بایگانی برچسب برای: تولید

وزیر نیرو با بیان اینکه با حذف قبوض کاغذی، ۱۲ هزار اصله درخت حفظ خواهد شد، گفت: با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، تابستان ۹۸ را بدون خاموشی سپری خواهیم کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از صدا و سیما، رضا اردکانیان با در برنامه گفت و گوی ویژه خبری با بیان اینکه مؤسسان اتحادیه اقتصادی اوراسیا کشورهای فدراسیون روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس با بازار حدود ۱۹۰ میلیون نفری هستند، افزود: حدود ۴۰ کشور هم در صف پیوستن به این اتحادیه هستند که تاکنون فقط ۲ کشور ایران و ویتنام پذیرفته شده اند.

وی با اشاره به اینکه فرایند این پیوستن، پیچیده و زمان بر بوده است، گفت: از پارسال که مسؤلیت کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه و ارمنستان به وزارت نیرو محول شد، مسائل را با کمک وزارت صنعت و معدن و تجارت و وزارت امور خارجه پیگیری کردیم و اجلاس و سفرهایی انجام و لایحه آن در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و تیر امسال قانون پیوستن جمهوری اسلامی ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا از سوی رئیس جمهور ابلاغ شد.

اردکانیان ادامه داد: بعد از ظهر چهارشنبه ششم شهریور در مسکو در محل دبیرخانه کمیسیون اتحادیه اقتصادی اوراسیا، یادداشت رسمی میان جمهوری اسلامی ایران و دبیر کل این اتحادیه مبادله و این موافقتنامه در مدت ۶۰ روز عملیاتی خواهد شد و ششم آبان به صورت رسمی وارد آن می شویم.

وی اضافه کرد: از نخستین آثار آن این است که ۸۶۴ قلم کالا از سوی دو طرف مشمول تجارت ترجیحی خواهد شد و این نخستین بار است که پس از پیروزی انقلاب در یک موافقتنامه اقتصادی منطقه ای به شکل فعال وارد می شویم.

اردکانیان ادامه داد: ۵۰۳ قلم کالا برای ما دارای تعرفه های ترجیحی است که می توانیم صادر کنیم و از این تعداد، تعرفه ۷۰ قلم صفر خواهد بود.

وزیر نیرو گفت: از مرزهای زمینی جمهوری ارمنستان و مرزهای آبی با فدراسیون روسیه و قزاقستان می توانیم کالاها و محصولات خود را در بازارهای آن جا عرضه کنیم و این موضوع نقش بسیار تعیین کننده دارد.

اردکانیان افزود: ارزش صادرات و واردات مجموع این کشورها حدود ۷۵۳ میلیارد دلار است و بازار بزرگی در انتظار ما خواهد بود.

وی اضافه کرد: سران این اتحادیه اقتصادی از آقای روحانی رئیس جمهور کشورمان برای شرکت در اجلاس بعدی دعوت کردند که به میزبانی نخست وزیر ارمنستان در اویل مهر در شهر « ایروان» برگزار خواهد شد.

اردکانیان افزود: انتظار داریم این موضوع که برای توسعه روابط اقتصادی منطقه ای موثر است فرصت های شغلی زیادی را در بخش های مختلف ایجاد کند.

وی ادامه داد: در آینده نزدیک از دبیرکل این اتحادیه اقتصادی برای حضور در کشورمان دعوت خواهیم کرد تا جلساتی را داشته باشیم.

وزیر نیرو در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه پارسال خشک ترین سال در ۵۰ سال اخیر و امسال یکی از ترسال ترین ها را تجربه کردیم، گفت: پارسال در اوج تابستان در کمبود برق و آب، برنامه ۰۹۸ را تدوین کردیم به این معنا که با فرض اینکه سال آبی ۹۷ و ۹۸ مانند قبل باشد تابستان ۹۸ را با خاموشی صفر سپری کنیم.

اردکانیان ادامه داد: حساب کردیم حدود ۸ هزار مگاوات کمبود تولید خواهیم داشت بنابراین برنامه ریزی کردیم ۵ هزار مگاوات تولید جدید برق و ۳ هزار مگاوات هم مدیریت مصرف داشته باشیم.

وی اضافه کرد: ۱۱ برنامه برای مدیریت این مصرف تدارک دیده شد تا عادت مصرفی را اصلاح کنیم و با انجام این کار، امسال ۱۵۰ هزار مگاوات ساعت انرژی بیشتری از پارسال به بخش صنعت دادیم.

