد خواهد شد ولی این طرز فکر کاملاً برعکس است. حال تصور کنید اگر تمام فرآورده های کشاورزی مستقیم به مصرف انسان ها برسد، نیاز به کشاورزی، کود ها و سموم شیمیایی بسیار کاهش خواهد یافت.

از طرفی برخی بر این باورند که دامداری سنتی می‌تواند این قضه را حل کند ولی متأسفانه این نیز یک ادعای واهی است. با حذف غلات و سویا از وعده غذایی حیوانات، آن‌ها به زمان بیشتری برای وزن گیری نیاز خواهند داشت که در این صورت با افزایش تعداد حیوانات پرورشی همراه خواهد بود.

در سال ۲۰۰۶ فائو رسماً طی گزارشی اعلام کرد که دامپروری عامل تولید ۱۸ درصد از کل گازهای گلخانه جهان می‌باشد که در مقایسه با صنعت حمل و نقل ۵ درصد بیشتر است. اما این آمار به همین جا ختم نمی‌شود، در سال ۲۰۰۹ سازمان نظارت جهانی با انتقاد شدید از آمار منتشر شده توسط سازمان فائو، اعلام کرد که دامداری عامل ۵۱ درصد از گازهای گلخانه ای جهان می‌باشد.

عامل پنجم توسعه پایدار: رهایی از بحران قحطی آب

امروزه وجود بحران قحطی آب اللخصوص در کشورهای آفریقایی یکی از بزرگترین چالش‌های بشر می‌باشد. درحالی‌ که انسان‌ها و حیوانات وحشی در نتیجه بی‌آبی با این چالش دست و پنجه نرم می‌کنند، یک‌سوم آب قابل مصرف در دنیا به مصرف دام ها می‌رسد تا از آن‌ها گوشت و لبنیات به دست بیاید.

برای درک بهتر عمق این فاجعه به مثال زیر دقت کنید:

فرض را بر این می‌گیریم که شما به صورت روزانه ۷ دقیقه به حمام بروید و در هر دقیقه ۷٫۵ لیتر آب مصرف ‌کنید. با این رویه، شما به طور سالیانه نزدیک به ۱۹ هزار لیتر آب برای حمام کردن نیاز دارید. جالب اینجاست که برای تولید ۰٫۵ کیلوگرم گوشت گاو حدود ۹ هزار لیتر آب احتیاج است که شما تنها با نخوردن این نیم کیلوگرم گوشت به اندازه ۶ ماه حمام نکردن، آب صرفه جویی می‌کنید. پس دلیل چیست که سازمان های محیط زیستی و دولت ها به جای تمرکز بر ترویج فرهنگ گیاهخواری بر روی تعویض سر دوشی حمام ها تمرکز دارند؟!

عامل ششم توسعه پایدار: جلوگیری از آلودگی آب

متأسفانه صنعت دامداری یکی از مهمترین عوامل آلودگی آب ها در سراسر جهان می‌باشد. این صنعت با وارد کردن فضولات خود به رودخانه ها، تالاب ها و سفره های آب زیرزمینی باعث اشباع آب از نیتروژن شده و آلودگی آبی و در نتیجه شیوع بیماری‌ها را در بر دارد.

آلودگی های آبی ایجاد شده توسط دامداری ها از دو منبع نشئت می‌گیرد:

۱- آلودگی‌هایی که در نتیجه کشت خوراک دام‌ها ایجاد می‌شوند.

۲- آلودگی‌هایی که در نتیجه ورود فضولات دام‌ها به آب‌های روان ایجاد می‌شوند.

فضولات دامداری شامل مواد زیر می‌باشند:

۱- حجم زیادی از باقیمانده آنتی‌بیوتیک ها و هورمون‌های رشد تزریق یا خورانده شده‌‌ به حیوانات

۲- فلزات سنگین مانند مس، روی، کروم، سرب، آرسنیک و کادمیم

۳- نمک هایی مانند سدیم، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، کلر، سولفات، بی‌کربنات، کربنات و نیترات

۴- مواد طبیعی مانند مو، خاک، گرد و غبار، پر و غیره

۵- مقدار زیادی پاتوژن (میکروارگانیسم های بیماری‌زا)

۶- مقدار زیادی آمونیاک که می‌تواند تبدیل به نیترات شود.

عامل هفتم توسعه پایدار: مقابله با انقراض گونه‌های جانوری

همانطور که در ابتدا اشاره کردیم با نابودی جنگل ها، به طور روزانه۱۵۰ تا ۲۰۰ گونه از گیاهان، حشرات و حیوانات از بین می‌روند. همچنین انتقال برخی بیماری ها از گله دام‌ها به حیوانات حیات وحش و انتقام دامداران از حیوانات وحشی (به دلیل حمله حیوانات وحشی به دام‌ها) سبب انقراض گونه‌ها می‌گردد که پلنگ و یوزپلنگ ایرانی نمونه ی بارز آن می باشد.

یوزپلنگ ایرانی که به عنوان سلبریتی محیط زیست ایران شناخته می شود، یک گونه به شدت در معرض خطر انقراض در جهان می باشد که متأسفانه امروزه چند ده قلاده از آن فقط در ایران باقی مانده است. مهم‌ترین خطری که در طول این چند سال یوزپلنگ ایرانی را تهدید می‌کند، وجود دامداران در زیستگاه این گونه می باشد. این حیوانات ارزشمند ممکن است برای پیدا کردن غذا در اطراف گله های دامداران پرسه بزنند و در نهایت از سوی خود این افراد و سگ های گله مورد حمله قرار گیرند.

نکته ۱: اشتباه نکنید! منظور ما از سگ های گله، سگ های بی سرپناه شهری نمی باشد. سگ های گله آموزش دیده خود دامداران برای محافظت از گله هستند.
نکته ۲: مقصر دامداران نیستند! مقصر اصلی شما هستید! تا زمانی که عرضه و تقاضای گوشت وجود داشته باشد، دامداران برای چرای گله خود به زیستگاه حیوانات وحشی تجاوز خواهند کرد.
عامل هشتم توسعه پایدار: جلوگیری از آلودگی و فرسایش خاک

چرای حیوانات، اللخصوص حیوانات سنگین از جمله گاوها، مهم ترین دلیل نابودی ساختار خاک و پوشش گیاهی می باشد. صنعت دامداری به طور غیرمستقیم با آلوده کردن آب و خاک سبب نابودی جنگل‌ها می‌شود. هر ساله در جنگل‌های شمال کشور چندین میلیون تن خاک فرسایش می یابد که از مهمترین عوامل آن می توان به چرای بیش از حد و خارج از ظرفیت دام و همچنین زمینی که برای تأمین غذای دام ها به بهره برداری می رسد اشاره کرد.

برای نجات کره زمین از گرسنگی، فقدان منابع سوختی و همچنین بدترین تغییرات آب و هوایی حرکت به سمت سبک زندگی گیاهخواری الزامی می باشد. از این رو می توان گفت یک فعال محیط زیست واقعی کسی است که از خوردن گوشت پرهیز می کند!

