بازار؛ گروه استان‌ها: از اوایل امسال بحث واگذاری بزرگترین صنعت چوب و کاغذ در مازندران نقل محافل شد اما در پس این واگذاری و تقلا برای سپردن به سرمایه‌گذاران چه نهفته است و بازار در این گزارش به دلایل اعلام ورشکستگی و چرایی تلاش برای واگذاری بزرگترین کارخانه کاغذ سازی کشور می پردازد.
بیش از دو هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در بزرگترین کارخانه کاغذسازی در مازندران اشتغال دارند و نگرانی از بیکار شدن و اخراج این کارگران و خانواده‌های تحت پوشش آنان را تهدیدمی‌کند.
اگرچه فعلاً واگذاری چوب و کاغذ متوقف‌شده است اما طرح ورشکستگی و ماده ۱۴۱ آن و تلاش برای واگذاری همچنان این کارخانه بزرگ و اشتغال‌زا تهدید می‌کند. هرچند تجربه خصوصی‌سازی در مازندران طرحی کاملاً شکست‌خورده است و حال‌وروز نساجی، کارخانه چرم‌سازی خزرخز، چیت سازی و دیگر کارخانه‌های تعطیل‌شده سندی براین ادعا است.
این کارخانه بزرگ با ظرفیت حدود ۲۰ درصدی در حال فعالیت است درحالی‌که این کارخانه می‌توانست حجم اشتغال چند برابر فعلی داشته باشد
نیما مهرجو دبیر قرارگاه مطالبه گری و فعال دانشجویی بابیان اینکه کارخانه چوب و کاغذ برای بیش از هزار و ۲۰۰ کارگر اشتغال ایجاد کرده و ظرفیتی بیش از ۱۷۵ هزار تن تولید کاغذ در سال دارد، افزود: این کارخانه بزرگ با ظرفیت حدود ۲۰ درصدی در حال فعالیت است درحالی‌که این کارخانه می‌توانست حجم اشتغال چند برابر فعلی داشته باشد.
وی در گفتگو با خبرنگار بازار مسائل مدیریتی را ازجمله مشکلات فراروی این کارخانه بزرگ بیان می‌کند و می‌گوید: هردو سال یکبار یک مدیر در این کارخانه تغییر می‌کند و امیدواریم این جابجایی‌ها به دلیل سلایق سیاسی و باندبازی‌ها و غیره نباشد.
وی با اظهار اینکه وقتی این کارخانه راهبرد مدیریتی بلندمدتی ندارد نمی‌تواند با ظرفیت تولید عظیم موفق باشد، ادامه داد: چوب و کاغذ یکی از مجهزترین کارخانه‌ها در کشور بلکه در سطح آسیای غربی است ولی با کمتر از ۲۰ درصد فعالیت دارد.
وی با اشاره به طرح تنفس و تناقضات اجرایی این طرح عنوان کرد: تناقضات اجرایی سبب شده تا ماده اولیه به کارخانه چوب و کاغذ نرسد و این کارخانه با تولید کاهش مواجه است و درنهایت با تقلیل نیرو روبرو است.
مهرجو به راه‌حل خصوصی‌سازی برای برون‌رفت کارخانه چوب و کاغذ اشاره و اضافه کرد: خصوصی در کل امری پسندیده و از سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی محسوب می‌شود اما وقتی به پهنه کشور نگاه می‌کنیم می‌بینیم که هر جا خصوصی‌سازی صورت گرفته به شیوه بد بوده و نتیجه عکس داده‌شده است.
وی یادآور شد: تجربه نشان داده وقتی مجموعه‌ای را می‌خواهند خصوصی‌سازی کنند تا یک‌دهم قیمت نیز واگذاری کردند و دلیل دیگر این است که تضمینی از خریدار برای تداوم تولید گرفته نمی‌شود و سرمایه‌گذار با یک‌دهم قیمت کارخانه‌ای را خریداری می‌کند و ادوات و ماشین‌آلات آن را می‌فروشد و گاه به هتل و برج تبدیل می‌کند.
این فعال اجتماعی با عنوان اینکه خصوصی‌سازی به خصوصی خواری در کشور تبدیل‌شده است، تصریح کرد: نساجی مازندران بر اساس سیاست‌های اشتباه درروند اجرای خصوصی‌سازی به خاک سیاه نشانده شده است.
در حال حاضر چوب و کاغذ مازندران ذیل ماده ۱۴۱ رفته است یعنی اگر بدهی‌های یک کارخانه بیشتر از دارایی‌هایش باشد این کارخانه اعلام ورشکستی خواهد کرد
وی با طرح این پرسش که آیا چوب و کاغذ مازندران نمونه دوم نساجی خواهد شد؟ افزود: در حال حاضر چوب و کاغذ مازندران ذیل ماده ۱۴۱ رفته است یعنی اگر بدهی‌های یک کارخانه بیشتر از دارایی‌هایش باشد این کارخانه اعلام ورشکستی خواهد کرد.