اردکانیان با اشاره به اینکه با تغییر ساعات کار ادارات، استفاده آن ها از وسایل سرمایشی کمتر شد، افزود: از حدود ۲۳ هزار مگاوات توانی که صرف دستگاه های برودتی می کنیم ۴ هزار ۵۰۰ تا ۵ هزار مگاوات مربوط به سازمان های دولتی و نهادها است.

وزیر نیرو گفت: از محل این ۱۱ برنامه مدیریت مصرف توانستیم ۳ هزار و ۸۰۰ مگاوات اوج بار را کاهش دهیم.

وی با بیان اینکه علاوه بر آن طرح های توسعه را هم ادامه دادیم، افزود: از ابتدای انقلاب، صنعت برق رو به توسعه بود در آن زمان کل ظرفیت نصب شده ما کمتر از ۸ هزار مگاوات بود که اکنون این رقم به حدود ۸۲ هزار مگاوات رسیده است.

اردکانیان اضافه کرد: از اول انقلاب تا سال ۱۳۹۲ به طور متوسط هر سال حدود ۱۷۷۵ مگاوات ظرفیت نصب شده اضافه کردیم اما از سال ۱۳۹۲ تاکنون این رقم به حدود ۲۲۰۰ مگاوات در سال افزایش یافته است و در یکسال گذشته یعنی از مهر پارسال تا ۲۳ خرداد امسال توانستیم سه هزار و ۸۰۰ مگاوات در قالب ۱۵ واحد نیروگاهی به مدار بیاوریم که از این رقم حدود ۶۰۰ مگاوات، بهبود راندمان بود و این دستاورد بزرگی است ضمن اینکه امسال صادرات انرژی را افزایش دادیم.

وزیر نیرو گفت: پارسال حدود ۲ و نیم میلیارد کیلو وات ساعت در ۵ ماهه اول سال ۱۳۹۷ انرژی صادر کردیم و در ۵ ماهه اول امسال این رقم به ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون کیلو وات ساعت افزایش یافت.

وی افزود: با همه همسایگان، امکان تبادل انرژی داریم و از طریق آن ها می توانیم با دیگر کشورها ارتباطمان را برقرار کنیم.

اردکانیان اضافه کرد: زمانی که خودمان به انرژی نیاز داشته باشیم اولویت با تامین نیاز داخلی ماست و صادرات پارسال و امسال در زمان هایی انجام شد که اوج بار مصرف نبود.

وی گفت: در ۱۰ سال گذشته به طور متوسط، هر سال اوج بار نسبت به سال قبل پنج و بیست و دو صدم درصد افزایش داشته است.

اردکانیان افزود: پارسال با آغاز برنامه مدیریت مصرف توانستیم این رقم را به دو و ۹۸ صدم درصد کاهش دهیم و امسال رشد بار نسبت به پارسال از یک درصد تجاوز نکرده است.

وزیر نیرو در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه به مردم اطمینان می دهم در زمینه حذف قبض کاغذی مشکلی ایجاد نخواهد شد، گفت: با حذف قبض کاغذی، ۱۲ هزار اصله درخت حفظ خواهد شد. البته قرائت کنتور برق را همچنان خواهیم داشت بنابراین اشتغال کارکنان این زمینه حفظ می شود

مسئولان یک مدرسه استرالیایی در اقدامی استراتژیک با هدف به صفر رساندن تولید زباله‌ در این مدرسه به جمع‌آوری سطل‌های زباله پرداخته و به دانش‌آموزان نیز اعلام کرده‌اند که از این پس باید زباله‌های خود را همراهشان به خانه ببرند.

به گزارش زیست آنلاین، کالج دخترانه ملبورن امیدوار است که این برنامه خانواده‌ها را ترغیب کند تا هنگام بسته‌بندی اغذیه فرزندانشان برای ساعات حضور در مدرسه با در نظر گرفتن بسته‌بندی‌های پایدارتر در نهایت انتخاب‌های عاقلانه‌تر و سازگار با محیط زیست داشته باشند.

به گفته مدیر این مدرسه این ایده توسط گروهی از دانش‌آموزان که بخشی از گروه پایداری مدرسه هستند، ارائه شده است. این گروه از دانش‌آموزان به سرپرستی دو نفر از کارمندان ارشد این مدرسه نزدیک به یک سال است که روی این طرح کار می‌کنند.