سخن آخر

به گزارش فعالان مردمی محیط زیست و حامیان حیوانات، امروزه نظام دامپروری را می توان به عنوان گسترده ترین عامل در ایجاد بحران های زیست‌محیطی در تمام مقیاس‌های منطقه‌ای و جهانی به شمار آورد. متأسفانه با این حال دولتمردان و سیاستمداران حاضر نیستند که با دست گذاشتن روی عادت‌های روزمره و قدیمی مردم و در افتادن با صنعت غول‌پیکر و قدرتمندی همانند دامداری خود را نامحبوب کنند، ولی شما مصرف کنندگان و ما اعضای مجمع فعالان زیست محیطی کشور می توانیم بزرگترین نقش خود را در کاهش تقاضای گوشت ایفا کنیم. همه ما قادر هستیم با تغییر دادن سبک زندگی خود به گیاهخواری، گامی بزرگ در جهت عدالت جهانی برداریم و در روند توسعه پایدار سهیم باشیم.

 مرگ سالانه ۲۹ هزار نفر در کشور براثر آلودگی هوا

 آلودگی هوا زمانی اتفاق می‌افتد که حجم زیادی از ذرات یا مواد مضر ازقبیل گازها، ذرات و مولکول‌های بیولوژیکی وارد اتمسفر کره زمین شود. آلودگی هوا مخلوطی از ذرات معلق و گازهایی است که غلظت آن به محدوده مضر برای انسان رسیده ‌است که می‌تواند هم در داخل ساختمان و هم در خارج ساختمان باشد. آلودگی هوا می‌تواند باعث افزایش بیماری‌ها در انسان یا گرمایش کره زمین شود.

به گزارش زیست آنلاین، در جهان سالیانه هفت‌میلیون نفر براثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند که ۹۰ درصد آنان در کشورهای توسعه‌یافته هستند. در برخی کشورها تعداد افرادی که براثر همین عامل جان خود را از دست می‌دهند، بیش‌تر از قربانیان سوانح رانندگی است. این مرگ‌ومیر به‌طور خاص مربوط به آسم، برونشیت، تنگی نفس، سکته قلبی، و آلرژی‌های مختلف تنفسی است.

آلودگی هوا به‌روش‌های گوناگونی می‌تواند آثار زیان‌بار درازمدت و کوتاه‌مدتی بر سلامت انسان‌ها بگذارد. تأثیر آلودگی هوا بر افراد مختلف متفاوت است. آسیب‌پذیری برخی افراد در برابر آلودگی هوا بسیار بیش‌تر از دیگران است. کودکان کم‌سن و سال و سالمندان بیش‌تر از دیگران از آلودگی هوا آسیب می‌بینند.

معمولاً میزان آسیب بستگی به میزان قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی زیان‌بار مانند تماس با آلاینده‌ها و غلظت مواد شیمیایی دارد. صدمات ریوی ناشی از هوای آلوده به اوزون، خطری است که هر سه نفر از پنج نفر با آن روبه‌رو هستند.

متخصصان معتقدند موادی که از طریق هوای آلوده وارد محیط می‌شوند، دارای ترکیباتی هستند که باعث نابودی بافت‌های مختلف بدن خواهد شد. این مواد از طریق ریه، پوست، مخاط بدن، مخاط چشم، گوش، بینی و دستگاه گوارش، وارد بدن می‌شود و سلول‌های بدن را تخریب می‌کند. درواقع تجمع این مواد در بدن هنگام آلوده بودن هوا به‌دلیل داشتن اکسیژن ناپایدار و واکنش با یک سلول آن را اکسید می‌کند.

بیش‌تر اقداماتی که برای کاهش آلودگی هوا اتخاذ شده به مواردی مانند تعطیلی مدارس، اجرای طرح زوج و فرد از در منازل و جلوگیری از فعالیت صنایع آلاینده در روزهای آلوده محدود شده و این فعالیت‌ها تا حدی در کاهش موقت آلودگی هوا موثر بوده، اما راهکارهای اصولی برای رفع این معضل اساسی نیست و به‌عبارتی راه‌های اساسی برای رفع آلودگی هوا در کلان‌شهرها هنوز هم بر زمین مانده است.

بنابه نظر کارشناسان، در زمینه آلودگی هوا مطالعات زیادی انجام شده و به‌نظر می‌رسد که مسئولان می‌دانند دلایل اصلی بروز آلودگی هوا در کلان‌شهرها ازجمله تهران چیست، پس باید به‌طور جدی برای پیشگیری و رفع آن اقدام کنند تا مردم از این معضل رهایی یابند و هوای سالم استنشاق کنند.

حسین شهیدزاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران، گفته بود که بیش‌تر آلودگی هوای شهر تهران مربوط به کامیون‌ها و خودروهای گازوئیل‌سوز با سهم به‌ترتیب ۱۵ و 7/0 درصد و صنایع، نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها با سهم بالای ۳۵ درصد انتشار ذرات آلاینده در هوای شهر تهران است که متأسفانه در فصل زمستان بسیاری از این صنایع و نیروگاه‌ها از سوخت‌هایی مانند گازوئیل به‌جای گاز استفاده می‌کنند.

این در حالی است که فرصت تنفس هوای سالم، از نیازهای اولیه است یا به‌عبارتی بهتر، از مهم‌ترین نیازهای مردم است که باید محقق شود؛ آلودگی هوا عوارض متعددی دارد که نتیجه آن آسیب به سلامت مردم است و این معضل امروزه یک تهدید جدی برای جامعه محسوب می‌شود.

هرچند آلودگی هوا یکی از مشکلات مهم دنیاست و سازمان بهداشت جهانی در سال‌های اخیر هم به آن توجه بسیار کرده، اما این معضل با بی‌تدبیری و نبود توجه کافی در حال تبدیل شدن به فاجعه است و باید برای رفع آن کاری جدی کرد. این معضل دارای ابعاد بسیار وسیع است اما با برنامه‌ریزی مناسب، عزم جدی مسئولان و مشارکت همگانی مردم می‌شود آن را برطرف کرد؛ به‌عبارت دیگر، تردیدی وجود ندارد که ما در ایران می‌توانیم با بهره‌گیری از برخی موارد، این مشکل را برطرف کنیم.

رضا ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در این خصوص گفت: معضل آلودگی هوا را باید با برنامه‌ریزی صحیح، عزم مسئولان و مشارکت جدی و همگامی مردم برطرف کرد.

وی به تأثیر عوارض آلودگی هوا بر سلامت مردم اشاره کرد و گفت: وقتی آلودگی هوا زیاد می‌شود و به اوج خود می‌رسد، افرادی که در شهر تردد می‌کنند، مانند این است که روزانه، یک پاکت سیگار مصرف می‌کنند و این موضوع اثرات بسیار مخربی بر سلامت مردم و محیط‌زیست دارد و دولت باید تصمیم جدی در این زمینه بگیرد.

عوامل اصلی آلودگی هوا در کلان‌شهرها چیست؟

وی در پاسخ به این سوال که چه عاملی بر آلودگی هوا در کلان‌شهرها تأثیرگذارتر بوده و به‌عبارتی عوامل اصلی آلودگی هوا در کلان‌شهرها چیست، گفت: خودروها به‌خصوص خودروهای فرسوده و صنایع آلاینده مهم‌ترین عامل آلودگی هوا در تهران و سایر کلان‌شهرهاست.

ملک‌زاده ادامه داد: به‌نظر می‌رسد در سوخت خودروها اشکالاتی وجود دارد و خودروهای موجود هم از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند و در مجموع افزایش بی‌رویه خودروهای سواری، موتورسیکلت‌ها و افزایش آلایندگی صنایع سبب بروز و تشدید این معضل در کلان‌شهرها ازجمله تهران شده است.

