وقتی تولید خواب است و واردات آشفته/ بزنگاه‌هایی که جدی گرفته نمی‌شوند

در شرایطی که بازار واردات کاغذبه دلیل نامشخص بودن سیاست‌های ارزی دولت آشفته شده است،‌ بسیاری معتقدند که بزنگاه خودنمایی و رشد تولید داخل فرا رسیده است،‌ درحالیکه تولید داخلی کاغذ درگیر و دار مشکلات ریز و درشت است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بازار کاغذ نیز به مانند دیگر کالاها در روزهای اخیر وضعیت نامناسبی دارد،‌ از یک سو قیمت‌ها در بازار طی سه ماه گذشته افزایش قابل توجهی داشته است و از یک سو چراغ واردات به دلیل مشخص‌ نبودن سیاست‌های ارزی دولت خاموش مانده است،‌ واردکنندگان کاغذ نمی‌دانند که ارز نیمایی در اختیارشان قرار می‌گیرد یا نه،‌ به همین دلیل ثبت سفارشی نیز صورت نمی‌گیرد. از سوی دیگر از ابتدای سال تاکنون هیچ محموله کاغذی به کشور وارد نشده است و  کاغذ فرهنگی نیز که با ارز 4200تومانی توسط وزارت ارشاد ساماندهی و به کشور وارد می‌شد، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و در چنین شرایطی قیمت‌ها نیز روز به روز افزایش می‌یابد. شاید تنها نکته مثبت این قضیه که موجب شده قیمت‌ها به یکباره افزایش جدی نداشته باشند،‌ کمبود تقاضا در بازار است،‌ شیوع کرونا نمایشگاه کتاب تهران و بسیاری از فعالیت‌های دیگر نیازمند به کاغذ را تعطیل کرده است؛ به همین دلیل نیاز کمتری به مصرف کاغذ در کشور به وجود آمده است.
اما چاره‌ کار در چنین اوضاعی چیست؟ محسن قدبیگی، کارشناس بازار کاغذ، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، چاره‌ کار را فعال‌تر شدن بخش تولید داخل می‌داند. او معتقد است در صورتی که تولید داخل افزایش یابد مصرف‌کنندگان برخلاف گذشته به آن روی خوش نشان خواهند داد.
وی با اشاره به وضعیت بازار کاغذ در شرایط فعلی می‌گوید: از سال گذشته دولت به جز کاغذ تحریر به سایر انواع کاغذ و مقوا ارز اختصاص نداد،‌ تنها به کاغذ تحریر ارز 4200 تومانی می‌دادند که از بهمن ماه اعلام کردند، به کاغذ تحریر هم ارز دولتی اختصاص پیدا نمی‌کند.
این کارشناس بازار کاغذ ادامه می دهد:‌ اکنون وضعیت به گونه‌ای است که دیگر به تاجران کاغذ ارز نیمایی هم نمی‌دهند. می‌گویند ارز آزاد استفاده کنید،‌ البته هنوز به صورت رسمی اعلام نشده است،‌ به همین دلیل عمده تاجران کاغذ منتظر مانده‌اند که ببینند‌ ارز نیمایی به کاغذ اختصاص داده می‌شود یا خیر. از ابتدای سال 99 تاکنون هیچ ناشری نتوانسته کاغذ وارد کند یا ثبت سفارش داشته باشد. اگر هم ثبت سفارشی بوده با ارز آزاد بوده است.
قدبیگی با اشاره به روند افزایشی کاغذ ادامه می‌دهد:‌ اینگونه که به نظر می‌رسد،‌ روند افزایشی قیمت همچنان ادامه دارد،‌ تازه این در وضعیتی است که تقاضای چندانی در بازار وجود ندارد،‌ اگر تقاضا بیشتر بود،‌ قیمت باز هم افزایش بیشتری داشت.از سوی دیگر قیمت فعلی برای کاغذهایی است که سال گذشته به کشور وارد شده است،‌ اگر در شرایط فعلی اقدام به واردات کاغذ کنند‌، قیمت‌ها افزایش بیشتری خواهند داشت.
وی می‌گوید: برای نمونه اکنون اگر تاجری بخواهد کاغذ گلاسه وارد کند،‌ قیمت تمام شده برای او کیلیویی 19 هزار تومان می‌شود؛ در حالیکه در بازار اکنون قیمت 18 هزارو 500 تومان است،‌ پس جذابیتی برای واردات وجود ندارد.
مدیر پایگاه اینترنتی مرکز اطلاعات کاغذ ایران با اشاره به اینکه مهر ماه قطعاً افزایش قیمت قابل توجهی خواهیم داشت، تصریح می‌کند:‌ به هر حال در شرایط فعلی این افزایش قیمت‌ها اجتناب‌ناپذیر است؛ دولت نمی‌تواند ارز نیمایی در اختیار همه کالاها قرار دهد. البته اگر به کاغذ هم ارز نیمایی اختصاص پیدا کند‌، وضعیت بهتر خواهد شد.
وی با اشاره به لزوم فعال شدن صنعت تولید کاغذ در داخل کشور می‌گوید: در وضعیت فعلی تولید داخل می‌تواند به نجات صنایع و فرهنگ کشور بیاید‌، برای نمونه اکنون مقوای پشت طوسی اترک نیاز بازار را تا حدود بسیاری جوابگوست،‌ در حوزه کاغذ چاپ و تحریر کارخانه پارس و مازندران فعال هستند،‌ اما کیفیتشان پایین‌تر از کاغذ خارجی است. در صورتی که کاغذ داخلی بتواند تولید خود را افزایش دهد،‌ می‌تواند تا حدود قابل توجهی نیاز مصرف‌کنندگان را پاسخگو باشد و این وابستگی مفرط به واردات را برطرف کند.
قدبیگی تصریح می‌گوید: اگر کاغذ داخلی کیفیت خود را افزایش دهد،‌ عمده مصرف‌کنندگان روی خوش به آن نشان می‌دهند و در شرایطی که واردات چندان صرفی برای کشور ندارد،‌ تولید می‌تواند جان بگیرد.