مدیر این مدرسه با بیان این که معتقد است اقدامات یک مدرسه برای آموزش، برقراری ارتباط، استفاده مجدد، بازیافت و تغییر کاربری یک وسیله نه تنها برای خانواده‌های این دانش‌آموزان بلکه برای کل جامعه تاثیری چشمگیر دارد، اظهار داشت: زمانی که این دانش‌آموزان طرح خود را به من ارائه کردند، مراحل اجرایی و رویکرد بسیار مفصلی را در مورد آنچه که گامی بسیار بزرگ محسوب می‌شود، مشخص کرده بودند.

دانش‌آموزان کالج دخترانه ملبورن به طور روزانه بازرسی‌های غذایی غیر اجباری را انجام می‌دهند که طی آن دانش‌آموزانی که از بسته‌بندی‌های قابل استفاده مجدد استفاده می‌کنند، نشانه‌هایی می‌گیرند که می‌توانند با ارائه آن‌ها جوایزی دریافت کنند.

به گزارش ایسنا، در حالی که سطل‌های زباله از کلاس‌های این مدرسه حذف شده و ایستگاه‌های بازیافت و گزینه‌های کمپوست جایگزین آن‌ها می‌شود، تنها چند سطل زباله از جمله سطل‌های سرویس‌های بهداشتی و یک سطل زباله بزرگ برای اقلام بزرگی که دانش‌آموزان برای حمل آن‌ها به خانه با مشکل مواجه می‌شوند، در این مدرسه باقی می‌ماند.

بنا بر گزارش فاکس‌نیوز، مدیر مدرسه در نامه‌ای به والدین دانش‌آموزان این مدرسه اعلام کرده که این طرح با هدف به صفر رساندن زباله‌های تولیدی این مدرسه تا سال ۲۰۲۰ میلادی که به طور گسترده‌ای اثرات زیست محیطی را کاهش می‌دهد، اجرایی می‌شود.

هر روز در سایه بی‌توجهی و غفلت انسان‌ها، درختان بسیاری در جنگل‌های زاگرس نابود و به خاکستر تبدیل می‌شوند.

به گزارش زیست آنلاین، واقعیت‌های موجود نشان‌دهنده تخریب منابع طبیعی در کل کشور و از جمله جنگل‌های زاگرس است.

بر اساس آخرین آمارهای رسمی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور بیش از یک میلیون و ۴۳۰ هزار هکتار از جنگل‌های زاگرس کشور دچار خشکیدگی، آفت و تخریب شده است.

زاگرس بزرگترین ناحیه رویشی و جنگلی کشور با وسعت بیش از ۶ میلیون هکتار، ۴۱.۹ درصد جنگل‌های کشور را به خود اختصاص داده است.

تغییرات اقلیمی، گسترش آفت و بیماری، خشکسالی، سدسازی، معدن‌کاوی، چرای بی‌رویه دام، آتش‌سوزی، هجوم ریزگردها و اجرای طرح‌های عمرانی از مهمترین عوامل تهدید و تخریب جنگل‌های زاگرس به شمار می‌آید و با وجود برنامه‌هایی که تاکنون برای حفظ و احیای این جنگل‌ها اجرا شده اما حال این جنگل‌ها خوب نیست و ضروری است تا راهکارهای موثرتری تدوین و اجرا شود.

جنگل‌های زاگرس در کشور از ناحیه سردشت آذربایجان غربی تا فیروزآباد فارس امتداد دارد، گونه گیاهی بیشتر این جنگل‌ها بلوط ایرانی است اما سایر گونه‌ها نظیر بنه، بادام، کیکم و گلابی وحشی نیز در این ناحیه رویش دارد.

جنگل‌های زاگرس با توجه به زادآوری محدود و پایین، اکوسیستمی شکننده دارد از همین رو جزو جنگل‌های حفاظتی و حمایتی قرار گرفته است.

حفاظت آب و خاک، کارکردهای مهم جنگل‌های زاگرس است که با توجه به غالب بودن آب و هوای خشک و نیمه‌خشک در کشور از اهمیتی انکارنشدنی برخوردار است.

وجود پوشش گیاهی مرتعی و جنگلی و باران‌های مناسب باعث شده تا زاگرس با تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و منشاء قرار گرفتن بسیاری از رودخانه‌های بزرگ و کوچک و چشمه‌ها با ایفای نقش اساسی و راهبردی حدود ۴۰ درصد آب کشور را تامین کند؛ آنچنانکه هر نوع سرمایه‌گذاری حفاظتی و احیایی را توجیه‌پذیر می‌کند.