وی افزود: در شهر تهران بیش از سه‌میلیون خودرو وجود دارد که بیش‌تر آن‌ها استاندارد لازم را ندارند یا فرسوده هستند و از سوی دیگر، ظرفیت این شهر به اندازه این تعداد خودرو نیست و همچنان نیز به تعداد آن‌ها اضافه می‌شود؛ از طرف دیگر تعداد زیادی موتورسیکلت در این شهر وجود دارد که باید برای همه آن‌ها تصمیم‌گیری شود.

معاون وزیر بهداشت ادامه داد: باید تصمیم جدی برای رفع آلودگی هوا گرفته شود، در غیر این صورت، دچار مشکلات بسیار جدی‌تری در بخش‌های مختلف خواهیم شد و سلامت مردم به‌طور جدی تهدید می‌شود.

وی اظهار داشت: در زمینه آلودگی هوا مطالعات متعددی انجام شده و به‌نظر می ‌سد که مسئولان می‌دانند دلایل اصلی بروز آلودگی هوا در کلان‌شهرها ازجمله تهران چیست؛ پس باید به‌طور جدی برای پیشگیری وارد عمل شوند تا مردم از این معضل رهایی یابند.

معاون وزیر بهداشت ادامه داد: اگر مسئولان فکر می‌کنند فرمول ساده‌ای در این زمینه وجود دارد و با آن می‌توان به‌سرعت آلودگی هوا را برطرف کرد، در اشتباهند و چنین فرمولی وجود ندارد و باید با برنامه‌ریزی دقیق و مشارکت مردم این معضل را برطرف کرد.

وی با اشاره به این‌که به‌نظر می‌رسد مردم و مسئولان این موضوع را جدی نگرفته‌اند، افزود: مقابله با آلودگی هوا برنامه‌ریزی دقیق و اراده خیلی قوی دولت و مشارکت جدی مردم را می‌خواهد و باید با عزم جدی وارد این میدان شد.

ملک‌زاده افزود: آلودگی هوا در تهران، مجموعه‌ای از ترکیباتی است که یکی از آن‌ها سرب است که تردیدی نیست این ماده برای ارگان‌های مختلف بدن عارضه ایجاد می‌کند. این مواد سرطان زاست و سبب نارسایی ریوی، سکته قلبی و مغزی و کبد چرب می‌شود.

وی افزود: براساس تخمین‌های صورت‌گرفته، آلودگی هوا سالانه سبب مرگ حداقل ۲۹ هزار نفر در ایران می‌شود و در جهان هم هفت‌میلیون نفر را به گام مرگ می‌کشد؛ بنابراین باید به‌طور جدی به آن پرداخت.

آلودگی هوا شدیدتر شده است

وی با طرح این سوال که آیا تعداد روزهای آلوده در تهران طی ۱۵ سال گذشته افزایش یافته است، گفت: براساس مطالعات انجام‌شده آلودگی هوا شدیدتر و ذرات معلق هم به آن اضافه شده است.

ملک‌زاده بیان داشت: برای کاهش آلودگی هوا اقدام مهمی انجام نداده‌ایم و این موضوع را جدی نگرفته‌ایم؛ کشورهایی که به‌طور جدی به آن پرداختند، به دستاوردهای خوبی رسیدند و ما این راه را نرفتیم.

وی افزود: حدود پنج سال پیش در هیئت دولت حضور یافتم و پیشنهاد کردم که دولت قانون «هوای پاک» را برای رفع آلودگی هوا تصویب کند که در آن جلسه از این پیشنهاد استقبال جدی نشد.

رئیس پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: چندی پیش هیئت دولت لایحه هوای پاک را تصویب کرد و ما امیدواریم قبل از اتفاقاتی که در جاهای دیگر مانند لندن رخ داده، بتوانیم این معضل را برطرف کنیم.

وی افزود: نادیده گرفتن معضل آلودگی هوا فقط مختص این دولت نیست و ما در طول سال‌های بعد از انقلاب، آن را نادیده گرفتیم و در بعد از انقلاب هم به‌دلیل افزایش جمعیت، بیش‌تر شدن خودروهای غیراستاندارد و فرسوده و افزایش صنایع آلاینده، این معضل افزایش یافته است.

از تجربیات کشورهای موفق بهره ببریم

وی در پاسخ به این سوال که تجربیات دنیا در این زمینه چه بوده است، گفت: یکی از بهترین تجربیات مستند دنیا، تجربه شهر لندن در سال ۱۹۵۲ است. هوای این شهر خیلی آلوده بود و حتی سه تا چهار برابر و در برخی موارد تا ۱۰ برابر آلودگی کنونی هوای تهران را داشت، اما با اقدامات چندساله لندن به یکی از شهرها با هوای سالم و تمیز تبدیل شده است.

ملک‌زاده اظهار داشت: آلودگی هوا سبب شد که در مدت یک هفته نزدیک به پنج‌هزار نفر در لندن، منچستر و چند شهر دیگر انگلیس جان خود را از دست بدهند. وقتی این اتفاق افتاد، دولت مجبور به توجه جدی به این موضوع شد و از همان موقع «قانون هوای پاک» در انگلیس تصویب و با همکاری مردم اجرا شد.

وی ادامه داد: آلودگی شدید در نیویورک هم رخ داده است، برخی روزها براثر آلودگی هوا مانند شب بود و خودروها با چراغ روشن تردد می‌کردند. این موضوع نشان می‌دهد که آلودگی هوا در نیویورک هم چندین برابر آلودگی فعلی تهران بود. در این شهر هم با تمهیداتی دولت و همکاری مردم، آلودگی هوا از بین رفت.

معاون وزیر بهداشت تأکید کرد با عزم و اراده جدی دولت و مشارکت مردم می‌توان آلودگی هوا را برطرف یا از ایجاد آن در کلان‌شهرها پیشگیری کرد.

سالانه ۷ میلیون نفر در دنیا براثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند

وی افزود: سالانه هفت‌میلیون نفر در دنیا براثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند که رقم بزرگی است. البته اغلب این افراد دارای بیماری زمینه‌ای مانند آسم، بیماری قلبی و ریوی و سرطان هستند و آلودگی هوا عاملی برای زودتر مُردن آنان می‌شود که به‌عبارتی آنان دچار مرگ زودرس می‌شوند.

ملک‌زاده درباره این‌که این عدد در ایران چقدر است، گفت: تخمین زده می‌شود در ایران سالانه حداقل ۲۹ هزار نفر در هفت کلان‌شهر ایران به‌دلیل آلودگی هوا فوت می‌کنند.

رئیس پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: هرچند اغلب این افراد بیمار هستند، اما می‌توانستند چند سال دیگر عمر کنند که سالانه تعدادی از آنان به‌دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند.

معاون وزیر بهداشت گفت: براساس پیش‌بینی سازمان بهداشت جهانی اکنون در دنیا از هر ۱۰ نفر ۹ نفر هوای آلوده تنفس می‌کنند؛ این موضوع نشان می‌دهد آلودگی هوا همه‌گیر شده و موضوعی نیست که فقط به کشور ما مربوط باشد. این معضل در کشور ما هم وجود دارد و مسئولان به‌طور جدی به این موضوع توجه نکرده‌اند و  انتظار داریم مسئولان و مردم ایران توجه جدی‌تری به این موضوع مهم داشته باشند.

