ابر مسئله تغییرات اقلیم و پساکرونا

زیست آنلاین: پساکرونا واژه ای است که این روزها بسیار به گوش می رسد و این به معنای انتظار کوتاه مدت نهایتا یک یا دوساله برای پایان کرونا است. در حالیکه هیچگاه عبارت پسا تغییر اقلیم را نشنیده ایم. تغییرات اقلیم ابر مسئله ای است که حل آن با کشف یک دارو یا واکسن انجام نمی شود. فرایندی با تاثیرات بلند مدت و البته راه حل های پیچیده تر . احسان مرعشی در پاسخ به سوال زیست آنلاین به این موارد پرداخته و از نقش دولتها ،مردم و رسانه ها در این زمینه گفته است

به گزارش زیست آنلاین، سید احسان مرعشی از صاحبنظران حوزه انرژی و محیط زیست در پاسخ به این سوال که چرا بحران تغییر آب و هوایی به اندازه کرونا جدی گرفته نشده است، گفت: قبل از پاسخ به این سؤال به دو نکته اشاره میکنم:

نکته اول: بحران آب و هوا در این سؤال را معادل عبارت تغییر اقلیم (Climate change)  در نظر میگیرم.

نکته دوم: از آنجا که بحران فعلی ناشی از ویروس COVID-19 است که خود نوعی از ویروس کرونا میباشد بجای استفاده از کلمه کرونا از عبارت COVID-19 استفاده میکنم.
———————————————————–
پاسخ به این سؤال، در حال حاضر، کار راحتی نیست. باید توجه داشت ممکن است هنوز ابعاد مختلفی از بحران COVID-19 آشکار نشده باشد. با این وجود به چند مورد اشاره میشود:

1ـ تغییرات اقلیمی یک مسأله چند بعدی است. هرچند “تغییر اقلیم” یک عبارت است اما در حقیقت یک ابر مسأله محسوب میشود که از چندین زیر مسأله تشکیل شده است.

2ـ در تغییر اقلیم یک بخش تأثیرگذار (مانند: شرکتهای نفتی) و یک بخش تأثیرپذیر (آحاد مردم) وجود دارد در حالیکه در مورد COVID-19 تقریباً همه ذینفعان جزو بخش تأثیرپذیر هستند.

3ـ پوشش رسانه ای مرتبط با COVID-19 به مراتب گستردهتر از فعالیتهای موجود در رسانه های مختلف مرتبط با تغییراقلیم است. این امر به خصوص در زمینه اطلاع رسانی و هدایت افکار عمومی نقش قابل توجهی داشته است. این امر را میتوان ناشی از مورد بند 2 دانست.

4ـ اراده دولتها در کنترل و مدیریت بحران COVID-19 زمینه توجه بیشتر افکار عمومی به این موضوع را فراهم کرده است درحالیکه در موضوع تغییر اقلیم (مانند آلودگی هوا) بیشتر دولتها، در بهترین حالت، به صورت مقطعی و موردی به این مورد میپردازند و این خود باعث عدم توجه جدی مردم به موضوع میشود. دلایل متعددی برای این رفتار دولتها قابل ذکر است. مثلا:
ـ نقش و سهم خود دولتها در ایجاد آلودگیها
ـ نبود سازمانهای مردم نهاد و عدم فشار افکار عمومی

این نکته را نیز باید توجه داشت که حل ابرمسأله تغییر اقلیم نیازمند یک برنامه جامع بلند مدت (چند ساله و یا حتی چند ده ساله) است درحالیکه بحران COVID-19 در بدترین شرایط و طبق نظرات اعلام شده یک یا حداکثر دو سال طول خواهد کشید و با ساخت دارو و یا واکسن، موضوع از یک بحران به یک بیماری معمولی تبدیل خواهد شد. به همین دلیل، امروز شاهد استفاده مکرر از عبارت پساکرونا هستیم اما هیچگاه از عبارت پساآلودگی یا پسا تغییر اقلیم استفاده نمیشود. این موضوع، باعث شده تا دولتها در برنامه ریزیهای خود، مسایل و مشکلات جاری و زودگذر خود را در اولویت قرار دهند.

سید احسان مرعشی

200 لیتر آب و 23 کیلو گاز گلخانه ای حاصل تولید هر کیلو پارچه

زیست آنلاین:صنعت مد دومین آلاینده بزرگ جهان پس از صنعت نفت است و با رشد آن آسیب های زیست محیطیش در حال افزایش است. در حقیقت، تأثیر مخربی بر محیط زیست دارد. با این وجود، راه حل ها و گزینه های دیگری برای کاهش اثرات و جنبه های نامطلوب آن وجود دارد. قدم اول ایجاد آگاهی در مردم و تمایل به تغییر نهفته است.

به گزارش زیست آنلاین، با این مقدمه، در این گزارش به میزان مصرف آب و همچنین انتشار گازهای گلخانه ای در صنعت مد و قشن می پردازیم و موارد دیگر را در گزارش های بعدی به نظر مخاطبان خواهیم رساند.

مد و مصرف آب

صنعت مد یک مصرف کننده عمده آب است. مقدار زیادی آب شیرین برای فرآیند رنگرزی و اتمام تولید لباسها استفاده می شود. در تولید هر تن پارچه رنگی تا 200 تن آب شیرین می تواند مصرف شود.

همچنین، پنبه برای رشد به آب زیادی احتیاج دارد، اما معمولاً در مناطق گرم و خشک کشت می شود. جالب است بدانید برای تولید فقط یک کیلوگرم پنبه تا 20،000 لیتر آب مورد نیاز است. مصرف این مقدار آب فشار بسیار زیادی به این منبع گرانبها، که بسیار کمیاب هم هست، ایجاد می کند و پیامدهای اکولوژیکی چشمگیری مانند بیابان زایی دارد

روزانه 85 ٪ از آب مورد نیاز جمعیت هندوستان می تواند توسط آب مورد استفاده برای کشت و پرورش پنبه در این کشور استفاده شود و این درحالی است که 100 میلیون نفر در هند به آب آشامیدنی دسترسی ندارند.