بدیهی است که بدون پوشش گیاهی مناسب، زاگرس نه تنها نمی‌تواند چنین نقشی را ایفا کند بلکه با وقوع بارش‌های سیل‌آسا دچار فرسایش شدید خاک و از بین رفتن منابع آب و خاک می‌شود و در پی آن خسارت‌های اقتصادی بسیاری به بار می‌آید بطوریکه در سیلاب بهار امسال شاهد وقوع چنین رخداد ناگواری بودیم.

بخشی از جنگل‌های زاگرس نیز در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد که طی سه دهه اخیر ۳۰ هزار هکتار از این عرصه‌ها، سطح جنگل‌های زاگرس این استان از ۳۴۰ هزار هکتار به ۳۱۵ هزار هکتار کاهش یافته است.

اما در میان ۷۰ عاملی که به عنوان عامل تخریب جنگل‌های زاگرس شناخته می‌شود، عامل انسانی نقش مهمتری دارد.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری در همین رابطه گفت: عامل ۹۵ درصد تخریب‌های صورت گرفته در پوشش گیاهی استان عامل انسانی است.

حسن جهانبازی افزود: وابستگی مردم به جنگل و مرتع، زراعت، چرای بیش از حد دام، قطع درخت برای سودجویی و رشد پدیده قاچاق چوب و زغال، توسعه فعالیت‌های عمرانی و آتش‌سوزی‌های عمدی از جمله علل انسانی تخریب جنگل‌ها و مراتع به شمار می‌رود.

به گفته وی، سهم عوامل طبیعی همچون صاعقه، آتش‌سوزی طبیعی و خشکیدگی‌های ناشی از تغییر اقلیم در تخریب‌های صورت گرفته بسیار ناچیز است و تنها ۵ درصد را به خود اختصاص داده است.

جهانبازی تصریح کرد: طبق تحقیقات انجام گرفته می‌توان گفت که حوزه منابع طبیعی و محیط زیست استان طی سال‌های اخیر گرفتار تخریب کمی و کیفی بوده و البته آثار و پیامدهای تخریب کیفی بسیار بیشتر از تخریب کمی است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با اشاره به تخریب کیفی پوشش گیاهی استان، تصریح کرد: در سال‌های دور در جنگل‌های استان، بوم‌سازگان یا اکوسیستم متنوعی داشتیم و انواع گونه‌های درختی و درختچه‌ای در جنگل‌های استان وجود داشته اما غنای گونه‌ای این جنگل‌ها در چند دهه اخیر بسیار کمتر از گذشته شده است.

جهانبازی ، با بیان اینکه در گذشته یک هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی در مراتع و ۸۰ گونه درختی و درختچه‌ای در جنگل‌های استان شناسایی و به ثبت رسیده است، افزود: در حال حاضر اگر چه به سبب نبود سیستم‌های پیشرفته پایش نمی‌توان به طور دقیق آماری از انقراض این گونه‌ها را اعلام کرد اما بسیاری از این گونه‌ها از بین رفته است.

وی ادامه داد: همچنین جنگل‌های استان به شدت از تخریب تاج پوشش رنج می‌برند بطوری که در گذشته درصد تاج پوشش جنگل‌ها به ۵۰ درصد می‌رسید اما با تخریب‌های صورت گرفته تراکم تاج پوشش جنگل‌ها به ۵ درصد کاهش یافته است.

رئیس دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد نیز با تاکید بر این موضوع که حال جنگل‌های زاگرس خوب نیست، اظهار داشت: روند تخریب جنگل‌ها اگرچه در زمان حال نیز ما را با چالش‌های بسیاری مواجه کرده اما اگر این روند تداوم داشته باشد در آینده با فاجعه روبرو خواهیم شد.

عطاء‌الله ابراهیمی، وقوع سیلاب‌های اخیر را از مهمترین پیامدهای تخریب جنگل‌های زاگرس عنوان کرد و افزود: نتیجه مطالعات انجام در دانشگاه شهرکرد گویای این است که اگر سطح جنگل‌ها تاج پوششی کمتر از ۱۰ درصد داشته باشند، ۵۵ درصد بارش‌هایی که در این مناطق رخ می‌دهد به شکل رواناب خارج می‌شوند اما چنانچه تاج پوشش درختان ۵۰ درصد باشد میزان خروج رواناب‌ها به ۱۷ درصد کاهش می‌یابد.

