بازپرداخت های طولانی مراکز دولتی به تولیدکنندگان بخش خصوصی تجهیزات پزشکی باعث افزایش معضل کمبود نقدینگی در این صنعت شده و سیر صعودی نرخ دلار نیز بر مشکلات این حوزه افزوده است.
بازار؛ گروه صنعت: کمبود نقدینگی به معضلی لاینحل در صنایعی همچون دارو و تجهیزات پزشکی تبدیل شده است؛ به طوری که این ویروس با بازپرداخت های طولانی بیمارستان ها، دانشگاه های علوم پزشکی و سایر مراکز دولتی و سیر صعودی نرخ دلار، به تمام بخش های صنعت تجهیزات پزشکی گسترش یافته است. از این رو می توان گفت این روزها کمبود نقدینگی یکی از چالش های اساسی این صنعت است؛ چرا که وقتی منابع مالی به موقع تامین نمی شود خیلی زود توان شرکت ها برای تامین مواد اولیه کاهش می یابد و ناچار به این می شوند که بعضی از خطوط تولید کم بازده اما حیاتی را تعطیل کنند. بنابراین چاره ای برای اداره تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت باقی نمی ماند جز اینکه خیلی سریع نسبت به واردات تجهیزات مورد نیاز دستور دهند. اتفاقی که هم صنعت و هم مردم را متضرر می کند و همگی در نتیجه عملکرد نامناسب بعضی از بخش های دولتی است.
جهش ۳۰ درصدی هزینه های تولید
در این رابطه زهرا توکلیان مدیرعامل یک شرکت تولید کننده تجهیزات پزشکی به بازار می گوید: به رغم اینکه نزدیک به ۱۰ سال است که در زمینه تولید تجهیزات پزشکی اعم از آویز های اتاق عمل، کنسول های بالای تخت بیمار، منیفولد گازهای طبی، تابلوهای ایزوله اتاق عمل و غیره فعالیت داریم و نیاز بخش های خصوصی و دولتی را تامین می کنیم اما این روزها دچار عدیده ای از مشکلات شده ایم. مشکلاتی که بخش عمده آن به کمبود نقدینگی ناشی از پرداخت دیرهنگام بخش های دولتی بر می گردد.
وی با اشاره به کیفیت بالای محصولات داخلی در مقایسه با نمونه های خارجی اضافه می کند: فقط در حوزه که شرکت ما فعالیت می کند می توانم بگویم در عمل نیازی به واردات نیست چون چه شرکت ما و چه سایر رقبا محصولات با کیفیتی تولید می کنند که نه تنها کیفیت آن نسبت به نمونه های خارجی چیزی کم ندارد بلکه به لحاظ قیمت هم تامین از داخل برای مشتری این بازار با صرفه تر است. ضمن اینکه با ارزش افزوده و اشتغال زایی ای که شده برای کشور نیز منفعت جداگانه ای دارد.
توکلیان در خصوص کیفیت محصولات داخلی تاکید می کند: در حال حاضر اگر بخواهید همین محصولی که مجموعه ما تولید می کند را با شرکت های خارجی مقایسه کنید در مقابل چینی ها قیمت بالایی دارد اما کیفیت نمونه های چینی بسیار پایین است؛ به طوری که هیچ کسی تمایل ندارد تجهیزات ارزان تر خریداری کند که هیچ کیفیتی ندارد. اما در مقابل قیمت نمونه های اروپایی بسیار بالا است و به همان میزان نیز کیفیت تولیدات شان بالا است. در حال حاضر می توانم به جرات بگویم ۹۵ درصد کیفیت محصولات ایرانی مشابه نمونه های اروپایی خود است.
سیر صعودی نرخ ارز طی ماه های اخیر باعث افزایش ۳۰ درصدی نرخ مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی شده است
این تولید کننده تجهیزات پزشکی در پاسخ به این سوال که اکنون در حوزه مواد اولیه با چه چالش هایی مواجه است می گوید: یکی از مهمترین مشکلاتی که پیش روی تولید تجهیزات پزشکی هست، این است که نقدینگی کافی برای تولید نداریم. به خصوص که هر دو هفته یکبار یک جهش قیمتی زیاد را در حوزه مواد اولیه تجربه می کنیم و طی سه ماه گذشته نزدیک به ۳۰ درصد هزینه های تولید بالا رفته است. شوک بزرگی که هر روز توان مالی هر تولیدکننده را برای ادامه فعالیت کم می کند و این بزرگترین چالش نه تنها شرکت ما بلکه همه تولیدکنندگان است.