هرساله در صنعت مد یک و نیم تریلیون لیتر آب مصرف می شود.

برای تولید یک تن پارچه رنگی 200 تن آب شیرین نیاز است.

در جهان 750 میلیون نفر به آب آشامیدنی دسترسی ندارند.

مد و انتشار گازهای گلخانه ای

صنعت پوشاک 10٪ از تولید گازهای گلخانه ای جهان را به خود اختصاص داده است.

به دلیل انرژی مورد استفاده در این صنعت شامل تولید محصولات و حمل میلیون ها پوشاک، گازهای گلخانه ای زیادی در هر سال  تولید می شود. الیاف مصنوعی (پلی استر ، اکریلیک ، نایلون و غیره) که در اکثر لباسهای ما استفاده می شود ، از سوخت فسیلی ساخته می شوند و در تولید آنها انرژی بسیار بیشتری نسبت به الیاف طبیعی مصرف می شود.

بیشتر لباسهای ما در چین، بنگلادش یا هند، کشورهایی که انرژی آنها اساساً حاصل از زغال سنگ است، تولید می شود وزغال سنگ کثیف ترین نوع انرژی از نظر انتشار کربن است. همچنین الیاف مصنوعی ارزان قیمت گازهایی مانند N2O منتشر می کنند که 300 برابر بیشتر از CO2 آسیب می رساند.

برای تولید هر کیلوگرم پارچه 23 کیلوگرم گاز گلخانه ای در هوا منتشر می شود.

هر ساله برای تولید الیاف پلی استر 70 میلیون بشکه نفت خام مصرف می شود.

اگر هر یک از ما به جای اینکه 50 بار از لباس های خود استفاده کنیم فقط 5 بار آنها را بپوشیم، انتشار گازهای گلخانه ای 4 برابر بیشتر می شود.

 مد و انتشار گازهای گلخانه ای

منبع:sustainyourstyle

 ژاپن میزان انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش می دهد

 زیست آنلاین: ژاپن آخرین آمار انتشار گازهای گلخانه ای خود را که کمترین میزان از سال 1990 را نشان می دهد، مورد تجدید نظر قرار داد.

به گزارش زیست آنلاین، داده های روز سه شنبه از وزارت محیط زیست ژاپن نشان می دهد میزان انتشار گازهای گلخانه ای نسبت به سال گذشته 3.9٪ کاهش یافته است که از تخمین 3.6 درصدی در ماه نوامبر 2019 بیشتر بوده است. این ارقام، آخرین اطلاعات موجود میباشند. این وزارتخانه اعلام كرد كه این کاهش عمدتا به دلیل گسترش تاسیسات انرژی های نو مانند خورشیدی و بادی و همچنین شروع بکار مجدد راكتورهای هسته ای پس از فاجعه فوكوشیما بوده و آب و هوای معتدل و افزایش بهره وری نیز در آن نقش داشته اند و از سال مالی 2009 -2010 بیشترین افت انتشار را ثبت نموده است.

ژاپن، به عنوان يکي از بزرگترين آلاينده کننده هاي جهان، قصد دارد بر اساس بخشي از تعهداتش در توافق نامه اقليمي پاريس، انتشار گازهاي گلخانه اي خود را تا  سال 2030 به ميزان 26٪ کمتر از مقدار سال 2013 برساند. در میان هشدارهای بین المللی مبنی بر این که دولتها به اندازه کافی برای حفظ دمای جهانی که حداکثر 1.5 درجه سانتیگراد (2.7 درجه فارنهایت) می باشد، متعهد نیستند فشارها را برای اهداف تهاجمی در خصوص پیشگیری از گرمایش جهانی که یکی از مخرب ترین نتایج تغییرات آب و هوا است، بیشتر می کند.

براساس اطلاعات مربوط به تجدید پذیرها، میزان تولید گاز گلخانه ای ژاپن برای پنجمین سال متوالی کاهش یافته و با اندکی کاهش نسبت به پیش بینی قبلی که در ماه نوامبر 1.244 میلیارد تن تخمین زده شده به 1.240 میلیارد تن رسیده است. این وزارتخانه می گوید که تولید گازهای گلخانه ای ژاپن نسبت به سال مالی 2013-2014  12٪ کاهش داشته است.

منبع:bloomberg

 نیم قرن قدمت طرح جامع انرژی دریغ از یک برنامه قابل اجرا

زیست آنلاین: طرح جامع انرژی کشور در تاریخ 27 فروردین سال 1399 به تصویب هیات دولت رسید. از هنگام تهیه آخرین طرح جامع انرژی در کشور 26 سال می گذرد. طرح جامع انرژی از مصوبات قانون برنامه پنجم توسعه بود که تهیه و تصویب آن تا برنامه ششم توسعه به طول انجامید. به بهانه تصویب طرح جامع انرژی و بررسی ابعاد محتلف آن، زیست آنلاین میزگردی را با حضور دوتن از صاحبنظران حوزه انرژی ترتیب داده است.

به گزارش زیست آنلاین، یدالله سبوحی از پیشگامان  تهیه طرح  جامع انرژی کشور و استاد اقتصاد انرژی از دانشگاه شریف و شهرام اتفاق کارشناس و پژوهشگر حوزه انرژی مهمانان میزگرد بودند

محمد ابراهیم رئیسی پژوهشگر اقتصاد انرژی و محیط زیست میزبان این دو صاحبنظردراین میزگرد بوده است لازم به ذکر است که با توجه اوضاع حاکم بر این روزهای ما به سبب کرونا این میزگرد به شکل مجازی برگزار شده است.