وی تصریح کرد: طبق این تحقیقات باید اعلام کرد هم اینک که درصد تاج پوشش جنگل‌های این استان به ۵ درصدرسیده است پس بخش بسیار زیادی از بارش‌ها به شکل رواناب خارج می‌شود که سیلاب‌های اخیر نمونه بارز این پیامد است.

ابراهیمی با اشاره به نقش پوشش گیاهی در تعادل‌بخشی به منابع آب زیرزمینی، اظهار داشت: مطالعات انجام گرفته نشانگر آن است که یک جنگل تنک در یک بارش متوسط ۱۰۵ مترمکعب آب را ذخیره می‌کند، یک جنگل نیمه انبوه ۱۵۰ مترمکعب و یک جنگل انبوه ۱۸۸ مترمکعب آب را می‌توان در خود ذخیره کند.

وی تصریح کرد: از همین رو اگر بخواهیم در بخش مقابله با خشکسالی از یک سو و از سوی دیگر در مهار سیلاب‌ها و رواناب‌ها موفق عمل کنیم چاره‌ای جز توجه به پوشش گیاهی و محیط‌های طبیعی اطراف خود نداریم؛ این موضوعی است که در سال‌های گذشته مورد غفلت و کم‌توجهی قرار گرفته و تبعات آن را نیز شاهد هستیم.

ابراهمیی با اشاره به نقش جنگل‌های زاگرس در توسعه پایدار منطقه، اظهار داشت: منابع طبیعی هر جامعه ثروت آن منطقه به شمار می‌رود و جنگلهای زاگرس نیز با توجه به نقش مهمی در که حفظ منابع آب و خاک دارند می‌توان از آن در مسیر توسعه پایدار بهره‌گیری کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد ادامه داد: ضرورت این موضوع سبب شد تا دانشگاه شهرکرد همایش ملی منابع طبیعی و توسعه پایدار در زاگرس را پایه‌گذاری کند که نخستین همایش در سال ۹۵ برگزار شد و این رویدادعلمی برای دومین بار در شهریورماه امسال برگزار می‌شود.

ابراهیمی افزود: آبخیزداری و توسعه پایدار در زاگرس، جنگل‌داری و توسعه پایدار در زاگرس، مرتع‌داری و توسعه پایدار در زاگرس ، محیط زیست و توسعه پایدار در زاگرس و شیلات و توسعه پایدار زاگرس با محوریت سیلاب از جمله محورهای این همایش به شمار می رود.

به گفته وی این همایش با یک رویکرد علمی، فرهنگی تلاش دارد تا ضمن شناسایی تهدیدهای این حوزه، بستر لازم را برای حراست و حفاظت بیش از پیش زاگرس فراهم کند.

رئیس همایش ملی منابع طبیعی و توسعه پایدار در زاگرس از دریافت ۲۳۰ مقاله ارسالی به دبیرخانه این همایش خبر داد و گفت: از این تعداد۱۹۵ مقاله پذیرفته شده است و ۲۴ مقاله به صورت شفاهی در روزهای برگزاری همایش ارائه می‌شود.

ابراهیمی خاطرنشان کرد: محور این همایش بر دو موضوع خشکیدگی گونه‌های گیاهی و سیلاب و پیامدهای آن بر منطقه معطوف شده است.

وی همچنین به نقش مردم به عنوان عنصر اصلی و تعیین‌کننده در حفاظت از جنگل‌های زاگرس اشاره کرد و گفت: فراهم کردن بستر تعامل مردم با مسئولان در حفاظت از زاگرس از دیگر رویکردهای اصلی این همایش به شمار می‌رود.

ابراهیمی افزود: زیست فرهنگی زاگرس‌نشینان نیز از دیگر موضوعاتی که در این همایش به آن پرداخته می‌شود به طوریکه تلاش می‌شود با اجرای برنامه‌های فرهنگی حفاظت از منابع طبیعی را عمومی‌سازی کنیم.

نباید فراموش کرد حفظ و نگهداری منابع طبیعی یک وظیفه ملی محسوب می‌شود و کوتاهی در آن امری نابخشودنی است از این رو، علاوه بر اینکه مردم بیش از پیش مراقب محیط طبیعی و منابع جنگلی اطراف خود باشند، حفاظت از این منابع ارزشمند را به عنوان یک مطالبه جدی از مسئولان طلب کنند.

