توسعه زراعت چوب در البرز

حدود 130هکتار از زمین‌های استان البرز به طرح زراعت چوب اختصاص دارد.

سال‌های اخیر زراعت چوب به‌عنوان طرحی ملی با هدف کاهش بهره‌برداری از جنگل‌ها و واردات چوب صنعتی به کشور اجرایی شده‌است؛ طرحی که از سال‌گذشته دراستان البرز نیز آغاز شده و حدود 130هکتار از زمین‌های استان به زراعت چوب اختصاص پیدا کرده‌است.

این موضوع درحالی‌است که امسال نیز سهم استان از این طرح 4برابر سال‌گذشته خواهد بود. زراعت چوب یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور برای حفاظت از جنگل‌ها و منابع طبیعی است که با اجرای آن، تلاش شده هم از تخریب جنگل‌ها جلوگیری شود و هم فرصتی فراهم شود تا آیندگان نیز از این نعمت خدادادی بهره‌مند شوند.

اجرای طرح‌های تشویقی
عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات جنگل دراستان البرز با اشاره به نیاز چوبی کشور می‌گوید: نیاز چوبی کشور سالانه حدود 10میلیون مترمکعب است، اما درحال‌حاضر 5/2میلیون مترمکعب در داخل تولید می‌شود. براین اساس با توجه به سیاست‌گذاری سازمان جنگل‌ها و مراتع، امسال 40هزارهکتار تعهد برای اجرای طرح ملی زراعت چوب به استان‌ها ابلاغ شده‌است.

«محسن کلاکری» می‌افزاید: برای اجرای این طرح در استان البرز 30کلونی نهال صنوبر در نقاط مختلف کشور راه‌اندازی شده که موسسه تحقیقات در ایستگاه‌های تحقیقاتی قلمه‌های ارقام شناسنامه‌دار و پرمحصول را تولید می‌کند و آن را در اختیار نهالستان استان‌ها قرار می‌دهد. دبی آب برای آبیاری این منطقه نیز 13ساعت در هفته است که البته با اختصاص 10ساعت نیز این اراضی زیرپوشش آبیاری قرار می‌گیرند.

وی ادامه می‌دهد: دولت برای زارعان و متقاضیان زراعت چوب طرح‌های تشویقی درنظر گرفته و با توزیع نهال رایگان از گونه اصلاح نژاد شده ازسوی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع و ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت با بازه تنفسی 6ساله پرداخت، سعی در ترغیب کشاورزان برای تولید چوب صنعتی دارد.

اهمیت طرح زراعت چوب
مدیرکل منابع‌طبیعی البرز با بیان اینکه دراین استان گام‌های خوبی برای اجرای طرح زراعت چوب برداشته شده‌است، به خبرنگارهمشهری می‌گوید: زراعت چوب به معنای کشت گونه‌های درختانی است که رشد سریعی دارند و با اهداف اقتصادی، استفاده بهینه از منابع آب و خاک، صرفه‌جویی ارزی برای جلوگیری از واردات چوب، ایجاد اشتغال، کمک به حفاظت و صیانت پایدار از منابع جنگلی و تأمین نیاز سلولزی صنایع پایین‌دستی چوب، ازسوی زارعان انجام می‌شود.

«حامد فرضی» می‌افزاید: این طرح از سال‌گذشته در البرز اجرایی شده و با توجه استقبالی که به‌عمل آمده، در 3سال آینده، البرز می‌تواند تأمین‌کننده چوب موردنیاز خود باشد.

وی ادامه می‌دهد: بخشی از چوب مورد نیاز کشور از طریق واردات تأمین می‌شود که خطر آفت‌زدگی چوب‌های وارداتی، اعمال تحریم‌ها و بالا رفتن هزینه‌های گمرکی سبب شده واردات چوب به کشور بسیار محدود شود. بخش دیگری از نیاز صنایع چوب‌سازی استان نیز از جنگل‌های شمال تأمین می‌شد که با توجه به اینکه برداشت چوب از جنگل‌های این منطقه هم به‌مدت ۱۰سال متوقف شده، برنامه‌ریزی برای زراعت چوب در سال‌های اخیر بیشتر شده‌است.

کدام درختان کاشته می‌شوند؟
وی در پاسخ به این سئوال که در طرح زراعت چوب کدام گونه از درختان در استان کاشته می‌شوند؟ می‌گوید: طرح زراعت چوب با محوریت درختانی با گونه‌های دارای رشد سریع مانند صنوبر، گزشاهی‌ و اکالیپتوس است، اما امکان کاشت گز شاهی و اکالیپتوس در البرز به‌دلیل محدودیت‌های اقلیمی وجود ندارد.

فرضی عنوان می‌کند: کاشت و برداشت درختان صنوبر بازه زمانی 10ساله دارد که پیش‌بینی می‌شود از هر 7هکتار، 38مترمکعب چوب صنعتی در البرز برداشت شود. همچنین به ازای هرهکتار، هزارو 300اصله نهال رایگان در اختیار متقاضیان زراعت چوب قرار می‌گیرد.

وی ادامه می‌دهد: اراضی مستعد قابل واگذاری جهت زراعت چوب ازسوی اداره‌کل منابع‌طبیعی استان و با همکاری فرمانداران شهرستان‌ها شناسایی و به متقاضیان واقعی این موضوع معرفی می‌شوند.

مزیت‌های طرح
مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری البرز با اشاره به مزایای طرح زراعت چوب می‌گوید: ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، درآمدزایی برای جوامع محلی، استفاده از زمین‌های بایر، تنفس واقعی‌تر جنگل و طمع کم‌تر برای قطع درختان جنگلی، تأمین مواد اولیه صنایع سلولزی، تأمین نیاز صنایع چوبی کشور و احتیاج به واردات کم‌تر ازجمله مزایای توسعه زراعت چوب است.

فرضی عنوان می‌کند: معمولا صنوبر 5 تا 7سال بعد به بار می‌نشیند و اکنون قیمت هر هکتار صنوبر 7ساله به ۶۰۰میلیون تومان رسیده‌است از طرفی زراعت چوب در اطراف مزارع به‌عنوان بادشکنن عمل هم عمل می‌کند و مانع از خسارت می‌شود.

وی با اشاره به نقش جوامع محلی در به هدف رسیدن این طرح اظهار می‌کند: بدون کمک زارعان و کشاورزان امکان موفقیت این طرح وجود نخواهد داشت. ترغیب مردم و بخش‌خصوصی برای وارد شدن به این صنعت و اعطای تسهیلات و بسته‌های حمایتی ضامن توسعه زراعت چوب است.

این مسئول تصریح می‌کند: طرفی زراعت چوب یک مولفه بسیار مهم برای حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست به‌شمار می‌رود حفظ جنگل‌های طبیعی در استان بسیار ضروری است و همواره برداشت غیرمجاز از جنگل‌ها و قاچاق چوب یکی از تهدیدها به‌شمار می‌رود.

فرضی اضافه می‌کند: به همین دلیل باید برای توجیه اقتصادی فعالیت زراعت چوب از تکنولوژی‌های روز و کشت تلفیقی و ارقام اصلاح شده که نیاز به مصرف آب کم‌تر دارند و زودتر قابل برداشت هستند، استفاده کنیم.