اوضاع کاغذ مطبوعات چگونه است؟
اهالی مطبوعات که تا مدت‌ها با فراز و نشیب‌های تامین کاغذ دست و پنجه نرم می‌کردند، اقدامات اخیر دولت مبنی بر وارد کردن کاغذ را منتج به نتیجه‌ای می‌دانند که باعث شده کمی التهابات بازار کاغذ کنترل شود. با این همه آنها همچنان بر این باورند که تخصیص این میزان کاغذ جوابگوی کارشان نیست و در عین حال بر لزوم تخصیص عادلانه کاغذ بر اساس تیراژ تاکید دارند.
خبرنگار ایسنا در گفت‌وگو با تنی چند از مسوولان رسانه، وضعیت اختصاص کاغذ به مطبوعات و وضعیت حال حاضر قیمت را جویا شده است.
اگر همین روال ادامه داشته باشد مطبوعات از نظر تامین کاغذ مشکلی نخواهند داشت
علی مزینانی ـ مدیرعامل روزنامه هفت صبح ـ درباره ی وضعیت فعلی خرید و توزیع کاغذ اظهار کرد: بحران کاغذ در مطبوعات تقریبا از مهر سال ۹۹ آغاز شد و حدودا تا مرداد امسال ادامه داشت که خدارا شکر تیم جدید معاونت مطبوعاتی برنامه ای را از زمان حضورشان برای تامین کاغذ دولتی شروع کردند و بالاخره به نتیجه رسید و کاغذها توزیع شد. تا همین حالا وضعیت خوب بوده؛ هم به لحاظ نظارت و هم تخصیص کاغذ که قیمت آن با ارز دولتی به رسانه ها تخصیص داده می شود. اگر اشتباه نکنم در حال حاضر قیمت کیلویی حدود هشت هزارتومان است که اگر همین روال ادامه داشته باشد مطبوعات از نظر تامین کاغذ مشکلی نخواهند داشت.
وی ادامه داد: در یک سال و نیم گذشته مطبوعات واقعا با مشکل مواجه بودند اما با این واردات و با مصوبه ای که معاونت مطبوعاتی از دولت و بانک مرکزی گرفت و با روش کاری که برای توزیع این کار در نظر گرفته، مطبوعات مشکل چندانی نخواهند داشت.
مزینانی درباره ی کاغذی که با ارز دولتی به روزنامه ها تخصیص داده می شود و تاثیر آن بر کاهش قیمت بازار آزاد، عنوان کرد: تنها مصرف کننده دست اول کاغذ خود مطبوعات هستند و معاونت مطبوعاتی به سادگی توانست با کنترلی که در توزیع و چاپ داده، مرحله به مرحله کاغذ را تخصیص دهد و ترمیم این بازار کاغذ را عهده دار شود. در حال حاضر ثبات در بازار وجود دارد. کاغذ در حال حاضر در بازار آزاد چیزی حدود کیلویی ۲۷ هزار تومان است اما با توجه به نظارتی که بر مطبوعات وجود دارد، در حال حاضر سوءاستفاده از این موقعیت برای فروش کاغذ در بازار آزاد وجود ندارد.
مدیرعامل هفت صبح در پاسخ به اینکه آیا این میزان کاغذ که دولت تخصیص می دهد، تامین کننده است؟ اظهار کرد: در حال حاضر باتوجه به برنامه ای که وزارت ارشاد ریخته است، این میزان کاغذ طبق میزان چاپ تامین می شود و ما از این نظر مشکلی نداریم. به عنوان مثال تخصیص اول، سه ماهه یا چهار ماهه بود اما هنوز میزان تخصیص دوم مشخص نشده است. از اینکه در آینده این رویه می تواند ادامه دار باشد و آن کاغذهایی که با ارز دولتی وارد شده در چه وضعیتی است و با اختلالی مواجه خواهد شد یا نه، اطلاعی نداریم اما برای میزان چاپمان فعلا مشکلی نداریم.
وی در پایان با اشاره به کمبود کاغذ در مقاطع یادشده، تصریح کرد: روزنامه ها با خرید کاغذ با قیمت ۳۵ هزارتومان واقعا تحت فشار بودند و حتی بحث گرانی هم مطرح نبود، بلکه بحث کمبود مطرح بود. ما الان با وضعیتی مواجهیم که کاغذ موجود است، کاغذ با قیمت آزاد و با قیمت مناسب تر در دسترس است، کاغذ حمایتی از طرف دولت هم تخصیص داده می شود.
