بازار کاغذ در آستانه انفجار/ چرا تولید دغدغه نمی‌شود؟

بسیاری بر این باورند که بازار کاغذ امروز آرامش قبل از طوفان را سپری می‌کند و با رونق گرفتن کسب و کارهای مرتبط با کاغذ و نزدیک شدن به سال تحصیلی جدید، قیمت‌ها با افزایشی چشمگیر مواجه خواهند شد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ وضعیت امروز بازار کاغذ بر فعالان و مصرف‌کنندگان و همه کسانی که به نوعی به این بازار وابستگی دارند،‌ پوشیده نیست. پنج ماه از سال جدید گذشته است و هنوز تکلیف ارز 80 میلیون یورویی واردات کاغذ فرهنگی که در سال گذشته به صنعت نشر جانی دوباره داد،‌ مشخص نیست. دولت تلویحاً حرف از حمایت از تولید کاغذ به جای حمایت از واردات در سال جاری زده است و هنوز برنامه چتندان مشخصی برای آن ندارد.
از سوی دیگر قیمت‌ها در بازاری که تقریباً یکسال رنگ ثبات به خود دیده بود، از ابتدای سال جاری تاکنون رو به افزایش رفته است و با این حال بسیاری معتقدند که با این افزایش قیمت هنوز بازار در خواب به سر می‌برد و با آغاز سال تحصیلی و باز شدن مدارس و دانشگاه‌ها تکان اساسی خواهد خورد و قیمت‌ها به رقم واقعی خود نزدیکتر خواهد شد.
بررسی‌های تسنیم از واردات کاغذ نیز نشان می‌دهد که واردات کاغذ در سال جاری بسیار به ندرت و دشوار انجام شده است. عمده واردکنندگان می‌گویند که وزارت صنعت یک روز می‌گوید که ارز می‌دهیم،‌ روز دیگر می‌گوید ارزی در کار نیست. از سوی دیگر افزایش قیمت یورو به 28 هزار تومان، دست واردات را بسته است.
سیاست‌های نامشخص و متغیر دولت در تأمین ارز واردات از جمله دیگر انتقادات واردکنندگان کاغذ است،‌ آن‌ها می‌گویند که بانک مرکزی می‌گوید خودتان ارز صادرکننده‌ها را بگیرید‌، در حالیکه صادرکننده‌ها حاضر نیستند،‌ ارز خود را بفروشند،‌ تنها لاشه پیمان ارزی را می‌فروشند و حتی حاضر به ارائه فاکتور نیز نیستند؛ پس باید ارز را از بازار غیر رسمی تهیه کرد که بسیاری حاضر نیستند به آن تن دهند.
آمارها نشان می‌دهد که حجم واردات کاغذ در ماه‌های کنونی یک دهم حالت عادی است و از سوی دیگر بازار مصرف نیز در داخل ضعیف است و کسی چندان کاغذ نمی‌‌خرد. ناشران که کمتر کتاب چاپ می‌کنند و نمایشگاهی نیز در کار نیست که تلاش داشته باشند تا تازه‌های خود را به آن برسانند. صحافان و تولیدکنندگان نوشت‌افزار نیز ترجیح داده‌اند منتظر مشخص شدن شرایط بازگشایی مدارس باشند و بعد دست به تولید بزنند.
در این میان،‌ همانطور که در سطور ابتدایی این گزارش نیز به آن اشاره شد،‌ قیمت‌ها در بازار کاغذ به باور واردکنندگان هنوز پایین‌تر از رقم واقعی است. ادعای موجود این است که کاغذ در شرایط امروز در جهان کمتر از تنی 850 دلار به فروش نمی‌رسد که می‌شود کیلویی 19 هزار تومان؛ در حالیکه اکنون کاغذ کیلویی 16 هزار تومان به فروش می‌رود.
باید دید ادعای واردکنندگان کاغذ در ماه‌های پیش‌رو تا چه اندازه به واقعیت نزدیک می‌شود،‌ اما مهم این است که در شرایط فعلی که تقاضای کاغذ در بازار اندک است و نیاز به اقدامات ضرب‌العجلی و تزریق مسکن‌های موقت به بدنه نشر برای سرپا ماندن نداریم‌، فکری کنیم به حال طوفانی که در نیمه دوم سال ممکن است در بازار کاغذ و به تبع آن نشر‌،‌ چاپ و مطبوعات ایجاد شود.