به گزارش ایرنا، پوشش گیاهی، مراتع، جنگل‌ها و فضای سبز در هر کشوری جزو سرمایه‌ها و ثروت آن جامعه به حساب می‌آید و حفاظت از این گنجینه ارزشمند در توسعه و آبادانی کشور نقش مهمی ایفا می‌کند. این منابع طبیعی اهمیت زیادی در فرایند توسعه اقتصادی کشور دارد تا آنجا که کارشناسان اقتصادی معتقدند این فرایند نقش موثری در اقتصاد مقاومتی کشور ایفا می‌کند.

کارشناس اداره مهندسی خدمات سنجش از دور با اشاره به بحران‌های موجود همچون کم‌آبی، جنگل‌زدایی، گرد و غبار و فرو نشست زمین، با استناد به آمارهای موسسه منابع آب جهانی اعلام کرد که ایران با مصرف بیش از ۸۰ درصد از منابع اب تجدیدپذیر خود با تنش آبی مواجه است.

به گزارش زیست آنلاین، امروزه معضلات محیط‌زیست و تنوع آن برای ساکنان کره زمین به بحرانی روزمره تبدیل شده است. کارشناس اداره مهندسی خدمات سنجش از دور در خصوص این بحران‌ها می‌گوید کم‌آبی، جنگل‌زدایی، گرد و غبار، خشکسالی و فرسایش خاک از مهم‌ترین بحران‌های موجود هستند.

فرزانه رحیمی معتقد است «روابط و بر هم کنش میان انسان و طبیعت که شامل سنگ کره (لیتوسفر)، آب کره (هیدروسفر)، هواکره (اتمسفر) و بیوسفر و اکوسیستم‌های گوناگون آن، تعریف ساده محیط‌زیست است.» او با این توضیح کوتاه به سوالات مهمی پاسخ می‌دهد که این روزها به چالش محیط زیست تبدیل شده‌اند.
بحران‌های محیط‌زیست جهان و ایران

سالیان سال است که انسان روی زمین زندگی می‌کند و خود را با تغییرات محیط زیست اطراف خود وفق داده‌ است. اگر نیاز به رودخانه بوده، رودخانه بنا کرده‌اند. اگر به آب‌های زیرزمینی نیاز داشتند، شروع کردند به حفر قنات. این‌کارها تا یک جایی مشکلات انسان‌ها را حل می‌کرد اما از آن حد به بعد، انسان‌ها بیش از توان طبیعی هر منطقه‌ای از آن بهره‌‎برداری کرده و به آن آسیب رسانده‌اند. سرآغاز بحران‌های محیط‌زیستی شاید از همین نقطه آغاز شده باشد.

این کارشناس با اشاره به این‌که هر آن‌چه که روی زمین است از جمله خاک، آب، هوا، مانند زنجیره‌ای با تعادل در کنار هم قرار گرفته و به هم پیوسته‌اند، می‌گوید: به هم خوردگی این پیوستگی می‌تواند چارچوب‌های فلسفه زندگی روی زمین را برهم بزند. پیشرفت و توسعه باید روندی پایدار داشته باشند تا منابع روی زمین، برای نسل‌های آینده نیز باقی بماند. استفاده بیش از حد و ناآگاهانه و تخریب هر کدام از این منابع می‌تواند بر منابع دیگر و حیات انسان تاثیر بگذارد.

او تشریح جزئیات بحران‌ها و چالش‌های محیط‌زیستی و مهم ایران را با کم‌آبی آغاز کرد و گفت: موسسه منابع آب جهانی، به تازگی اعلام کرده ایران در رتبه پنجم از جدول کشورهایی است که با تنش آبی روبه‌رو هستند. آماری که نشان می‌دهد یعنی ما بیش از ۸۰ درصد از منابع آب تجدیدپذیر خود را مصرف کرده‌ایم و حدود ۱۷۰ میلیارد متر مکعب برداشت اضافه از آب‌های زیرزمینی داشته‌ایم.

این کارشناس می‌گوید: تنش آبی می‌تواند باعث کوچ و مهاجرت مردم از نقاط کم آب و دارای مشکل به نقاطی شود که بحران‌های زیست‌محیطی کمتری دارند.
جنگل‌زدایی

بحران جنگل‌زدایی دومین مسئله‌ای است که رحیمی به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به نظر محققان، آمارها و حتی داده‌های بین‌المللی در گزارش‌های فائو، وضع جنگل‌های ایران رو به وخامت است و در چند دهه اخیر میزان آن‌ها به نصف رسیده است و برداشت چوب از جنگل‌ها و قطع درختان سال به سال بیشتر می‌شود.