چه باید کرد؟

وی در پاسخ به این سوال که برای رفع این معضل چه باید کرد، گفت: قطعاً اولین گام برای رفع این معضل، انجام برنامه دقیق و اصولی در دو بخش کوتاه‌مدت و بلندمدت با مشارکت محققان و صاحب‌نظران است که باید این موارد در اسرع وقت با همکاری نزدیک مردم اجرا شود.

ملک زاده جایگزین کردن سوخت فسیلی و استفاده از آن در کلان‌شهرها را یکی دیگر از راهکارهای اساسی در این زمینه اعلام کرد و گفت: این تصمیم تبعاتی را برای مردم به همراه دارد که دولت باید با راهکارهای اصولی از میزان این تبعات بکاهد تا آن‌ها در کلان‌شهرها اجرایی شوند.

وی، توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی را از دیگر راهکارهای کاهش آلودگی هوا در کلان‌شهرها دانست و گفت: مردم درصورتی‌که امکان حمل‌ونقل آسان، سریع و کم‌هزینه را داشته باشند، از وسایل نقلیه شخصی استفاده نخواهند کرد.

معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با اشاره به این‌که باید جلوی تردد خودروهای فرسوده به‌خصوص موتورسیکلت‌ها  در شهرها به‌خصوص کلان‌شهرها گرفته شود، گفت: کیفیت سوخت هم باید ارتقاء یابد.

وی افزود: به‌نظر می‌رسید که با افزایش قیمت بنزین، شاهد کاهش آلودگی هوا در کلان‌شهری مانند تهران باشیم که این موضوع محقق نشد و به‌نظر می‌رسد قیمت بنزین به‌تنهایی برای کاهش آلودگی هوا کافی نیست و باید اقدامات دیگری در این زمینه انجام داد.

به گزارش روزنامه صبح کشاورزی و محیط زیست، ملک‌زاده با اشاره به این‌که آلودگی موتورسیکلت در برخی موارد از خودروها بیش‌تر است، گفت: باید موتورسیکلت‌های فرسوده و دودزا را از چرخه تردد عمومی شهر خارج کنیم و همچنین از موتورسیکلت برقی و درصورت امکان از دوچرخه، استفاده بیش‌تری کنیم.

وی تأکید کرد که در این مورد به اندازه کافی تجربیات موفق در دنیا وجود دارد و ما باید از آن تجربیات استفاده کنیم تا شاهد برطرف شدن این معضل در کشور باشیم.

افزایش پوشش گیاهی در اورست

زیست آنلاین: محققان دریافته اند که زندگی گیاهی در اطراف کوه اورست و در سراسر منطقه هیمالیا در حال گسترش است.

به گزارش زیست آنلاین، محققان دریافته اند که چمن ها، درختچه ها و خزه ها در اطراف کوه اورست و در سراسر منطقه هیمالیا رو به رشد و گسترش می باشد.

دانشمندان دانشگاه اکستر در انگلستان از داده های ماهواره ای برای مشاهده افزایش پوشش گیاهی فرعی در هیمالیا، پوششی که بین خط درخت و خط برف رشد می کنند، استفاده کردند.

با استفاده از داده های ماهواره ای ناسا از سال 1993 تا 2018، دانشمندان سنجش از راه دور افزایش سطح پوشش گیاهی کوچک اما قابل توجه را در چهار براکت ارتفاعی بین 4150 تا 6،000 متر از سطح دریا را اندازه گیری کردند.

تیم تحقیقاتی دریافتند که در اطراف کوه اورست، افزایش قابل توجهی در پوشش گیاهی در میان همه براکت ها وجود دارد.

کارن اندرسون، یکی از محققان این پروژه در مصاحبه با سی ان ان گفت: هنوز خیلی زود است که بگوییم این رشد جدید چه تاثیری در منطقه می تواند داشته باشد. تحقیق فوری در مورد اثرات احتمالی مورد نیاز است. ما نمی دانیم این افزایش چه تأثیراتی دارد. ممکن است گیاهان برف را به دام بیاندازند و ممکن است باعث کندتر شدن آن شود. ممکن است حتی این گیاهان باعث شوند که برف سریعتر ذوب شود.

1.4 میلیارد نفر به منابع آب منطقه وابسته اند و تغییر در چرخه های آب و منابع می تواند تأثیرات زیادی بر جوامع کشورهای مختلف داشته باشد.

منبع: cnn

اولین برند بزرگی که از برچسب کربن استفاده می کند

زیست آنلاین: اطلاعات ردپای کربن به مشتریان کمک می کند تا تأثیرات زیست محیطی مواد غذایی را درک کنند.

به گزارش زیست آنلاین، Quorn به اولین برند بزرگی تبدیل شده است که برچسب کربن را بر روی محصولات خود چاپ می کند.

چاپ برچسب های جدید، با هدف کمک به مصرف کنندگان برای درک تأثیرات زیست محیطی خرید خود، از ماه ژوئن برای برخی محصولات و تا سال آینده برای کلیه محصولات این برند آغاز خواهد شد.

از پنجشنبه، اطلاعات ردپای کربن “مزرعه تا فروشگاه” که توسط Carbon Trust تأیید شده است، برای 30 محصول پرفروش این برند بصورت آنلاین در دسترس خواهد بود.

Quorn ادعا می کند نخستین تولید كننده مواد غذایی بدون گوشت است. در سال 2018 تولید محصولات این شرکت که در تولید آن ها از گوشت استفاده نشده است، از انتشار 200 هزار تن دی اکسید کربن جلوگیری کرد. تأثیر گازهای گلخانه ای مایکوپروتئین، پروتئین مبتنی بر قارچ مورد استفاده در محصولات این شرکت، 90 درصد کمتر از گوشت گاو است.

تجزیه و تحلیل ها تا به امروز در مورد خسارت های کشاورزی به کره زمین نشان می دهد که اجتناب از گوشت و لبنیات تنها بزرگترین روشی است که مصرف کنندگان می توانند اثرات زیست محیطی خود را کاهش دهند چرا که کشاورزی و دامپروری یکی از منابع مهم و در حال رشد انتشار گازهای گلخانه ای در جهان است.

تحقیقات Carbon Trust در سال 2019 نشان داد که دو سوم مصرف کنندگان از ایده برچسب کربن که نشان می دهد محصولات با تعهد به اندازه گیری و کاهش ردپای کربن خود ساخته شده اند، حمایت می کنند.

منبع: theguardian

سال 2019 گرمترین سال در آلاسکا بود

زیست آنلاین: به گفته کارشناسان، آلاسکا سال گذشته، گرمترین سال خود را تجربه کرد.

به گزارش زیست آنلاین، اداره ملی اقیانوس و اتمسفر ایالات متحده (NOAA) در گزارش اقلیمی اعلام کرد که آلاسکا متوسط درجه حرارت 0/11 سانتیگراد تجربه کرد. این درجه حرارت 4.4 درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین بلند مدت بود.

این اداره اعلام کرد این دما همچنین از میانگین دمای متوسط 0.06 – سانتیگراد که در سال 2016 ثبت شده بود، پیشی گرفته است.
NOAA اعلام کرد در شش سال گذشته، چهار سال در آلاسکا رکورددار سالهای گرم بوده اند.

ده شهر آنچورینگ، فیربانکس، اوتیاگویک، کوتزبیو، کینگ سلمون، بتل، نورثاوی، مک گرات، کدیاک و کول بیک،
گرمترین سال های خود را تجربه کرده اند.