دراین میزگرد یدالله سبوحی از

1- تاریخچه طرحهای جامع انرژی از سال های قبل از انقلاب تاکنون

2- روند تهیه طرح جامع انرژی در سال 1373 و ویژگیهای آن

3- آنچه که از طرح جامع انرژی کشور در برنامه ریزیهای کشور به کار گرفته شد

4- نقدی بر طرح جامع انرژی مصوب دولت و بی توجهی آن به تحولات اخیر بازار نفت و گاز و محیط زیست در جهان

5- راهکارهائی برای  برنامه ریزی بخش انرژی کشورمی گوید

و شهرام اتفاق نیز از

1-تاریخچه طرحهای جامع انرژی در جهان

2-  تقسیم بندی کشورها و نحوه اجرائی شدن طرحهای جامع انرژی در آنها

3- تاثیر ساختارهای اقتصادی در برنامه ریزی بخش انرژی در بازارهای جهانی

4- لزوم یا عدم لزوم برنامه ریزی در بخش انرژی و نحوه انجام آن گفته است.
زیست آنلاین شما را به شنیدن فایل صوتی این میزگرد دعوت می کند.

فجایع آب و هوایی در حال وقوعند

زیست آنلاین: ایالات متحده هر سال میلیارد ها دلار صرف سیستم های شرایط اضطراری می کند، اما به اندازه کافی آمادگی ملی برای فاجعه ها را جدی نگرفته است. این درسی است که در هفته های اخیر از ساکنان نشویل و جونسبورو آموخته شده است.

به گزارش زیست آنلاین، در تاریخ 28 مارس گردبادی در جونسبورو، آرکانزاس، چندین خیابان با ساختمانهای ارزشمندش را ویران کرد و به مجروح شدن 22 نفر منجر شد. به طور معمول، چنین اتفاقی در اکثر خبرها وجود دارد و ضمن انتشار اخبار آن به نیروهای امدادی هشدار می دهد که به سرعت وارد عمل شوند. اما این اتفاقات در این شرایط عادی نیستند پس مقامات محلی از مردم می خواهند که در خانه بمانند.

دو هفته قبل، تقریباً دوازده گردباد از شهر نشویل عبور کردند. آسیب ها و خسارت های آنها به اندازه ای بود که شرایط اضطراری اعلام شود و نیروهای امدادی را روانه منطقه نمایند. اما تا اواسط ماه مارس، به اکثر تیم های بررسی سوانح و مراکز فراخوان افراد دستور داده شد تا از راه دور کار کنند. به بازماندگان حوادث هم گفته شد كه بصورت آنلاین تقاضای كمك می كنند.

مدیران سازمان های خصوصی و دولتی که در شرایط اضطراری به سوانح پاسخ می دهند، شروع سال 2020 را یک آزمایش و مانور می دانند که البته نتایج آن ناکام بوده است. به دلیل شیوع ویروس کرونا، تعداد بروز شرایط اضطراری از 43 مورد در ابتدای ماه مارس به 97 مورد در تاریخ 10 آوریل افزایش داشته است.

هرچند این مدیران برای کارها و اقدامات خود مدتهای طولانی آموزش دیده اند، اما اعتقاد دارند: حتی کشوری مثل ایالات متحده که دارای آژانس ملی شرایط اضطراری است، واقعاً برای رسیدگی به شرایط اضطراری که در سطح ملی باشد، طراحی نشده و پاسخگو نیست. آژانس ملی شرایط اضطراری آمریکا یا FEMA به گونه ای طراحی شده است که حداکثر چند حادثه هم زمان را مدیریت و برطرف کند. در حقیقت، این سیستم در صورت لزوم بر توانایی انتقال منابع از یک ایالت به ایالت دیگر حساب می کند.

گرگ فارستر، مدیر اجرایی سازمان های داوطلبانه ملی (Nvoad) که در فاجعه فعالیت می کنند، گفت: “هیچ یک از ما و حتی FEMA ، رویدادی را که یکباره بر کل کشور غلبه کند پیش بینی نکرده ایم. “و هیچ یک از ما منابع لازم برای پاسخگویی در برابر حوادثی مانند این را نداریم.”

Nvoaائتلافی از سازمانهای عمدتا خیرخواهانه است که میلیون ها داوطلب را به مناطق حادثه دیده می فرستد. آنها به طور معمول، انبارهای لوازم محافظتی مانند ماسکهای N95 و لباسهای مخصوص مواد شیمیایی را در اختیار دارند که در ابتدای بحران کرونا، با اطمینان از این که تجهیزات مجدداً جایگزین می شوند، وسایل حفاظتی را به بیمارستانها و مراکز درمانی تحویل دادند. اما به گفته فارستر، این اتفاق یعنی جایگزینی تجهیزات جدید انجام نشده است. بیشتر داوطلبان این گروه بیش از 60 سال دارند و این بدان معنی است که بدون تجهیزات، به آنها گفته می شود که در خانه بمانند.

کریگ فوگات، که FEMA را در دوران دولت اوباما اداره می کرد، می گوید: “ما سیستم های خود را بر اساس آنچه ممکن است رخ دهد، تجهیز کرده و ساخته ایم.” این یعنی به خصوص در مورد حوادث مربوط به تغییرات آب و هوایی که به طور مداوم درحال وقوع و افزایش است توانایی مقابله جدی وجود نخواهد داشت. تقریباً هر سال وقوع طوفان ، سیل و آتش سوزی رکوردهای جدیدی را ثبت می کنیم. به معنای دیگر حوادث و فاجعه های محیط زیستی و آب و هوایی در حال افزایش هستند که قدرت مقابله با آنها را نداریم.

فوگات از زمان ترک FEMA ، برای آماده سازی دولت های ایالتی و محلی برای شرایط اضطراری شدیدی که در آینده رخ خواهد داد در تلاش بوده است به عنوان مثال، تغییر کدهای ساختمان ها برای مواجهه با افزایش بارندگی و جاری شدن سیل مورد توجه قرار داشته است.

اگرچه ایالات متحده هر سال میلیارد ها دلار صرف سیستم های شرایط اضطراری می کند، اما به اندازه کافی آمادگی ملی برای فاجعه ها را جدی نگرفته است. این درسی است که در هفته های اخیر از ساکنان نشویل و جونسبورو آموخته شده است. ما هنوز در حال برنامه ریزی برای گذشته هستیم نه آینده. “ما باید جامع تر و پیشگیرانه فکر کنیم.”