مهرجو یادآور شد: تقریباً ۴۸۰ میلیارد تومان چوب و کاغذ بدهی دارد و طبیعتاً باید سرمایه اولیه آن کمتر از میزان بدهی باشد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که این کارخانه ۴۰۶ هکتار زمین دارد و اگر قیمت هر متر زمین آن ۱۵۰ هزار تومان باشد، بیش از ۶۰۰ میلیارد تومان ارزش زمین کارخانه بوده که بیشتر از بدهی است.
وی گفت: اگر مجموعه دستگاه‌ها، ادوات، سوله و غیره را که طبق نظر کارشناسان ۹۰۰ میلیارد تومان برآورد شده است را نادیده‌گیریم، فقط ارزش زمین خالی کارخانه بیش از میزان بدهی است و نباید این کارخانه اعلام ورشکستگی می‌کرد.
مهرجو با عنوان اینکه کارخانه چوب و کاغذ نباید ذیل ماده ۱۴۱ قرار می‌گرفت، افزود: اگر این مجموعه خصوصی‌سازی شود آیا تضمینی از خریدار برای تداوم ریل تولیدی گرفته می‌شود یا خیر و این مسئله نیز حائز اهمیت است.
وی با این پرسش که آیا سرنوشت کارخانه چوب و کاغذ همانند خصوصی‌سازی نساجی مازندران خواهد بود و به خاک سیاه خواهد نشست، خواستار ورود نهادهای نظارتی و قضایی برای نجات این مرکز و قطب تولیدی در استان مازندران شد.
مخالفت با واگذاری چوب و کاغذ
درعین‌حال علی بابایی کارنامی نماینده مردم ساری و میان درود در مازندران نیز در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه مخالف واگذاری کارخانه چوب و کاغذ هستیم، اظهار داشت: در حال حاضر بحث واگذاری منتفی است اما باید کارشناسی دقیق درباره این موضوع صورت گیرد.
وی با اشاره به اینکه تجربه خصوصی‌سازی واحدهای تولیدی بزرگ در استان مثبت نبوده است، با واگذاری چوب و کاغذ در بورس و سپردن به اشخاص مخالف هستیم و باید اهلیت‌ها بررسی شود.
پیش‌تر حسینقلی قوانلو رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه طبق قانون و دستورالعمل قانونی مبنی براینکه بانک‌ها باید بنگاه‌داری را رها کنند، به مزاید و فروش گذاشته‌شده بود، گفته بود: این کاربر اساس دستورالعمل قانونی و قانون برنامه پنجم و ششم توسعه است و در حال حاضر تأکید شدید رئیس‌جمهور این است که بانک‌ها بنگاه‌داری را رها کنند و اموال و شرکت‌های خود را از طریق واگذاری به فروش رسانند و پول را به چرخه تولید بیاورند.
وی ادامه داد: دستورالعمل اشاره‌شده جزو قانون برنامه توسعه و برنامه بودجه بوده و اگر بانک‌ها به آن عمل نکنند در حسابرسی توسط نهادهای ذی‌ربط و مسئول با مشکل مواجه خواهند شد به همین دلیل آن را برای فروش سهام به مزایده گذاشتند
قوانلو درعین‌حال به قیمت بالای در نظر گرفته‌شده برای چوب و کاغذ اشاره و اضافه کرد: با توجه قیمت بالای چوب و کاغذ و شرایط این کارخانه، فروش آن ضعیف به نظر می‌رسد و نظر متولیان استان این است که اهلیت سرمایه‌گذار باید سنجیده شود و اگر جزو سرمایه‌گذاران خوب بخش خصوصی باشد مشکلی پیش نخواهد آمد.
قوانلو درعین‌حال به تجربه ناموفق خصوصی‌سازی نیشکر اشاره کرد و گفت: دو جوان اقدام به خرید این شرکت کرده بودند و درنهایت این کارخانه دچار مشکل شد اما به نظر می‌رسد چوب و کاغذ با شرایط کنونی و قیمت بالایان در مزایده به‌جایی نخواهد رسید.
شرکت صنایع چوب و کاغذ بزرگترین کارخانه تولید کاغذ در ایران و خاورمیانه به ظرفیت بیش از ۱۷۰ هزار تن به شمار می‌رود که باهدف کاهش وابستگی کشور به واردات کاغذ تأسیس‌شده است و خطر واگذاری و رقم خوردن سرنوشتی شبیه شرکت نیشکر این کارخانه را تهدیدمی‌کند.