وی می افزاید: حالا این افزایش قیمت را به دیر کرد مراکز دولتی اضافه کنید و خواهید دید که در عمل شرکت های بخش خصوصی به سختی چراغ تولید خود را روشن نگه داشته اند؛ چرا که طرف قرارداد شرکت هایی چون ما اغلب بیمارستان های دولتی، دانشگاه های علوم پزشکی و تامین اجتماعی است که با تاخیر زیاد پرداخت هایشان را انجام می دهند.
توکلیان ادامه می دهد: در حال حاضر بازپرداخت کمتر از دو ماه نداریم و سعی مان بر این است که به مراکزی که نمی توانند به موقع بازپرداخت انجام دهند محصول ارائه ندهیم چون نمی توانیم با نسیه هزینه کارگر و مواد اولیه را پرداخت کنیم. البته در گذشته بخاطر همین بازپرداخت های طولانی خیلی ضرر دادیم چون هر روز بر قیمت مواد اولیه افزوده می شود و یکسری از بیمارستان ها هستند که نتوانسته اند از ۵ سال گذشته معوقات خود را پرداخت کنند؛ معوقاتی که حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان است و اگر همان سال ۹۶ پرداخت می کردند شاید می توانستیم تولیدات مان را گسترش بدهیم اما حتی هزینه مدت کوتاهی از کارخانه را هم تامین نمی کند.
این تولیدکننده تجهیزات پزشکی می افزاید: تنها درخواستی که از متولیان داریم این است که برنامه ریزی کنند مراکز دولتی در مدت کوتاه تری مطالبات ما را پرداخت کنند تا بتوانیم چرخ تولید را در حرکت حفظ کنیم.
توان پایین مراکز دولتی برای خرید تجهیزات
سعید صالحی پور، مدیر عامل یک مجموعه دانش بنیان تولید کننده تجهیزات آزمایشگاهی نیز به بازار می گوید: نزدیک به ۶ سال است که مجموعه را راه اندازی کردیم و تقریبا در کشور رقیبی نداریم و از سال ۹۷ هم توانسته ایم در لیست شرکت های دانش بنیان قرار بگیریم.
وی در خصوص مشکلاتی که با آن ها در حوزه تولید مواجه است اضافه می کند: یکی از مهمترین مشکلاتی که با آن ها دست و پنجه نرم می کنیم بودجه ناچیزی است که به مراکز دولتی تخصیص داده می شود. این مراکز که بیشتر مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی دولتی هستند به عنوان مشتری اصلی محصولات ما معرفی می شوند و منابع مالی کمی در اختیار دارند.
روند توسعه محصولات تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی در نتیجه کمبود نقدینگی مراکز دولتی کند پیش می رود
این تولید کننده تجهیزات پزشکی ادامه می دهد: جدا از منابع کم مراکز دولتی برای خرید تجهیزات، به دلیل افزایش نرخ دلار و نوسانات ارزی همواره قیمت محصولات نیز باید رشد داشته باشد اما چون توان مالی مشتری پایین است به جای اینکه محصولاتی تولید کنیم که منافع مالی شرکت را تامین و نقدینگی کافی برای پروژه های تحقیقاتی را فراهم کند، هر روز باید تخفیف های بیشتری به شرکت ها بدهیم. تاکنون که به این شیوه ادامه داده ایم و این روند را ادامه خواهیم داد تا شرایط بهبود یابد یا کلا مجموعه را جمع کنیم.
صالحی پور در خصوص مانعی که تحریم ها بر سر راه تولیدات او قرار گرفته اند می گوید: نوسانات ارزی و سایه تحریم ها منجر به این شده که تامین قطعات به خصوص قطعات الکترونیکی و سنسورهایی که در پروسه تولید از آن ها استفاده می کنیم به سختی تامین شود. همچنین نوسانات ارزی فقط طی هفته باعث افزایش ۵۰ درصد قیمت تامین مواد اولیه مورد نیازمان شده است.
وی تاکید می کند: تمام مواردی که به آن ها اشاره کردم از جمله تامین دشوار قطعات، نوسانات ارزی و بودجه پایین شرکت های دولتی جزو چالش هایی است که با آن ها دست و پنجه نرم می کنیم و اگر دولت از مراکز دولتی خود حمایت نکند مجموعه هایی همچون ما هم دچار مشکلات بیشتر خواهیم شد. بنابراین اگر رویکرد حمایت از تولید است باید بازپرداخت ها و توان مالی مجموعه ها افزایش یابد تا بتوانیم تولید را ادامه دهیم.