قهرمانان انرژی حامیان مبارزه با کرونا

زیست آنلاین: پشت هر سیستم بهداشتی درمانی موفق یک سیستم انرژی موفق وجود دارد سیستمی که در آن مدیران، مهندسین و اپراتورهای پرتلاشش به سختی کار می کنند تا چراغ ها را روشن بمانند، فضا ها را گرم یا خنک کنند، شبکه آب برقرار باشد، سیستم حمل و نقل در جابجایی بار و مسافر توقف نداشته باشد، اینترنت و شبکه های اجتماعی فعال باشند و … .

به گزارش زیست آنلاین، همانطور که پزشکان، پرستاران، کارمندان و محققان شجاع سیستم بهداشت و درمان در سراسر جهان برای معالجه و مراقبت از بیماران بصورت شبانه روزی مشغول به کار هستند، باید از کسانی که در پشت این صحنه هستند نیز تشکر کرد که در شرایط کنونی جامعه جهانی برای تأمین انرژی پاک، مقرون به صرفه و قابل اعتماد میلیاردها نفر که در حال انجام دورکاری و رعایت فاصله گذاری اجتماعی هستند فعالیت بی وقفه و 24 ساعته دارند.

اظهار نظر در مورد اینکه تأثیرات طولانی مدت بحران کرونا بر سیستم های انرژی جهان چه خواهد بود، هنوز خیلی زود است. قیمت بسیار پایین نفت برای بازیگران انرژی و همچنین تعیین مسیر برای دوره گذار انرژی عامل تغییر دهنده مهم این بازی است.

اما فارغ از این که بحران همه گیری کرونا باعث تشدید رکود اقتصادی، بحران بانکی یا تعدیل سیستم های مالی بشود یا خیر، کووید 19 ثابت کرد که دسترسی به انرژی قابل اعتماد و بدون وقفه و اتکا به کارشناسان و کارگران حوزه تولید، تامین و توزیع انواع انرژی بیش از پیش نیاز است.

حتی وقتی بحران را تجربه می کنیم، بسیار مهم است که بخاطر بسپاریم که به عنوان یک جامعه جهانی برای یافتن مسیرهای انتقال انرژی و دستیابی به تاب آوری و انعطاف پذیری اجتماعی، می توانیم بین طراحان، تولید کنندگان و سیستم توزیع حامل های انرژی اتحادی واحد ایجاد کنیم و با استفاده از منابع موجود به این مهم دست یابیم.

جامعه انرژی (شامل کارشناسان، مدیران، تولید کنندگان و …) باید نسبت به پرورش خبرگان، متخصصین و مسئولین انتقال انرژی به نسل آینده و برطرف کردن شکاف در افزایش مهارت ها و توانایی های نیروی کار حوزه انرژی متعهد باشند. این تعهد میسر نخواهد شد مگر با ایجاد پلت فرم های آموزشی آکادمیک و توسعه صلاحیت های و البته حمایت و پشتیبانی امروز از قهرمانان انرژی فردا.

بر همین اساس شورای جهانی انرژی یا World Energy Council امروز متعهد است تا از طریق ایجاد پلت فرمی بنام WE Lab نگرش ها و بینش های علمی و عملی متخصصان دوره گذار انرژی را برای هدایت مسیرهای جدید و بهتر انرژی بر مبنای شرایط جساس جهانی و منطقه ای تغییر دهد و قدرت تصمیم گیری آنها را در برپایی ساختارهای استفاده از انرژی پاک افزایش دهد.

هدف مشترک در شورای جهانی انرژی برای کمک به انتقال انرژی پاک بر مبنای تشخیص و افزایش انرژی اجتماعی شکل گرفته است. برنامه ای در پیشبرد این انتقال سبز به مشارکت مردم و تمرکز بر رفاه افراد و جامعه نیاز دارد. همچنان که همه گیری Covid-19 به اکثر نقاط جهان می رسد ، پیوستن به یکدیگر و اتحاد و همبستگی جهانی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات، کمک به همنوع و تلاش و هدایت مسیرهای درست هیچگاه مهمتر از الان مهمتر نبوده است. اینها چالش های امروز جامعه هستند که مقاومت تاب آوری سازمانها و سیستمهای انرژی را در برابر بروز حوادثی مانند شیوع کرونا و تامین انرژی آزمایش می کنند.

شورای جهانی انرژی از قهرمانان امروز یعنی کلیه عوامل موثر در زمینه های مختلف تامین انرژی سپاسگزاری می نماید چرا که تامین کنندگان انرژی کاملاً متعهدند که وظایف خطیر خود را به خوبی انجام دهند تا در این زمان پر چالش، فعالیت های مهم دیگر از مراقبت های بهداشتی و درمانی گرفته تا ترانزیت، کشاورزی، تولید و بسیاری موارد دیگر در کنترل و مهار این ویروس موفق باشند.

منبع: worldenergy

بیانیه تشکل های محیط زیستی سراسر کشور در پاسداشت ۲۸ فروردین روز چهارمحال و بختیاری

زیست آنلاین: تعدای از تشکل های محیط زیست، منابع طبیعی و آب کشور در پاسداشت ۲۸ فروردین روز چهارمحال بختیاری بیانیه ایی صادر کردند. در ۲۸ فروردین سال ۹۳ سی هزار نفر از مردم استان چهارمحال و بختیاری در بزرگترین تجمع محیط زیستی کشور علیه پروژه های انتقال آب در شهرکرد شرکت کردند. متن کامل این بیانیه که توسط کمپین مردمی حمایت از زاگرس مهربان در اختیار این رسانه قرار گرفته است به این شرح است:

به گزارش زیست آنلاین، بزرگداشت روز چهارمحال بختیاری یادآورد حماسه مردمان وطن دوستی است که با تجمع ۳۰ هزار نفری بر علیه پروژه های تخریب گر سر زمین برگ زرینی را در کارنامه خود ثبت کردند؛ گرامیداشت این روز در سال جاری با سال های پیشین متفاوت است.