وارد کردن کاغذ باعث شد التهاب بازار کنترل شود ولی …
علیرضا بختیاری ـ مدیرمسئول روزنامه دنیای اقتصاد ـ درباره‌ی وضعیت فعلی خرید کاغذ اظهار کرد: از دولت قبل بنا بود مثل نگاهی که به برخی از کالاهای اساسی و مورد نیاز جامعه می‌شود، به کاغذ هم چنین نگاهی شود تا بتوانند آن را با ارز ۴۲۰۰ تومان وارد کنند. اما دولت قبل موفق نشد این کار را انجام دهد و به این دولت منتقل شد. دولت جدید این کار را انجام داد و بنا بود چیزی حدود مثلا ۱۳ و ۱۴ هزار تن کاغذ روزنامه به اضافه سایر کاغذ مورد نیاز چاپ را وارد کنند. اما در حال حاضر آن چیزی که وارد و به مطبوعات تحویل داده شده، بخش کمی از آن میزان است.
وی ادامه داد: در حال حاضر اغلب مطبوعات و به ویژه روزنامه‌ها انتظار دارند که آن پارت دوم تخصیص داده شود. پیش‌بینی در قبال آن کاغذی که وارد شد این بود که آن میزان پاسخگوی مصرف بین یک تا دو سال مطبوعات کشور باشد ولی هنوز بخشی که تحویل داده شده قابل توجه نیست و امیدواریم معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد موانع را رفع و بتواند کاغذ مورد نیاز مطبوعات را تامین کند. البته وارد کردن کاغذ باعث شد التهابات کاغذ کنترل شود ولی همچنان آن خلاء و نیازی که مطبوعات از کاغذ دارند، تامین نشده و فقط بخش کوچکی از کاغذ را تحویل دادند که امیدواریم با تحویل آن این اتفاق بیفتد.
کاغذ بیشتری تخصیص دهند تا التهاب بازار بخوابد
منصور مظفری ـ مدیرمسئول روزنامه آفتاب یزد ـ نیز درباره‌ی وضعیت کاغذ و حمایت دولت در این زمینه به ایسنا گفت: دولت آقای رئیسی با حسن نیت، جهت حمایت از رسانه‌ها در سال گذشته علیرغم اینکه ارز ترجیحی حذف شده بود، مبلغی از آن ارز را برای واردات کاغذ فراهم کردند. برآوردی هم که داشتند چیزی حدود سه سال مصرف کاغذ مطبوعات بود. اواخر سال گذشته اعلام شد که حداکثر تا سه ماهه پایان سال کاغذ وارد می‌شود. با اعلام این خبر دلال‌های بازار و واردکنندگان، تصمیم گرفتند کاغذی وارد نکنند. از این طرف هم با ضعف مدیریتی واردکنندگان مواجه شدیم و در نتیجه ارزی را که رئیس‌جمهور تخصیص داده بودند، اتفاق نیفتاد. در نهایت این میزان کاغذ اواخر مهر ماه وارد شد در حالی که قیمت کاغذ به اوج خود رسیده بود. این کاغذ هم فقط به هفته نامه ها و روزنامه ها آن هم به شیوه قطره چکانی تحویل داده شد. قیمت آن هم تغییر پیدا نکرد. از طرفی کاغذی که تخصیص داده شد مصرف یک الی دو هفته مطبوعات را هم تامین نکرد.
وی ادامه داد: با وجود سهمیه ای که داده شد، به علت بدهی های چندین برابری به چاپخانه ها از دوره های قبل، به محض اینکه کاغذ وارد چاپخانه شد، چاپخانه دار آن را برای بدهی های قبلی با نرخ روز محاسبه کرد که این مساله در نوع خود معضلی بود.