نمونه آن جنگل‌های هیرکانی با قدمت ۴۰ میلیون ساله است که از نظر ذخیره ژنتیکی بسیار اهمیت دارد. آتش‌سوزی در جنگل‌ها، ساختن سد، احداث جاده و مسائلی از این دست منجر به از بین رفتن جنگل‌ها می‌شود. البته این معضلات تنها شامل جنگل‌های شمال نمی‌شود بلکه جنگل‌های زاگرس به ویژه جنگل‌های بلوط، ارسباران، ایرانی- تورانی، خلیج‌ عمانی و حرا نیز از این اتفاق بی‌نصیب نمانده‌اند.
گرد و غبار

«گردو غبار از پدیده‌های رایج مناطق خشک و نیمه خشک است. اکثر استان‌های کشور ما با شدت و ضعف‌های متفاوت درگیر این بحران هستند». رحیمی با اشاره به این مسئله می‌گوید: کم آبی دریاچه‌ها، خشک شدن رودخانه‌ها و تالاب‌ها، تامین نشدن حقابه آن‌ها و کاهش پوشش گیاهی، عامل بروز گردو غبارهای داخلی در کشور هستند. برای مقابله با آن و با مکان‌یابی کانون‌های شروع گرد و غبار، می‌توان برای هر منطقه‌ای راهکاری متفاوت داشت از جمله کاشت پوشش گیاهی بومی آن مناطق تا خاک را تثبیت کنند.

او اضافه کرد: در روزهای اخیر شاهد وزش طوفان گرد و غبار در سیستان و بلوچستان هستیم که براثر وزش بادهای ۱۲۰ روزه است ولی موج گرمای شبه قاره هند که این منطقه را نیز متاثر کرده است، همچنین فرسایش خاک و تخریب پوشش گیاهی این منطقه از ایران باعث شده حتی نه فقط ۱۲۰ روز بلکه در تمام مدت سال بوزد که سلامتی ساکنان این منطقه را تحت تاثیر قرار داده است.

خشکسالی

بحران خشکسالی مهم‌ترین بحران زیست محیطی و بزرگ‌ترین چالش کنونی ایران در همه ابعاد است. رحیمی با این توضیح می‌گوید: علاوه بر ویژگی‌های خاص جغرافیایی، توپوگرافی ایران و واقع شدن آن در کمربند خشک نیم‌کره شمالی (نوار بیابانی در ۲۵ تا ۴۰ درجه عرض شمالی و منطقه پرفشار)، افزایش دمای زمین، تغییر در رژیم بارش در ایران، نوسانات شدید بارندگی در مقیاس‌های سالانه، فصلی و روزانه، دستکاری در نظام هیدرولوژیکی، قطع درختان با مقاصد مختلف و استفاده از ۸۰ درصد منابع آب زیرزمینی، این بحران را تشدید کرده است. این بحران حیات کشاورزی، تنوع زیستی و زندگی مردم را به مخاطره انداخته طوری‌که بسیاری از ساکنین مناطق خشک و بیابانی مجبور به ترک محل زندگی خود شده‌اند.

او اضافه کرد: طی دهه‌های اخیر رژیم بارش ایران نامنظم‌تر شده و دیگر زمان بارش‌ها از نیمه آبان تا نیمه اردیبهشت نیست و در دوره کوتاه‌تری رخ می‌دهد و حداقل بارش ها به زیر ۲۰۰ میلی‌متر رسیده است. به‌طور کلی بارش‌ها در ایران ۲۰ درصد کاهش یافته ولی وقوع سیلاب چندین برابر شده است.

وی افزود: هر چند دشت‌های ما توان مقاومت در برابر سیلاب را داشته‌اند، اما به علت ساخت‌وساز در حریم و بستر رودخانه‌ها، ساختن سدها، تخریب پوشش گیاهی و جنگل‌ها و به دنبال آن فرسایش خاک، دو برابر شدن سطح زیر کشت، (تبدیل مراتع و جنگل‌ها به زمین‌های کشاورزی)، این مناطق توان جذب آب را ندارند. تالاب‌ها می‌توانند نقش مهمی در جذب بخشی از آب سیلاب‌ها داشته باشند و آب را داخل خود نگه دارند، ولی با خشک شدن آن‌ها سیل‌ها تشدید شده است.