رودخانه های وطن خصوصا رودخانه کارون امسال با بزرگترین هجمه تفکر سازه ای حاکم بر وزارت نیرو و سهامداران شرکت های کارفرما و مجری و مشاور روبرو می باشند. این سطح از تلاش برای خشکانیدن بزرگترین و طولانی ترین رودخانه وطن یعنی کارون در تاریخ حیات این رودخانه بی سابقه است این تهدید را می توان به شکل کلان در طرح های سدسازی و تونل سازی و پروژه های انتقال آب همچون سبزکوه، بهشت آباد، کوهرنگ۳، ونک رفسنجان، گلاب، خرسان؛ لیرو؛ کارون ۳ و ۴ و… تنها بر رود کارون مشاهده کرد؛ در سایر نقاط کشور نیز در طرح های انتقال آب و سدسازی همچون سد بختیاری، زاب، خزر به سمنان قابل مشاهده است.

ما فعالان محیط زیست، در همگرایی با مردمان وطن دوست؛ فهیم و نجیب استان چهار محال و بختیاری نه تنها به عنوان مدافعان بزرگترین رودخانه وطن، بلکه مطالبات خود را همسوی با رویدادهای جهانی و مهم محیط زیست و آب که همه ساله در جای جای جهان برگزار می گردد پیگیری می نماییم.

شاید شعار “آب و نان” مترادف ترین شعار روز جهانی آب باشد که سال هاست با سرنوشت مردمان این دیار و سایر آسیب دیدگان از جریان انتقال آب بین حوضه ای و سدسازی گره خورده است. تلاش برای پاسداشت رودها، و حق خواهی برای حفظ حقابه محیط زیستی آنها و البته نانی که از محل جریان این رودها نصیب این مردم و استان های پایین دست می شود. نانی که با تلاش جریان ها ی آبسالار تامین آن به مخاطره افتاده است و به شکل تکان دهنده ای مسبب ایجاد و توسعه فقر در استان های خوزستان و چهارمحال و بختیاری و مهاجرت های اجباری این مردم شده است. برآوردها نشان می دهد تداوم سدسازی و انتقال آب بین حوضه ای و نابودی رودخانه های زاگرس پیامدهایی فراگیر در سطح ایران داشته و خواهد داشت.

پیامدهایی چون مهاجرت های اجباری که می رود تا ابعاد بین المللی نیز پیدا کند. نکته مهمی که می طلبد نهادهای بین المللی همچون دفتر برنامه آب و محیط زیست سازمان ملل و … توجهی عمیق و برنامه ای بازدارنده برای توقف این روند به دولت های خاطی ارایه نمایند. از همین سبب روز چهارمحال و بختیاری یک نامگذاری فانتزی نیست بلکه بخشی از تقویم حق خواهی و مطالبه گری مدنی و قانونمند مبتنی بر سند ملی حفاظت از محیط زیست ایران و اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.

دولت و حاکمیت باید این هشدار مردمی و دلسوزانه کارشناسان و این مطالبه گری برحق را جدی گرفته و در روند شتابناک بارگذاری های غیر کارشناسی بر رودخانه ها و طرح های انتقال آب کارون و دیگر طرح های ویرانگری یاد شده بازنگری فوری کند و تغییرات اساسی و ساختاری را در دستور کار خود قرار دهد. از قوه محترم قضاییه درخواست می کنیم به موضوع فساد آبی و محیط زیستی طرح های انتقال آب و سدسازی که دامنگیر تداوم حیات مادی و معنوی زیستگاه ایران عزیز شده است، به شکل جدی ورود نمایند.

توقف بی قید و شرط طرح های انتقال آب همچون سد و تونل کوهرنگ3؛ بهشت آباد؛ خرسان و …. بر سرشاخه های کارون و طرح انتقال آب خزر سمنان و سایر طرح های مورد اعتراض فعالان دلسوز محیط زیست و کارشناسان مستقل وطن دوست، انحلال شورای عالی و انحصارگر آب و تغییر ساز وکار این شورا به سمت پارلمان آب به منظور جمعی شدنِ و دمکراتیک شدن تصمیم سازی ها و تصمیم گیری ها پیرامون موضوع آب در کشور و تشکیل صندوق ضمانت محیط زیستی برای تامین وثیقه از سوی سرمایه گذاران، کارفرمایان و مجریان طرح های سد سازی و انتقال آب، با هدف بازدارندگی تخریب های محیط زیستی، نگاه جدی به ارزیابی های محیط زیستی به منظور جلوگیری از خسارت های احتمالی وارد بر محیط زیست کشور و جوامع محلی و جلوگیری از تکرار فجایع محیط زیستی و اجتماعیِ سدهایی همچون سد گتوند و کارون3 و … اصلاح شیوه حکمرانی بر منابع آب کشور، توجه جدی به آبخیزداری و آبخوان داری،حفظ و احیاِی آب های زیر زمینی، تدوین و اجرای برنامه ملی و بین المللی برای نجات رویشگاه و جوامع محلی زاگرس و رعایت حق آبه محیط زیستی رودخانه ها عمده ترین مطالبه ما فعالان و تشکل های مردم نهاد در حوزه ی آب، محیط زیست و منابع طبیعی کشور است.

یقین داریم عدم بازنگری در روند مخرب پیش رو و تداوم فساد حاصل از نگاه مدیریتی یک جانبه و ناصحیح بر منابع آب کشور سبب تحمیل خسارت های جبران ناپذیر بیشتری بر رودها و محیط زیست کشور و تخریب غیر قابل بازگشت سرزمین و برهم زدن پایداری آن خواهد شد. نتیجه این روند ، تضعیف اقتصاد؛ معیشت و امنیت آینده استان های خوزستان و چهار محال بختیاری و سایر نقاط کشور خواهد بود.