مظفری عنوان کرد: نداشتن برنامه ریزی و عدم تسهیل در واردات باعث شد بازار همچنان التهاب خود را داشته باشد. هر چند واردات این حجم کاغذ، اندک تاثیری در قیمت بازار گذاشت اما قیمت کاغذ به اوج خود رسیده بود و این میزان کاهش، آنچنان در روند حیاتی روزنامه ها تاثیرگذار نیست. سهمیه ای که داده شد کفایت چند روز روزنامه ما بود و مجبوریم که هم اکنون از بازار آزاد کاغذ را تهیه کنیم.
مدیرمسئول روزنامه آفتاب یزد در عین حال اظهار کرد: کاغذ وارد کشور شده و در انبارهاست، پیشنهاد می دهم تخصیص بیشتری بدهند که آن التهاب بازار کاملا بخوابد.
به روزنامه هایی کاغذ بدهید که واقعا منتشر می شوند
محمدجواد اخوان ـ مدیرمسئول روزنامه جوان ـ نیز با اشاره به اینکه مسئله کاغذ چند سالی است که مطبوعات را با گرفتاری مواجه کرده است، به ایسنا گفت: با توجه به اینکه کاغذ وارداتی است به شدت به قیمت ارز وابسته است. هر بار که نوسانی در قیمت ارز اتفاق می افتد، تبعات آن را ما در قیمت بازار کاغذ می بینیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر کاغذ فعلا در بازار موجود است منتهی در مقاطعی در این چند سال اخیر از جمله سال گذشته و یا فواصلی از همین سال جاری، کاغذ به دلیل توزیع ناکافی گران شد. علت آن هم این است که همانطور که می دانید واردات آن در دست بخش خصوصی است و ارز ترجیحی هم به آن تزریق نمی شود. در نتیجه بخش خصوصی بر اساس ترجیحات خود و با ارز نیمایی کاغذ را می فروشد. به همین دلیل در مقاطعی کاغذ نایاب یا کمیاب می شود و یا قیمت آن غیرطبیعی و یا دچار حباب می شود و اینها مشکلاتی است که ما واقعا با آن مواجهیم.
اخوان درخواست کرد که برنامه ریزی برای ثبات قیمت کاغذ در بازار آزاد صورت گیرد و در عین حال درباره ی تاثیر واردات کاغذ با ارز دولتی بر کاهش قیمت بازار آزاد نیز گفت: سهمیه ای به مطبوعات داده شد که اقدام خوبی بود. اطلاعی از وضعیت توزیع نداریم اما نکته اصلی این است که کاغذ به روزنامه هایی این تخصیص داده شود که واقعا از آن استفاده می کنند. متاسفانه گاهی اوقات بوده روزنامه هایی که اصلا کار نمی کنند، اما کاغذ به آنها تعلق می گیرد که آن را در بازار می فروشند.
وی در ادامه درباره ی وضعیت کاغذ مطبوعات در آینده نیز گفت: به هر حال بعید است ما در سال های آینده کاغذ را با نرخ دولتی داشته باشیم. اما آن چیزی که از دولت انتظار داریم این است که درباره کاغذ که مصرف خاص برای بخش فرهنگ دارد، تمهید خاصی اندیشیده شود تا نوسان آن کم شود. یعنی واردات تعریف شود و متناسب با مصرفی که هست، فرصت تامین کاغذ با قیمت عادلانه برای مصرف کنندگان اتفاق بیفتد. انتظار نداریم دوباره ارز ۴۲۰۰ تومانی به کاغذ بدهند اما قیمت بدون حباب را حداقل با همان ارزی که برای کالاهای وارداتی تامین می شود، تامین کنند.
اقدامات دولت خوب بود ولی همچنان جوابگو نیست
مهدی رحمانیان ـ مدیر مسئول روزنامه شرق ـ نیز در این زمینه به ایسنا توضیح داد: دولت چند ماهی است کاغذ را وارد کرده و به میزانی هم در بازار کاغذ، تاثیر خود را گذاشته ولی آن میزان کاغذی که به ما داده اند، جوابگوی کار ما نیست و کفاف نمی دهد و چیزی حدود دو ماه کاغذ ما را تامین کرده، اما موثر بود و قیمت کاغذ را پایین آورد.
رحمانیان سپس گفت: این تخصیص باید بیشتر از این باشد؛ چراکه جوابگوی ما نیست. در کل این اقدام دولت خوب بود و در قیمت بازار تاثیرگذار بود.