مراکز ملی NOAA، اطلاعات زیست محیطی خلاصه سالانه را گردآوری کرده است. از دیگر نکات قابل ملاحظه، بارندگی در دیگر ایالت ها بود. 48 ایالت همجوار، دومین سال پر باران را با 88.34 سانتی متر بارندگی تجربه کردند که تنها 4.6 میلی متر کمتر از مقدار بارندگی در سال 1973، به عنوان پرباران ترین سال بود.

منبع: apnews

 چند نکته زیست محیطی برای مدیریت پسماند

تنها در شهر تهران سالانه بیش از ۳۱۰ کیلوگرم پسماند شهری تولید می‌شود. این پسماندها علاوه بر آلوده کردن آب و خاک زندگی حیات‌ وحش و به طور کلی کرده زمین را تهدید می‌کنند. با رعایت نکاتی ساده می‌توان حجم تولید پسماندها از جمله پسماندهای پلاستیکی و کاغذی را کاهش داد.

به گزارش زیست آنلاین، کمپین «پس از این» که شهرداری تهران آن را راه‌اندازی کرده در تلاش است تا با اصلاح فرهنگ مصرف علاوه بر مدیریت پسماندهای خانگی میزان تولید پسماند را نیز کاهش دهد. در ادامه به پنج نکته برای مدیریت پسماندهای پلاستیکی و کاغذی اشاره شده است. لازم به ذکر است که این نکات از پیج اینستاگرامی این کمپین برداشت شده است.

*خیلی از ما برای نگهداری مواد غذایی در یخچال و فریزر از کیسه‌های پلاستیکی استفاده می‌کنیم. از جمله مهمترین قدم‌ها برای کاهش مصرف پلاستیک چیدن مواد غذایی در یخچال و فریزر با استفاده از ظروف دردار و شیشه‌ای است.

*برای حمل خوراکی‌های روزمره مانند میوه و لقمه نان پنیر و… می‌توان از لقمه پیچ‌های پارچه‌ای یا ظروف دردار استفاده کرد.

*همواره به خاطر داشته باشیم که کاغذ زباله نیست و برای تهیه آن درختی نابود شده است. پس از این تلاش کنیم که مصرف کاغذ را کاهش دهیم.

*به جای کاغذ کادوهای کاغذی می‌توانیم از پارچه برای بسته بندی هدایا استفاده کنیم.

*نی‌های پلاستیکی از جمله پسماندهای پلاستیکی خطرناک هستند و تنها در کشور آمریکا روزانه ۵۰۰ میلیون نی دور انداخته می‌شود. به جای استفاده از نی‌های پلاستیکی می‌توان از لیوان‌های شیشه‌ای استفاده کرد.

منبع: ایسنا

 جنگ چهره محیط زیستی ندارد

جنگ را هر طور که صدا کنیم، صدایی جز وحشت، خون و مرگ از آن نمی‌شنویم. مرگ انسان و مرگ زمین.

به گزارش زیست آنلاین، روزهای پرآشوب و پر اختلافی را سر می‌کنیم. گاهی در فضای مجازی از کوره در می‌رویم به دوستی و دوست‌های چندین و چند ساله پشت می‌کنیم و دستمان را ناخواسته روی دکمه بلاک می‌بریم. چون دیگر تحمل باورهای هم را نداریم. گاهی هم به صداقت یکدیگر در بیان عقاید شک می‌کنیم. عده‌ای هم سکوت پیشه می‌کنند. خلاصه اختلاف نظر موج می‌زند که طبیعی است.

البته اختلافی  هم اگر هم باشد، بر سر جنگ نیست. جنگ برای همه خط قرمز است. برای همین همه آن را زشت و نهایت وحشی‌گری می‌دانند. این روزها به دلیل شرایط سیاسی حساس کشور و منطقه و رفتارهای تروریستی و جنگ‌طلبانه دولت آمریکا، تعدادی از کاربران فضای مجازی ضمن تقبیح جنگ، خاطرات تلخ و دلهره‌آور خود را از روزهای حمله عراق‌ علیه ایران مرور می‌کنند.

در این میان یکی از جالب توجه‌ترین واکنش‌ها به منظور مذمت جنگ و جنگ‌طلبی و اقدامات تروریستی مربوط به کسانی است که سعی دارند بودجه‌های صرف شده کشورها را برای خرید تجهیزات نظامی با هزینه تجهیزات لازم برای حفاظت از محیط زیست مقایسه کنند.

برای مثال در یکی از این تصاویر که توسط یکی از کاربران استرالیایی در اینستاگرام منتشر شده، یک هواپیمای جنگی با نام فیل سفید (White Elephant) با یک هواپیمای آتش‌نشانی یا اطفای حریق نمایش داده و اشاره شده است که قیمت ۷۲ فروند هواپیمای جنگی ۶۴ میلیارد دلار برآورد شده است، در حالیکه برای تهیه ۷۲ هواپیمای آتش‌نشانی تنها دو میلیارد دلار نیاز است.

آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌های استرالیا این روزها جان نیم میلیون حیوان و بیش از ۲۰ انسان را گرفته است. برای همین برخی ضمن انتقاد از دولت استرالیا تاکید دارند که این کشور می‌توانست به جای هزینه‌های گزاف برای تهیه تجهیزات نظامی و جنگ‌افروزی، بخش کوچکی از این مبالغ را برای تامین تجهیزات اطفای حریق از جمله بالگرد اطفای حریق هزینه کند.

همچنین روزنامه انگلیسی نیوزویک در مطلبی با اشاره به اقدام تروریستی اخیر دولت آمریکا علیه ایران، بیان کرده است که میزان گازهای گلخانه‌ای تولید شده توسط ارتش آمریکا با مجموع گازهای گلخانه‌ای تولید شده ۱۴۰ کشور دنیا برابری می‌کند. همچنین در این گزارش درباره آسیب‌های انسانی و محیط زیستی حملات مسلحانه آمریکا به ایران هشدار داده شده و تاکید شده است که علاوه بر تلفات انسانی، جنگ می‌تواند خسارت‌های محیط زیستی بسیاری به بار بیاورد.

افزون بر این یکی از کاربران آمریکایی مطلبی را منتشر کرده که مورد توجه کاربران ایرانی و فعالان محیط زیست نیز قرار گرفته است. مبنی بر اینکه قیمت هر پهباد ۲۸ میلیون دلار و قیمت هر موشک ۷۰ هزار دلار است. هزینه هر ساعت پرواز این پهبادها ۳۶۲۴ دلار برآورده شده است. اشاره شده که این همه برای قتل مردم خاورمیانه که با روزی یک دلار زندگی‌می‌کنند، هزینه می‌کنیم!

صابر ابر، بازیگر ایرانی نیز چند روز پیش با انتشار متنی خطاب به ترامپ، از او دعوت کرده بود به‌جای هزینه‌کرد منابع کشورش در ایجاد آتش در خاورمیانه، پول کشورش را برای خاموش کردن آتش در استرالیا هزینه کند.

به هر حال، جنگ را هر طور که صدا کنیم، صدایی جز ترس و حشت، تخریب و خون و مرگ از آن نمی‌شنویم.
آتش‌سوزی در استرالیا به ما چه؟

آتش، جنگل‌های استرالیا را بلعیده از دو ماه پیش تاکنون بیشتر از شش میلیون هکتار از مراتع و جنگل‌های استرالیا طعمه حریق شده است. این جهنم آتش ۵۰۰ میلیون حیوان را به کام مرگ کشیده، برخی از این حادثه با عنوان آخرالزمان استرالیا یاد می‌کنند.