از همین روی ما فعالان محیط زیست کشور در این روزهای سخت وطن برای برای همه زیستمندان ایران عزیز و زیستکره، آرزوی تندرستی نموده و ضمن تاکید بر توقف طرح های انتقال آب بین حوضه ای و بزرگداشت 28 فروردین روز چهار محال و بختیاری پیشنهاد می نماییم شعار بزرگداشت امسال 28 فروردین که از ان به عنوان روز مخالفت با انتقال آب نیز یاد می شود؛ برخاسته از مطالبات مردم آسیب دیده و در معرض آسیب جدی طرح های انتقال آب بین حوضه ای می باشد با عنوان “توقف سدسازی و انتقال آب بی حوضه ای، نجات جوامع محلی” گرامی بداریم.

امید که همه فعالان محیط زیست کشور در نکوداشت این رویداد مدنی گام برداشته و برای ترویج این شیوه هدفمند مطالبه گری در راستای گفتمان روش و نجات بخش “آگاهی بخشی، پرسشگری و مطالبه گری محیط زیستی مبتنی بر سند ملی حفاظت از محیط زیست کشور و اصل پنجاهم قانون اساسی کشور” تلاش نمایند.

این بیانیه به امضای انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان؛ شبکەانجمن های محیط زیستی و منابع طبیعی استان کردستان؛ پویشگران سفر پاک استان همدان؛ سازمان همیاران زیست سبز آذربایجان شرقی؛ انجمن همیاران و پاکساران طبیعت شهرستان اقلید؛ انجمن سبزپایان شهرستان هفتکل؛ جمعیت فعالان محیط زیست بهبهان؛ انجمن همیاران محیط زیست مسجد سلیمان؛ انجمن محیط زیست کنکاج دزفول؛ انجمن سبزپایان شهرستان هفتکل؛ سازمان مردم نهاد پارسی گویان نیک اندیش استان چهارمحال بختیاری؛ مجمع رهجویان سبز اندیش شهرستان فارسان؛ انجمن حامیان طبیعت نکارود؛ انجمن یاوران محیط زیست زاگرس ایلام؛ حامیان شمشاد هیرکانی؛ سازمان مردم نهاد زندگی را زندگی کنیم مازندران؛ انجمن دیده بان طبیعت کاسپین چالوس؛ موسسه بین المللی انسان طبیعت حیات وحش؛ انجمن حمایت از حیوانات و محیط زیست؛ انجمن سبز زاگرس گیلانغرب؛ انجمن دوستداران شهر و طبیعت شوش؛ انجمن حامیان عشق به طبیعت و حیوانات غزال قزوین؛ انجمن حیات سبز لیان استان بوشهر؛ انجمن حیات سبز شهرستان دشتی؛ انجمن حیات سبز شهرستان تنگستان؛ انجمن حیات سبز شهرستان دیلم؛ انجمن زیست محیطی دوستداران طبیعت سعد آباد؛ انجمن دید ه بان زیست بوم استان بوشهر؛ انجمن دیده بان زیست بوم ؛ انجمن حمایت از حیوانات و محیط زیست؛ کانون فرهنگی ترویجی سبحان کارآفرینی و نو آوری؛ انجمن آینده سازان طبیعت خوزستان؛ انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری ایذه «تاریشا»؛ انجمن همیاران محیط زیست و طبیعت استان چهارمحال و بختیاری؛ تشکل زیست محیطی وحدت سبز

هدف سیزدهم از اهداف توسعه پایدار: اقدام برای بحران آب و هوا

زیست آنلاین: سازمان ملل متحد برای دستیابی به آینده ای بهتر و پایدار برای همه، 17 هدف (از جمله چالش های مربوط به فقر ، نابرابری ، تغییرات آب و هوایی ، تخریب محیط زیست ، صلح و عدالت) را تحت عنوان اهداف توسعه پایدار تعیین نموده که چالش های جهانی عصر حاضر را به مردم یادآوری می نمایند.

به گزارش زیست آنلاین، اهدافی که همه به هم پیوسته اند و کسی را نادیده نمی گیرند. آنچه مهم است این است که، بتوانیم تا سال 2030 به همه آنها دست یابیم.

برای تحقق یافتن بسیاری از اهداف 17 گانه توسعه پایدار، یک محیط سالم نقشی اساسی دارد. با فرصت کمی که برای تحقق آنها (یعنی 2030 ) باقی مانده است، جهان باید سرعت بیشتری بگیرد و برای یافتن راه حل های بهتر در مورد آلودگی های محیط زیست، تغییرات آب و هوایی و از بین رفتن تنوع زیستی تلاش بیشتری انجام دهد. آنچه در این گزارش آمده، هدف شماره 13 از اهداف توسعه پایدار یعنی اقدام جدی برای بحران آب و هواست.

Climate change

برای مقابله با تغییرات آب و هوا و تأثیرات آن باید فورا اقدام کرد:

با تکرر و شدت حوادث شدید آب و هوایی از جمله موج های گرمایی، خشکسالی، سیل و طوفان های گرمسیری ، تشدید مشکلات و مدیریت آب، کاهش تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی، افزایش خطرات سلامتی، آسیب رساندن به زیرساخت های بحرانی و قطع خدمات اولیه آب و فاضلاب، آموزش، انرژی و حمل و نقل تغییرات آب و هوایی در حال افزایش است.

