عابدینی: بازار نشر رو به افول نیازمند مدیران کارشناس است

یک ناشر گفت: با وجود آمد و رفت دولت‌های گوناگون بازار نشر همچنان رو به افول بوده است و مدیران متخصص و کارشناس باید سرکار باشند تا انتظار بهتر شدن وضعیت را داشته باشیم.
بازار نشر رو به افول نیازمند مدیران کارشناس استحسین عابدینی، مدیر انتشارات سفیر اردهال در گفت‌وگو با ایکنا درباره مشکلات و مسائل نشر گفت: حدود پانزده سال است که انتشارات سفیر اردهال به فعالیت می‌پردازد و از همان آغاز کار نشر تاکنون، با وجود آمد و رفت دولت‌های گوناگون با رویکرد‌های متفاوت و فارغ از رویکرد‌های سیاسی، بازار نشر همچنان رو به افول بوده است. بنابراین اینکه ما چه انتظاراتی از مدیران داشته باشیم، دردی را دوا نمی‌کند و باید مدیران متخصص و کارشناس در حوزه‌های مربوط به فعالیت بپردازند تا انتظار بهتر شدن وضعیت را داشته باشیم.

وی با بیان اینکه توقع و انتظارات زیادی از مدیران نداریم، افزود: اغلب ناشران اگر می‌خواستند کار اقتصادی انجام دهند به کار‌های پرسودتری می‌پرداختند. اخیراً قرآنی را چاپ کردیم که حدود ۸۰۰ میلیون برای آن هزینه و پنج سال زمان برای آن صرف شده است. اگر این پول را در جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌کردم، سرمایه‌ام چندین برابر می‌شد. بنابراین کاری که انجام می‌دهیم از روی عشق و علاقه است.

عابدینی ادامه داد: طی چند سال گذشته اتفاقات متعددی از جمله شیوع ویروس کرونا رخ داد و حمایتی خاصی از ناشران را شاهد نبودیم و هیچ تفکری پشت اینکه یک ناشر دست‌کم با ۵۰ – ۶۰ نفر در بازار کار نشر از جمله چاپ، لیتوگرافی، صحافی، توزیع و … در ارتباط است و باید کمک کنند تا این چرخه نشر به فعالیت خود ادامه دهد، وجود ندارد. اگر دولت جدید هم در این زمینه فکری نکند، وضعیت از اینکه هست بدتر خواهد شد. یعنی نه کار فرهنگی تولید می‌شود و نه ادامه نشر امکان‌پذیر خواهد بود.

این ناشر تصریح کرد: در دو سال اخیر که کرونا شیوع پیدا کرده، مدیران به جای حمایت از ناشران، این صنعت را رها کرده‌اند. هر سال ناشر برگزیده و فعال سال انتخاب می‌شد و در این مدت نه از نمایشگاه کتاب و نه از ناشران برتر خبری هست. به گونه‌ای که نه کسی دغدغه آن را دارد که از ناشران حمایتی کند و نه حداقل کاغذ مورد نیازشان را تأمین کند.

وی در ادامه گفت: طی پانزده سال فعالیت، قیمت کاغذ، همواره در تلاطم بوده و قیمت‌ها افسار گسیخته افزایش پیدا کرده است. اکنون کار به جایی رسیده که مؤلفان هم انگیزه‌ای برای تألیف کتاب ندارند. امیدواریم اتفاقی بیفتد که در دولت سیزدهم، امیدی در صنعت نشر ایجاد شود و ناشران بتوانند به آینده امیدوار باشند و فکرشان آزاد شود و آثار فرهنگی خوبی تولید کنند. در غیر این صورت اگر همین روند ادامه یابد، اغلب کتابفروشی‌ها و ناشران تعطیل خواهند شد.

عابدینی با اشاره به ساز و کار حمایت از ناشران بیان کرد: من به عنوان ناشری که تاکنون ۱۱۰۰ عنوان کتاب چاپ کرده‌ام و دو بار ناشر برگزیده سال شده‌ام، توانایی لازم را دارم و آثار مهم و شاخصی را به چاپ رسانده‌ام. چندین سال است که درخواست دریافت تسهیلات کردم و امسال نوبت به نشر ما رسیده است و باید سند خانه‌ام را در رهن بانک بگذارم تا بتوانم ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت کنم. این تسهیلات چه دردی از من دوا خواهد کرد؟ ۲۰۰ میلیون، هزینه ۳۰۰ بند کاغذ می‌شود که هر ماه این میزان کاغذ را خریداری می‌کنیم. بنابراین تسهیلاتی هم که اعطا می‌شود، بدون هدف است.

وی اضافه کرد: بحث یارانه کاغذ نیز طرح خوبی در حمایت از ناشران بود که در سال‌های اخیر کاغذ با نرخ دولتی از سوی اتحادیه ناشران توزیع شد و این کار باعث شد تا حدودی صنعت نشر حفظ شود و این کار باید ادامه یابد. در غیر این صورت کار نشر متوقف خواهد شد.

این ناشر با اشاره به خرید حمایتی کتاب از ناشران گفت: در سال‌های گذشته بخشی به نام تازه‌های کتاب وجود داشت که وزارت ارشاد از این تازه‌ها خریداری می‌کرد و به هر استان حداقل ۵۰- ۶۰ نسخه از این تازه‌ها را ارسال می‌کرد. اکنون همه خرید وزارت ارشاد به هیئت خرید کتاب خلاصه می‌شود که اگر در سال ۱۰۰ عنوان چاپ کنیم، ۴۰ عنوان را در حدود ۵۰ – ۱۰۰ نسخه خریداری می‌کند که گاهی این تعداد به اندازه‌ای کم است که حتی ارزش این را هم ندارد که کتاب‌ها را با ۳۰ درصد تخفیف به انبار کرج تحویل دهیم و بعداً هزینه آن را دریافت کنیم. از این رو بخش خرید کتاب وزارت ارشاد بسیار ضعیف شده است.

وی ادامه داد: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هم که حدود ۱۰ سال پیش وقتی کتاب خریداری می‌کردند، ۵ عنوان و از هر کدام ۱۵۰۰ نسخه خریداری می‌کردند. اکنون چندین سال است که یک عنوان کتاب هم از ما نخریده‌اند. یعنی وقتی من کتابی را تولید می‌کنم به درد کتابخانه‌ها هم نمی‌خورد؟ پس کجا باید آن را عرضه کنم؟ بودجه شهرداری وارد نهاد کتابخانه‌ها می‌شود اما دریغ از چنین فعالیت‌هایی. این کمترین حمایتی است که چنین نهاد‌هایی می‌توانند با خرید کتاب از ناشران و تجهیز کتابخانه‌های شهرستان‌ها و استان‌ها انجام دهند. اکنون تمام خرید دانشگاه‌ها و مراکز دولتی از ناشران نیز به صفر رسیده است و ما تمام تلاشمان را می‌کنیم تا کتاب‌ها را به دست مخاطبان خودمان برسانیم.

عابدینی تأکید کرد: خرید کتاب باید هدفمند باشد. البته انتظار نداریم که هر کتابی خریداری شود، بلکه کتاب‌های درخور انتخاب و خریداری و حداقل به زیرمجموعه‌های وزارت ارشاد ارسال شوند.