خبر مرگ دسته جمعی حیوانات و انقراض گونه‌های گیاهی در جنگل‌های استرالیا در سراسر دنیا پیچیده است. تعداد زیادی از ایرانیان هم این روزها، ضمن بازنشر تصاویر دلخراش از حیوان‌های جزغاله‌شده  یا حیوانات نجات‌یافته از حمله حریق، نسبت به این فاجعه زیست‌محیطی واکنش نشان می‌دهند.

در این میان برخی کاربران فضای مجازی معتقدند که آتش‌سوزی در جنگل‌های استرالیا، به ما که در ایران هستیم؛ هیچ ربطی ندارد. آیا تخریب محیط زیست در استرالیا به ما که در ایران هستیم؛ ربط پیدا می‌کند یا نه؟

حسین حجت‌پناه – جامعه‌شناس فرهنگی – در پاسخ به این پرسش ایسنا تأکید دارد که به دلیل ذات جهان‌شمولی محیط زیست، خواه ناخواه پدیده‌های مربوط به محیط زیستِ همه کشورها به همه انسان‌ها ارتباط پیدا می‌کند، بنابراین از آنجا که محیط زیست یک چرخه به‌هم پیوسته است و در نتیجه آتش‌سوزی‌های استرالیا به همه انسان‌ها مربوط می‌شود و همگی باید نسبت به آن حساس باشیم.

به دلیل ذات به هم پیوسته محیط زیست، این مقوله در مرزبندی‌های سیاسی که توسط انسان‌ها وضع شده؛ نمی‌گنجد. اتفاقا با توجه به شرایط اقلیمی جامعه ایران، حساسیت ما نسبت به ابعاد مختلف این پدیده باید بیشتر باشد.  بالاترین نرخ تخریب جنگل برای ایران است. روش‌های مدیریتی آب در ایران مشکلات جدی دارد. تعدادی از شهرهای ایران جزو آلوده ترین شهرهای جهان است. برای همین‌هم هم که شده باید به لحاظ اجتماعی نسبت به وقایع زیست‌محیطی کل دنیا حساس باشیم.

این جامعه‌شناس فرهنگی در ادامه می‌گوید: سازمان ملل ۴۰ حادثه طبیعی را شناسایی کرده که از این تعداد ۳۱ نوع آن در ایران رخ می‌دهد و ایران جز کشورهایی است که بیشترین آسیب را از بلایای طبیعی می‌بیند، درنتیجه باید نسبت به تجارب رخداده در سایر کشورها حساس باشیم تا بتوانیم با الگوهای بومی خود از آن تجربه‌ها درس بگیریم. به هر حال استرالیا در حل بحران‌های محیط زیستی از کشور ما جلوتر است و می‌توانیم از تجربیات این کشور استفاده کنیم. از آن مهم تر باید توجه افکار عمومی را نسبت به محیط زیست حساس کنیم تا مطالبه‌گری جهت حل مسائل زیست محیطی ایران افزایش یابد.

اعلام می‌شود که دلیل آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌های استرالیا، گرمایش جهانی است. پدیده‌ای که همه کشورها از جمله ایران را تحت تاثیر قرار داده است. افزایش دمای کره زمین درمناطق مختلف دنیا به شکل‌های مختلف بروز می‌کند. ممکن است در منطقه‌ای باعث افزایش بارش‌های سیل‌آسا مثل بارش‌های اخیر خوزستان شود یا در برخی مناطق به دلیل افزایش دما و وزش باد گرم، جرقه‌ای برای آتش‌سوزی بشود. هر چه هست بنا به تدیید کراشناسان محیط زیست هم مسئله‌ای بین‌المللی است.

سپهر سلیمی – کارشناس – هم معتقد است: نمی‌توانیم بگوییم آتش‌سوزی استرالیا به ما چه؟ چون آنچه در کره زمین رخ می‌دهد روزی گریبان ما را هم خواهد گرفت. شاید این حجم از آتش‌سوزی پنج یا ۱۰ سال دیگر در ایران رخ دهد، بنابراین حریق استرالیا اتفاقا کاملا به ما مرتبط است. چون باید این شرایط را پیش‌بینی و برای آن برنامه‌ریزی کنیم. این وقایع هشداری برای همه سیاستمداران دنیاست چون نقش بسیاری در سیاست‌های حمایت از محیط زیست دارند. برای مثال در همین استرالیا که این روزها دچار آتش‌سوزی‌های گسترده شده؛ دولت راستگرای حاکم بر این کشور، همه بودجه‌های تغییر اقلیم را حذف کرده و همه فعالان محیط زیست را تحت فشار گذاشته و حتی قوانین سختگیرانه علیه آنها وضع کرده است، هر چند که نتیجه این سیاست را خیلی زود گرفت. از نظر من ویرانی گسترده جنگل‌های استرالیا بخشی از همین سیاست‌هاست.

او ضمن ابراز ناراحتی از سوختن تعداد زیادی از حیوانات می‌گوید: بخشی از موجودات زنده در حال از بین رفتن هستند و بر هر انسان با شرفی واجب است که نسبت به این مسئله حساس باشد. باید درس عبرت بگیریم. اتفاق استرالیا دیر یا زود گریبان ما را هم می‌گیرد. کسانی که فکر می کنند اتفاق استرالیا فقط به استرالیا ربط دارد و به ما مربوط نیست افراد محیط زیستی نیستند و نمی‌توانند برای جهان خود مفید باشند. متاسفانه این روحیه درباره مشکلات محیط زیستی داخلی هم وجود دارد. چون شهرها نسبت به مشکلات محیط زیستی شهرهای دیگر بی‌تفاوت هستند.

در این میان حسین حجت‌پناه – جامعه‌شناس فرهنگی – وضع بد محیط زیست جهان را نمادی از شکست مدرنیسم دانسته و می‌گوید: در حال حاضر در اثر مدرنیته محیط زیست جهان با بحران‌های متعددی دست و پنجه نرم می‌کند و بر مبنای جهانی شدن تاریخ بشری، بروز یک پدیده زیست محیطی مخرب در یک منطقه در سایر مناطق هم اثر می‌گذارد.

جهانی شدن ناشی از مدرنیته باعث افزایش حجم مبادلات جهانی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی  و فرهنگی شده است. برای همین کوچکترین تغییر در یک منطقه روی جوامع دیگر تاثیر می‌گذارد. برای مثال ممکن است یک اتفاق سیاسی و نظامی در یک گوشه دنیا روی قیمت نفت؛ دلار و طلا تاثیر بگذارد و زندگی روزمره همه انسان‌ها را در دنیا تحت تاثیر قرار دهد. برای همین هم آتش‌سوزی در یک منطقه روی محیط زیست و شرایط اقلیمی همه نقاط دنیا اثرگذار است.

دیدن چشم‌های غمگین و خسته کوالاهای استرالیایی که درد و سوزش سوختگی را تحمل می‌کنند، غم عمیقی به جانت می‌ریزد. مخصوصا اگر بفهمی این روزها شعله‌های آتش ۸۰۰۰ هزار کوالا را در جنگل‌های استرالیا از بین برده است.  آنها هم که جان سالم به در برده‌اند؛ معلوم نیست که از این پس غذای کافی برای خوردن پیدا کنند، چون قوت غالب آنها یعنی گیاه اکالیپتوس طعمه حریق شده است.