بحران فرسایش خاک، فرونشست دشت‌های کشور و بحران گرمایش زمین از دیگر مواردی است که می‌توان از آن‌ها به عنوان چالش‌های مهمی که محیط زیست با آن درگیر است، یاد کرد.
پایش بحران‌های زیست‌محیطی با داده‌های ماهواره‌ای

«ماهواره‌ها مانند چشمانی هستند که از فضا بر تغییرات زمین نظارت می‌کنند، هیچ تغییر و تخریبی از چشم آنها دور نمانده و می‌توانند تمام معضلاتی که محیط زیست ما با آن مواجه است را به صورت مستمر پایش کنند.»

کارشناس اداره مهندسی خدمات سنجش از دور با این توضیح می‌گوید: سازمان‌های فضایی به علت واقف بودن به اهمیت دسترسی به هوای پاک، ماهواره‌هایی را با هدف سنجش آلاینده‌های هوا به فضا پرتاب کرده‌اند تا شاخص‌های آلودگی و شدت آن‌ها را اندازه‌گیری کرده و میزان مرگ و میر را کاهش دهند.

به عنوان مثال در اواخر سال ۲۰۱۷، ماهواره سنتینل ۵ توسط سازمان فضایی اروپا به فضا پرتاب شد که می‌تواند میزان و غلظت ذرات معلق در هوا و همچنین منو اکسید کربن، نیتروژن، ازن، آیروسل‌ها را به ویژه در مناطق شهری با دقت زیادی پایش کند.

همچنین تصاویر ماهواره‌های چند طیفی می‌تواند برای پایش میزان رسوبات معلق در آب، آلاینده‌های آب از جمله آلودگی به فلزات سنگین، لکه‌های نفتی، ورود پساب‌ها و حتی ردیابی جلبک‌هایی که بر اثر تغذیه از پساب‌ها در آب رشد کرده و معضل بزرگی را برای ساکنان مجاور بدنه آبی و آبزیان آن به وجود آورده، به ما کمک کنند.

برای شناسایی مناطق گرم به ویژه در کلان‌شهرها می‌توان دمای زمین را توسط باندهای حرارتی تصاویر ماهواره‌ای پایش کرد و برای کاهش حرارت منطقه تمهیداتی اندیشید. مورد دیگر شناسایی مناطق مستعد فرونشست با کمک تصاویر راداری و تعیین نرخ فرونشست با دقت بالا است که می‌تواند در آن مناطق اقدام به تغذیه آب‌خوان‌ها کرد.

به گزارش ایرنا، همچنین تصاویر ماهواره‌ای تغییرات کاربری زمین، قطع درختان به ویژه در دل جنگل‌ها را پایش می‌کند. به‌علاوه این داده‌ها قادرند فرسایش و رطوبت خاک، سطح زیر کشت، آفات گیاهی، پوشش برف و برآورد روان‌آب‌ها بعد از ذوب برف‌ها و بسیاری از موارد دیگر را مورد سنجش قرار دهند.

 کارشناسان برزیلی نسبت به افزایش موارد آتش‌سوزی‌های جنگلی در آمازون هشدار دادند.

به گزارش زیست آنلاین، طبق اعلام مرکز تحقیقات فضایی برزیل در سال جاری آتش‌سوزی‌های جنگلی در جنگل‌های استوایی آمازون به رکورد بالایی رسیده و تاکنون ۷۲ هزار و ۸۴۳ مورد حریق شناسایی شده‌ است.

کارشناسان با بیان اینکه در مقایسه با دوره زمانی مشابه سال ۲۰۱۸ افزایش ۸۳ درصدی در آتش‌سوزی‌های جنگلی داشته‌ایم، اظهار داشتند: تصاویر ماهواره‌ای حاکی از ۹۵۰۷ مورد آتش‌سوزی جنگلی جدید از روز پنج‌شنبه است.

بیشتر این آتش‌سوزی‌ها در منطقه آمازون گزارش شده که زیستگاه بزرگترین جنگل‌های استوایی جهان است و برای مقابله با گرمای جهانی ضروری هستند.

به گزارش اسکای نیوز، موارد آتش‌سوزی‌های جنگلی با روی کار آمدن «ژائیر بولسونارو» رئیس‌ جمهوری محافظه‌کار برزیل افزایش یافته‌ است. او با نادیده گرفتن نگرانی‌های بین المللی نسبت به گسترش جنگل‌زدایی اظهار داشته‌ است که منطقه آمازون را برای کشاورزی و معدن‌کاری آماده خواهد کرد.