وی ادامه داد: متاسفانه اشکالی که هم اکنون وجود دارد در بحث توزیع است. اینگونه نیست که همه ی کسانی که روزنامه چاپ می کنند، کاغذ به آنها تعلق گیرد. آنهایی هم که چاپ نمی کنند کاغذ را دریافت می کنند و خودشان می فروشند. البته این مشکل هم همیشه بوده و مختص این دولت نیست. به هر حال وقتی شفافیت در جامعه نیست این مشکلات هم وجود دارد.
مدیر مسئول روزنامه شرق در ادامه یادآور شد: این کاغذی که ارشاد وارد کرد، با همان ارز ۴۲۰۰ تومانی است که توانست این کار را انجام دهد که آن ارز هم تمام شد و فاتحه آن خوانده شد. بنابراین الان دولت کار خاصی نمی تواند بکند؛ مگر اینکه در یارانه ها به رسانه ها توجهی کند که آن هم با این شرایطی که دارد شاید خیلی مسئله اش نباشد. ظاهرا مسائل دیگری هست که ترجیحش این است که آنها را رفع کند.
مدت هاست از دولت کاغذ دریافت نکرده ایم
بهروز بهزادی ـ رئیس شورای سردبیری روزنامه اعتماد ـ نیز در گفت و گویی با ایسنا، درباره ی وضعیت کاغذ و حمایت دولت از مطبوعات معتقد است: دولت کمکی به مطبوعات نکرده، کاغذ در بازار خیلی گران است و مطبوعات همچنان مشکل دارند. فکر نمی کنم دولت با مشکلات ریز و درشتی که دارد به فکر کاغذ مطبوعات باشد.
وی ادامه داد: هر چه میزان قیمت کاغذ پایین بیاید بهتر است؛ چرا که فرهنگ ما به کاغذ وابسته است؛ علیرغم اینکه عصر اینترنت است، خیلی از افراد نوشتن و خواندن و بخش کار فرهنگی شان از طریق کاغذ است و کاغذ همان نقشی را در جامعه دارد که در گذشته داشته است.
بهزادی گفت: ما اغلب کاغذ را آزاد خریداری می کنیم و مدت هاست از دولت کاغذ دریافت نکرده ایم.
وی در پایان اظهار کرد: دولت باید لطفی کند و آن اینکه دست از سر مطبوعات بردارد. کاغذ ندهد، یارانه ندهد، این میزان هم از مطبوعات نماها دفاع نکند. وقتی یک بازار مطبوعات آزاد ایجاد کند، همه چیز در رقابت حل می شود. مطبوعاتی که حرفه ای هستند خودشان را بالا می کشند و یکسری رسانه هایی که رسانه به معنای واقعی نیستند، زمین می خورند و جان تازه ای به مطبوعات حرفه ای داده می شود. متاسفانه این حمایت دولت به اینجا کشیده شده که ما در حال حاضر هزار روزنامه داریم! در حال حاضر این مسائل باید حل شود.
اعلام کرده اند قرار است به میزان مصرفی کاغذ تحویل بدهند
امیر طاهری ـ مدیر اجرایی روزنامه آرمان ملی ـ درباره ی وضعیت کاغذ مطبوعات به ایسنا گفت: اقداماتی درخصوص واردات کاغذ از سوی دولت انجام شد و قیمت آن هم خوب بود اما مقدار ناچیزی بود و حالا آنگونه که ما پیگیر بودیم محاسبات انجام نشده و اعلام کرده اند قرار است به میزان مصرفی کاغذ تحویل بدهند. در بازار آزاد هم کیلویی ۲۷ هزار تومان خرید می کنیم و مجبوریم بخریم. بنابراین از این لحاظ وضعیت بازار کاغذ خراب است.
طاهری در عین حال یادآور شد: کاغذی که وارد شد تاثیر خوبی داشت و از قیمتی که ۳۴ هزار تومان بود پایین تر آمده اما مرحله بعد تحویل کاغذ را محاسبه نکرده اند و قرار است برآورد کنند. اگر این اقدام پیش برود و به میزان تیراژی که وجود دارد کاغذ تخصیص بدهند خوب است. رسانه ها با این اقدام حداقل از این زیانده بودن خارج می شوند.