باور کنیم یا نکنیم عامل قتل عام حیوانات در جنگل‌های استرالیا تک تک ما انسان‌ها هستیم. این حریق که مشابه آن متاسفانه هر ساله جنگل‌های ایران را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد، زاده افزایش گازهای گلخانه‌ای و افزایش دمای کره زمین است. پس جدا از اینکه آتش‌سوزی در ملبورن باشد یا در کلاردشت همه ما در وقوع آن یک اندازه سهم داریم چون همه ما باعث گرم شدن زمین شده‌ایم و در نتیجه باید برای کنترل دمای آن هم همه با هم فارق از مرزهای سیاسی تلاش کنیم.

در این شرایط با خودت فکر می‌کنی من ایرانی، من آمریکایی، من هندوستانی، من استرالیایی یا … به جز استوری کردن عکس حیوانات سوخته دوست داشتنی چه کمکی از دستم برمی‌آید؟

به گزارش ایسنا، می‌توانیم با کم کردن دو سه درجه‌ای دمای وسایل گرمایشی خانه و محل کار، کاهش مصرف محصولات دامی، دوری از مصرف‌گرایی و مدگرایی، محدود کردن تردد خودرهای تک‌سرنشین، کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیک، کاهش مصرف کاغذ، کاشت بیشتر نهال و گیاه و … در کنترل دمای کره زمینمان قدمی برداریم و سیاسیون را قانع کنیم که در مسیر حفظ جان زمین پیش بروند.

 مروری بر داستان بی پایان آلودگی هوا

در زمینه آلودگی هوا مطالعات زیادی انجام شده و به نظر می رسد که مسوولان می دانند دلایل اصلی بروز آلودگی هوا در کلانشهرها از جمله تهران چیست، پس باید به طور جدی برای پیشگیری و رفع آن اقدام کنند تا مردم از این معضل رهایی یابند و هوای سالم استنشاق کنند.

به گزارش زیست آنلاین، بیشتر اقداماتی که برای کاهش آلودگی هوا اتخاذ شده به مواردی مانند تعطیلی مدارس، اجرای طرح زوج و فرد از در منازل و جلوگیری از فعالیت صنایع آلاینده در روزهای آلوده، محدود شده و این فعالیت‌ها تا حدی در کاهش موقت آلودگی هوا موثر بوده اما راهکارهای اصولی برای رفع این معضل اساسی نبوده و به عبارتی راه‌های اساسی برای رفع آلودگی هوا در کلانشهرها هنوز هم بر زمین مانده است.

حسین شهیدزاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران گفته بود که بیشتر آلودگی هوای شهر تهران مربوط به کامیون‌ها و خودروهای گازوئیل سوز با سهم به ترتیب ۱۵ و ۷ دهم درصد و صنایع، نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها با سهم بالای ۳۵ درصد انتشار ذرات آلاینده در هوای شهر تهران است که متاسفانه در فصل زمستان بسیاری از این صنایع و نیروگاه‌ها از سوخت‌هایی مانند گازوئیل به جای گاز استفاده می‌کنند.

این در حالی است که فرصت تنفس هوای سالم، از نیازهای اولیه بوده یا به عبارتی بهتر، از مهمترین نیازهای مردم است که باید محقق شود، آلودگی هوا دارای عوارض متعددی است که نتیجه آن آسیب به سلامت مردم است و این معضل امروزه یک تهدید جدی برای جامعه محسوب می شود.

هرچند آلودگی هوا یکی از مشکلات مهم دنیا است و سازمان بهداشت جهانی در سال های اخیر هم به آن توجه بسیار کرده، اما این معضل با بی تدبیری و نبود توجه کافی در حال تبدیل شدن به فاجعه است و باید برای رفع آن کاری جدی کرد. این معضل دارای ابعاد بسیار وسیع است اما با برنامه ریزی مناسب، عزم جدی مسوولان و مشارکت همگانی مردم می شود آن را برطرف کرد، به عبارت دیگر تردیدی وجود ندارد که ما در ایران می توانیم با بهره گیری از یک سری موارد، این مشکل را برطرف کنیم.

دکتر رضا ملک زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز چهارشنبه در این خصوص گفت: معضل آلودگی هوا را باید با برنامه ریزی صحیح، عزم مسوولان و مشارکت جدی و همگامی مردم برطرف کرد.

وی به تاثیر عوارض آلودگی هوا بر سلامت مردم اشاره کرد و گفت: وقتی آلودگی هوا زیاد می شود و به اوج خود می رسد، افرادی که در شهر تردد می کنند، مانند این است که روزانه، یک پاکت سیگار مصرف می کنند و این موضوع اثرات بسیار مخرب بر سلامت مردم و محیط زیست دارد و دولت باید تصمیم جدی در این زمینه بگیرد.
عوامل اصلی آلودگی هوا در کلانشهرها چیست؟

وی در پاسخ به این سوال که چه عاملی بر آلودگی هوا در کلانشهرها تاثیرگذارتر بوده و به عبارتی عوامل اصلی آلودگی هوا در کلانشهرها چیست؟ گفت: خودروها به خصوص خودروهای فرسوده و صنایع آلاینده مهمترین عامل آلودگی هوا در تهران و سایر کلانشهرها است.

ملک زاده ادامه داد: به نظر می رسد در سوخت خودروها اشکالاتی وجود دارد و خودروهای موجود، هم از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند، در مجموع افزایش بی رویه خودروهای سواری، موتورسیکلت‌ها و افزایش آلایندگی صنایع سبب بروز و تشدید این معضل در کلانشهرها از جمله تهران شده است.

وی افزود: در شهر تهران بیش از ۳ میلیون خودرو وجود دارد که بیشتر آنها استاندارد لازم را ندارند و یا فرسوده هستند و از سویی دیگر، ظرفیت این شهر به اندازه این تعداد خودرو نیست و همچنان نیز به تعداد آنها اضافه می شود، از طرف دیگر تعداد زیادی موتورسیکلت در این شهر وجود دارد که باید برای همه آنها تصمیم گیری شود.

معاون وزیر بهداشت ادامه داد: باید تصمیم جدی برای رفع آلودگی هوا گرفته شود، در غیر اینصورت، ما دچار مشکلات خیلی جدی تری در بخش های مختلف خواهیم شد و سلامت مردم به طور جدی تهدید می شود.

وی اظهار داشت: در زمینه آلودگی هوا مطالعات متعددی انجام شده و به نظر می رسد که مسوولان می دانند دلایل اصلی بروز آلودگی هوا در کلانشهرها از جمله تهران چیست، پس باید به طور جدی برای پیشگیری وارد عمل شوند تا مردم از این معضل رهایی یابند.

معاون وزیر بهداشت ادامه داد: اگر مسوولان فکر می کنند یک فرمول ساده ای در این زمینه وجود دارد و با آن می شود سریع آلودگی هوا را برطرف کرد، در اشتباه هستند و این چنین فرمولی وجود ندارد و باید با برنامه ریزی دقیق و مشارکت مردم این معضل را برطرف کرد.

وی با اشاره به اینکه به نظر می رسد مردم و مسوولان این موضوع را جدی نگرفته اند، افزود: مقابله با آلودگی هوا برنامه ریزی دقیق و اراده خیلی قوی دولت و مشارکت جدی مردم را می خواهد و باید با عزم جدی وارد این میدان شد.