 

حقایق، آمار و ارقام:

از سال 1880 تا 2012 ، میانگین دمای جهانی 0.85 درجه سانتی گراد افزایش یافته است.
اقیانوسها گرم شده اند، مقدار برف و یخ کاهش یافته و سطح آب دریا ها بالا آمده است. از سال 1901 تا 2010، متوسط ارتفاع سطح دریا در جهان با گسترش اقیانوس ها 19 سانتی متر افزایش یافت. میزان یخ های دریای قطب شمال در دو دهه پیاپی از سال 1979 کاهش یافته است

انتشار جهانی دی اکسید کربن (CO2) از سال 1990 تقریباً 50 درصد افزایش یافته است

میزان انتشار گازهای گلخانه ای بین سالهای 2000 و 2010 با سرعت بیشتری نسبت به هر سه دهه گذشته افزایش یافت

اهداف مرتبط با محیط زیست:

هدف 13.1: تقویت مقاومت و ظرفیت انطباق پذیری در برابر خطرات ناشی از آب و هوا و بلایای طبیعی در همه کشورها
هدف 13.2: ادغام اقدامات تغییر اقلیم در سیاست ها، استراتژی ها و برنامه ریزی های ملی
هدف 13.3: بهبود آموزش، آگاهی بخشی و ظرفیت انسانی و نهادی در زمینه کاهش تغییرات آب و هوایی، سازگاری، کاهش تأثیر و هشدار زودهنگام
هدف 13.الف: تعهدات كشورهای توسعه یافته در چارچوب كنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تغییر آب و هوا مکلفند سالانه 100 میلیارد دلار از طریق منابع خود برای رفع نیازهای كشورهای در حال توسعه در زمینه كاهش معنی دار تغییرات انجام دهند. بنابراین، برای انجام اقدامات و شفافیت سرمایه گذاری ، از طریق صندوق آب و هوای سبز (GCF) باید به طور کامل عملیاتی شود
هدف 13.ب: سازوکارهای افزایش ظرفیت برای برنامه ریزی و مدیریت مؤثر در رابطه با تغییرات جوی در کشورهای توسعه یافته و کشورهای کوچک در حال توسعه ، از جمله تمرکز بر زنان، جوانان و جوامع محلی و حاشیه نشین اجرایی گردد

Climate change

منبع: .unenvironment

کرونا و نیلوفری شدن صنعت گرائی؛ درباره روز 29 ام

زیست آنلاین: کرونا نقطه غیرقابل بازگشت را پیش چشم ما آورده است به همین دلیل زمان خوبی است تا از نظام سرمایه داری یا به تعبیری اساسی تر صنعت گرائی مبتنی بر رشد بپرسیم «چه قدر تا روز 29 ام رشد فاصله داریم»

رشداقتصادی، پیشرفت صنعتی، وفور کالاهای رفاهی همتراز با قدرت خرید عامه مردم، توسعه تکنولوژی و …همه جزو مفاهیمی هستند که شاخص توسعه یافتگی محسوب می شود. این پدیده ها البته عوارض محیط زیستی هم دارند که همه آن ها را می توان در دو طبقه جای داد. اول مصرف منابع طبیعی بیش از ظرفیت تجدیدپذیری طبیعی زمین، دوم افزایش آلودگی بیش از ظرفیت طبیعی جذب کنندگی زمین.

اما همیشه این سناریو مطرح است که با پیشرفت تکنولوژی این دو مسئله حل شوند. به عبارتی از آن جایی که سرمایه داری و صنعت گرائی (یکی در شرق شیرخورده از پستان سوسیالیسم و تشنه ابرقدرتی جهان و یکی در غرب میراث دار لیبرالیسم و مدعی جامعه پس اصنعتی) همیشه کارآمد به نظر می رسند و مشکلات خودشان را به هر قیمتی که شده است حل می کنند، به موازات این که مصرف منابع و تولید آلودگی به آن حدی برسد که خطر فروپاشی زیستی زمین نزدیک شود، یا تکنولوژی های جدید آن قدر پربازده می شوند که مثلا حتی از آب هم کره بگیرند و لازم نباشد جنگل های بیشتری برای تغذیه دامداری های صنعتی و تولید کره تخریب شود یا اینکه تکنولوژی های جدید قدرت بازیافت بیشتر و بیشتر پیدا کنند تا آن جا که آلودگی ها به حد ظرفیت طبیعی زمین بازگردد.
سبزها اما انتقاداتی جدی به این مساله دارند. یکی از این انتقادات بی شباهت به وضعیت همه گیری کرونا نیست و آن مساله توابع نمائی و یا رشدهای تصاعدی است. یعنی چه؟

یکی از علت هایی که قرنطینه تنها متغیر تاثیرگذار فعلا شناخته شده برای مهار کرونا محسوب می شود، مساله رشد تصاعدی و نزدیک به نمائی آن است به این معنی که هر نفر بر برخلاف بسیاری از ویروس های دیگر بیشتر از دو نفر دیگر را می تواند مبتلا کند و آن دو نفر هم همین طور و در صورت عدم قطع زنجیره انتقال این روند چنان با سرعتی پنهان پیش می رود که از نقطه به خصوصی به بعد اساسا نمی تواند مانع گسترش آن شد؟ حالا چرا پنهان؟ چرا نمی توان مانعش شد؟ معمایی فرانسوی که به بچه های دبستانی ارائه می شود، همین قضیه را به عبارت زیر بیان می کند:

فرض کنید حوضی در خانه دارید که رویش نیلوفری سبز شده است. اگر اجازه دهیم تا هرچه قدر که دلش خواست رشد کند، طی سی روز تمام سطح حوض را می پوشاند و همه صورت های دیگر زندگی در آب حوض را خفه می کند. تا مدت زمانی طولانی این خطر کوچک به نظر می رسد و به همین دلیل تا نصف سطح حوض از این گیاه پوشانده نشود، شما نگران هرس کردن آن نمی شوید. حالا این اتفاق در چه روزی پیش خواهد آمد؟
البته در بیست و نهمین روز! در آن روز، شما فقط یک روز فرصت دارید که حوضتان را نجات دهيد.

ممکن است همان یک روز فرصت برای هرس کردن نیلوفرهای آبی حوض کوچک مان کافی باشد، اما برای مهار ویروسی چون کرونا قطعا کافی نیست. همین امر درباره رشدهای صنعتی و تکنولوژی نیر صادق است. هم گام با اینکه که سرمایه داری و تکنولوژی متوجه خطر فروپاشی نظام زیستی می شوند، همزمان نیز کار از کار گذشته است و جهان به مرحله ای رسیده است که به آن «نقطه غیرقابل بازگشت» می گویند. نقطه غیرقابل بازگشت زمانی است که فرصت لازم برای بازگرداندن طبیعت به ظرفیت تجدید خود کمتر از امکانات و ظرفیت تکنولوژیک روز است.
نقطه غیرقابل بازگشت همان روز 29 ام است.