ملک زاده افزود: آلودگی هوا در تهران، مجموعه ای از ترکیباتی است که یکی از آنها سرب است که تردیدی نیست که این ماده برای ارگان های مختلف بدن عارضه ایجاد می کنند، این مواد سرطان زا است و سبب نارسایی ریوی، سکته قلبی و مغزی و کبد چرب می شود.

وی افزود: بر اساس تخمین های صورت گرفته، آلودگی هوا سالانه سبب مرگ حداقل ۲۹ هزار نفر در ایران می شود و در جهان هم ۷ میلیون نفر را به گام مرگ می کشد، بنابراین باید به طور جدی به آن پرداخت.
آلودگی هوا شدیدتر شده است

وی با طرح این سوال که آیا تعداد روزهای آلوده در تهران طی ۱۵ سال گذشته افزایش یافته  است؟ گفت: براساس مطالعات انجام شده آلودگی هوا شدیدتر و ذرات معلق هم به آن اضافه شده است.

ملک زاده بیان داشت: برای کاهش آلودگی هوا اقدام مهمی انجام نداده ایم و این موضوع را جدی نگرفته ایم، کشورهایی که به طور جدی به آن پرداختند به دستاوردهای خوبی رسیدند و ما این راه را نرفتیم.

وی افزود: حدود ۵ سال پیش در هیات دولت حضور یافتم و پیشنهاد کردم که دولت قانون “هوای پاک” را برای رفع آلودگی هوا تصویب کند که در آن جلسه از این پیشنهاد استقبال جدی به عمل نیامده است.

رییس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: چندی پیش هیات دولت لایحه هوای پاک را تصویب کرد و ما امیدواریم قبل از اتفاقاتی که در جاهای دیگر مانند لندن رخ داده، بتوانیم این معضل را برطرف کنیم.

وی افزود: نادیده گرفتن معضل آلودگی هوا فقط مختص این دولت نبوده و ما در طول سال های بعد از انقلاب، آن را نادیده گرفتیم و در بعد از انقلاب هم به دلیل افزایش جمعیت، بیشتر شدن خودروهای غیراستاندارد و فرسوده و افزایش صنایع آلاینده، این معضل افزایش یافته است.
از تجربیات کشورهای موفق بهره ببریم

وی در پاسخ به این سوال که تجربیات دنیا در این زمینه چه بوده است، گفت: یکی از بهترین تجربیات مستند دنیا، تجربه شهر لندن در سال ۱۹۵۲ است. هوای این شهر خیلی آلوده بود و حتی ۳ تا ۴ برابر  و در برخی موارد تا ۱۰ برابر آلودگی کنونی هوای تهران را داشت، اما با اقدامات چند ساله لندن به یکی از شهرها با هوای سالم و تمیز تبدیل شده است.

ملک زاده اظهار داشت: آلودگی هوا سبب شد که در مدت یک هفته نزدیک به ۵ هزار نفر در لندن، منچستر و چند شهر دیگر انگلیس جان خود را از دست بدهند، وقتی این اتفاق افتاد دولت مجبور به توجه جدی به این موضوع شد و از همان موقع، “قانون هوای پاک” در انگلیس تصویب و با همکاری مردم اجرا شد.

وی ادامه داد: آلودگی شدید در نیویورک هم رخ داده است، برخی روزها براثر آلودگی هوا مانند شب بود و خودروها با چراغ روشن تردد می کردند، این موضوع نشان می دهد که آلودگی هوا در نیویورک هم چندین برابر آلودگی فعلی تهران بود. در این شهر هم با تمهیداتی دولت و همکاری مردم، آلودگی هوا از بین رفت.

معاون وزیر بهداشت تاکید کرد با عزم و اراده جدی دولت و مشارکت مردم می توان آلودگی هوا را برطرف یا از ایجاد آن در کلانشهرها پیشگیری کرد.
سالانه ۷ میلیون نفر در دنیا براثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند

وی افزود: سالانه ۷ میلیون نفر در دنیا براثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند که رقم بزرگی است. البته اغلب این افراد دارای بیماری زمینه ای مانند آسم، بیماری قلبی و ریوی و سرطان  هستند و آلودگی هوا عاملی برای زودتر مُردن آنان می شود که به عبارتی آنان دچار مرگ زودرس می شوند.

ملک زاده درباره اینکه این عدد در ایران چقدر است؟، گفت: تخمین زده می شود در ایران سالانه حداقل ۲۹ هزار نفر در هفت کلانشهر ایران به دلیل آلودگی هوا فوت می کنند.

رییس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: هرچند اغلب این افراد بیمار هستند اما می توانستند چند سال دیگر عمر کنند که سالانه تعدادی از آنان به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند.

معاون وزیر بهداشت گفت: بر اساس پیش بینی سازمان بهداشت جهانی اکنون در دنیا از هر ۱۰ نفر ۹ نفر هوای آلوده تنفس می کند این موضوع نشان می دهد که آلودگی هوا همه گیر شده و موضوعی نیست که فقط به کشور ما مربوط باشد. این معضل در کشور ما هم وجود دارد و مسوولان به طور جدی به این موضوع توجه نکرده اند و  انتظار داریم مسوولان و مردم ایران توجه جدی تری به این موضوع مهم داشته باشند.
چه باید کرد؟

وی در پاسخ به این سوال که برای رفع این معضل چه باید کرد، گفت: قطعا اولین گام برای رفع این معضل، انجام برنامه دقیق و اصولی در دو بخش کوتاه مدت و بلند مدت با مشارکت محققان و صاحب نظران است که باید این موارد در اسرع وقت با همکاری نزدیک مردم اجرا شود.

ملک زاده، جایگزین کردن سوخت فسیلی و استفاده از آن در کلانشهرها را یکی دیگر از راهکارهای اساسی در این زمینه اعلام کرد و گفت: این تصمیم تبعاتی را برای مردم به همراه دارد که دولت باید با راهکارهای اصولی از میزان این تبعات بکاهد تا آنها در کلانشهرها اجرایی شوند.

وی، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی را از دیگر راهکارهای کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها دانست و گفت: مردم در صورتی که امکان حمل و نقل آسان، سریع و کم هزینه را داشته باشند از وسایل نقلیه شخصی استفاده نخواهند کرد.

معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با اشاره به اینکه باید جلوی تردد خودروهای فرسوده به خصوص موتورسیکلت ها  در شهرها به خصوص کلانشهرها گرفته شود، گفت: کیفیت سوخت هم باید ارتقا یابد.

وی افزود: به نظر می رسید که با افزایش قیمت بنزین، شاهد کاهش آلودگی هوا در کلانشهری مانند تهران باشیم که این موضوع محقق نشد و به نظر می رسد قیمت بنزین به تنهایی برای کاهش آلودگی هوا کافی نیست و باید اقدامات دیگری در این زمینه انجام داد.

به گزارش ایرنا، ملک زاده با اشاره به اینکه آلودگی موتورسیکلت در برخی موارد از خودروها بیشتر است، گفت: باید موتورسیکلت های فرسوده و دودزا را از چرخه تردد عمومی شهر خارج کنیم و همچنین از موتورسیکلت برقی و در صورت امکان از دوچرخه، استفاده بیشتری کنیم.

وی تاکید کرد که در این مورد به اندازه کافی تجربیات موفق در دنیا وجود دارد و ما باید از آن تجربیات استفاده کنیم تا شاهد برطرف شدن این معضل در کشور باشیم.