سبزها بر این اعتقادند که ماهیت نرخ رشد احساس خوش خیالی دروغینی را به بار می آورد: آنچه که اکنون موقعیت بی خطری می نماید، به سرعت می تواند به موقعیتی خطرناک تبدیل شود. یکی از مثال ها درباره رشد تصاعدی غیرقابل مهار، تشبیه زمین به انسان است به این ترتیب که اگر سن زمين را فشرده كنيم و هر صد ميليون سال آن را يك سال در نظر بگيريم، در اين صورت كره زمين مانند فردي ۴۶ ساله خواهد بود. در سن ۴۲ سالگي، گياهان و جنگلها پديدار شده و شروع به رشد و نمو كرده اند اثري از دايناسورها و خزندگان عظيم الجثه تا همين يكسال پيش نبود و تقريبا ۸ ماه پيش پستانداران را به دنيا آورد. در اوايل هفته ي پيش ميمون هاي آدم نما به آدمهاي ميمون نما تبديل شدند و آخر هفته گذشته دوران يخ سراسر زمين رافرا گرفت.انسان جديد فقط حدود ۴ ساعت روي زمين بوده و طي همين يك ساعت گذشته كشاورزي را كشف كرده است. بيش از يك دقيقه از عمر انقلاب صنعتي نمي گذرد و عوارض جهانی محیط زیست تنها محصول همین یک دقیقه است. دقیقه ای که برای ما روز 29 ام است.

کرونا نقطه غیرقابل بازگشت را پیش چشم ما آورده است به همین دلیل زمان خوبی است تا از نظام سرمایه داری یا به تعبیری اساسی تر صنعت گرائی مبتنی بر رشد بپرسیم «چه قدر تا روز 29 ام رشد فاصله داریم»(و البته ناگفته پیداست که چنین پرسشی بیشتر معطوف به قدرت های اقتصادی جهان و جوامع مصرفی است نه کشورهایی که دخترکانش از فرط فقر خودسوزی می کنند)

آیا کرونا تاثیری بر کاهش گرمایش جهانی و جلوگیری از تغییر اقلیم دارد؟

زیست آنلاین: امروزه خیلی از کارشناسان محیط‌زیست خوشحال هستند که ویروس کرونا موجب تغییرات در محیط‌زیست ‌‌و مخصوصا کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شده‌است.به‌عنوان مثال می‌توان به مناظره آقای محمد درویش با آقای مجید حسینی اشاره کرد که نگاه خوش‌بینانه به کاهش انتشار کربن به‌دلیل این ویروس ‌داشتند.

حال در این مطلب می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که آیا باید به کاهش انتشار کربن ناشی از کرونا خوش‌بین بود یا نه؟

اشتباهی که همه این کارشناسان انجام می‌دهند این است که تغییر اقلیم و گرمایش جهانی را مرتبط با انتشار لحظه‌ای کربن در نظر میگیرند درحالی که تغییر اقلیم و گرمایش جهانی یک روند از تجمیع CO2 در طول سالیان گذشته است که به جو زمین انتشار یافته‌ است و این کاهش‌های لحظه‌ای در تغییر اقلیم و گرمایش جهانی تاثیری ندارد.
چرا کاهش لحظه‌ای نمی‌تواند در کاهش غلظت CO2 موثر باشد؟

بررسی Hausfather نشان داده‌است که کاهش ۵ درصدی در انتشار کربن در سال ۲۰۲۰ تغییری در غلظت CO2 در این سال ایجاد نمی‌کند (شکل پیوست).
منبع: Hausfather

از طرفی براساس یک بررسی دیگر، کاهش انتشار صورت‌ گرفته به‌ دلیل کرونا براساس یک تخمین تجربی در حدود ۴ درصد میزان انتشار ۲۰۱۹ هست که با توجه به بررسی Hausfather پس تاثیری بر کاهش غلظت CO2 در سال ۲۰۲۰ نخواهد داشت.
منبع: CarbonBrief

علاوه‌بر اینها، برای محدود کردن گرمایش جهانی به افزایش ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به پیش از انقلاب صنعتی نیاز است که در دهه اخیر هر ساله بیش از ۶ درصد کاهش انتشار جهانی داشته باشیم و نه فقط یک‌ سال!
منبع: CarbonBrief

این بدین معنی است که:
کاهش انتشار کربن به‌ دلیل ویروس کرونا از اونجایی که تغییرات لحظه‌ای هست کمکی به جلوگیری از تغییرات اقلیم نمی‌کند و کاهشی در غلظت CO2 جو زمین ندارد و روند افزایشی گرمایش جهانی حفظ خواهد شد.

حتی اگر این روند کاهش ۴ درصدیِ ناشی از کرونا هر ساله و در دهه اخیر ادامه یابد باز هم نمی‌تواند گرمایش جهانی را به افزایش ۱.۵ درجه سانتی‌گراد محدود ‌کند (چون نیاز به بیش از ۶ درصد کاهش در هر سال است).

پس این موضوع که گفته می‌شود کاهش انتشار کربن ایجاد‌ شده‌ توسط کرونا می‌تواند کمکی به جلوگیری از تغییر اقلیم کند و خوشحالی از این موضوع، یک خوش‌بینی زودگذر و غیرکارشناسانه است.

باید توجه داشت که علاوه‌ بر غم‌ انگیزبودن تعداد زیادی مرگ‌ ومیر ناشی از این ویروس و در خطر بودن انسان‌ها، نگرانی‌ها برای دوران بعد از کرونا وجود دارد که صنایع برای جبران با ظرفیت بالاتر از قبل شروع به‌ فعالیت کنند و ظرفیت خود را برای سال‌ها حفظ کنند و توافق‌ نامه پاریس و محدود کردن گرمایش جهانی به افزایش ۱.۵ درجه به‌ خطر بیافتد.